Trong thời gian dài, Công ty cổ phần thương mại sản xuất da Nguyên Hồng (Cty Nguyên Hồng- trụ sở tại thôn Nà Loòng, xã Tân Mỹ, huyện Văn Lãng, tỉnh Lạng Sơn) phớt lờ các quy định của pháp luật về đất đai, môi trường gây ra nhiều hệ lụy cho người dân và môi trường xung quanh. Trong khi đó, các cơ quan quản lý nhà nước liên quan lại buông lỏng công tác kiểm tra, xử lý khiến người dân địa phương bức xúc.
Công ty Nguyên Hồng chính thức đi vào hoạt động từ năm 2003 với các ngành nghề thuộc da, sơ chế da trâu bò và sản xuất da các loại.
Theo người dân thôn Nà Loòng phản ánh, từ khi nhà máy sản xuất da của Công ty này bước vào hoạt động cũng là lúc cuộc sống của người dân xung quanh bị đảo lộn. Do “coi nhẹ” công tác bảo vệ môi trường nên hàng ngày nhà máy xả ra môi trường lượng lớn chất thải, nước thải chưa qua xử lý khiến môi trường, nguồn nước, đất đai xung quanh bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Mùi hôi thối nồng nặc từ xưởng sơ chế, sản xuất da của Công ty Nguyên Hồng cũng phát tán, bao trùm cả khu vực rộng lớn xung quanh khiến không khí trở nên ngộp thở.
Nhiều người cho rằng, do sử dụng nguồn nước chưa đảm bảo, cộng với việc hít phải mùi hôi thối lâu ngày nên người dân khu vực xung quanh liên tục mắc các bệnh liên quan đến hô hấp, tiêu hóa, sức khỏe giảm sút. Nhiều năm qua, người dân cũng liên tục kiến nghị với Công ty và ngành chức năng nhưng tình hình vẫn không được cải thiện.
Mặc dù đứng cách Công ty Nguyên Hồng hàng km, nhưng chúng tôi vẫn cảm thấy khó chịu, tức ngực bởi mùi hôi thối nồng nặc phát tán ra từ xưởng sản xuất. Còn phía bên trong xưởng sản xuất nước thải, chất bẩn đen kịt chảy lênh láng khắp nơi. Hệ thống xử lý nước thải, chất thải xây dựng sơ sài khiến lượng lớn nước thải chưa qua xử lý bị rò rỉ ra môi trường xung quanh. Con suối cạnh Công ty Nguyên Hồng trước đây luôn trong xanh, đầy cá tôm nhưng giờ nước biến thành màu trắng đục bốc mùi hôi đến buốt óc.
Mới đây, trước bức xúc của người dân, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Lạng Sơn đã vào cuộc kiểm tra đã phát hiện hàng loạt sai phạm về đất đai, công tác bảo vệ môi trường tại Công ty Nguyên Hồng.
Theo đó, trong lĩnh vực đất đai, Công ty này đã tự ý chuyển đổi mục đích sử dụng mà không được cấp có thẩm quyền cho phép. Bên cạnh đó, Công ty còn lấn chiếm đất đai, tự ý nắn dòng chảy của suối xung quanh Công ty.
Trong lĩnh vực bảo vệ môi trường, Công ty Nguyên Hồng tiến hành quan trắc môi trường định kỳ năm 2017 thiếu tần suất giám sát theo quy định trong báo cáo đánh giá tác động môi trường đã được phê duyệt. Thậm chí, Công ty tự ý điều chỉnh, thay đổi quy mô công trình bảo vệ môi trường so với báo cáo đánh giá tác động môi trường đã được UBND tỉnh Lạng Sơn phê duyệt.
Đối với lĩnh vực tài nguyên nước, Công ty Nguyên Hồng thực hiện chế độ báo cáo định kỳ (khai thác, xả thải) không đúng thời gian yêu cầu trong giấy phép. Công ty không thực hiện giám sát tài nguyên nước trong khai thác, sử dụng tài nguyên nước và không thực hiện giám sát xả nước thải vào nguồn nước theo định.
Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Lạng Sơn kết luận, nguyên nhân dẫn đến những vi phạm trên là do vai trò quản lý nhà nước của cơ quan chức năng còn buông lỏng, không thường xuyên kiểm tra, đôn đốc để chấn chỉnh, xử lý kịp thời. UBND huyện Văn Lãng và UBND xã Tân Mỹ với trách nhiệm quản lý nhà nước trên địa bàn, nhưng đã thiếu trách nhiệm trong việc kiểm tra, giám sát để Công ty Nguyên Hồng vi phạm trong thời gian dài.
Giám đốc Sở TN&MT Lạng Sơn yêu cầu Công ty Nguyên Hồng nghiêm túc chấp hành đúng các quy định của pháp luật về lĩnh vực đất đai, bảo vệ môi trường, tài nguyên nước. Có biện pháp hạn chế, giảm thiểu tối đa mùi hôi khó chịu phát tán ra môi trường. Đồng thời khắc phục hậu quả các hành vi vi phạm về lĩnh vực đất đai, buộc khắc phục hậu quả trên diện tích đất vi phạm theo quy định, khắc phục xong trước ngày 31/3/2019. Đồng thời, đề nghị UBND huyện Văn Lãng chỉ đạo Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện, UBND xã Tân Mỹ tăng cường công tác kiểm tra để phát hiện, ngăn chặn, xử lý kịp thời các vi phạm về pháp luật đất đai, môi trường. Phòng Tài nguyên và Môi trường nghiêm túc kiểm điểm, rút kinh nghiệm trong công tác quản lý đất đai, môi trường trên địa bàn.
