Gần 01 tháng qua, dòng sông Dong thơ mộng chảy qua địa bàn huyện Võ Nhai (Thái Nguyên) phải gồng mình nhận “chuyên chở” thêm không biết bao nhiêu xác lợn chết.
Đó là những con lợn do mắc bệnh lở mồm long móng (LMLM) mà người dân không đem tiêu hủy, đã thẳng tay ném xuống sông.
Qua đèo Nhâu tiếp giáp giữa 2 huyện Võ Nhai và Đồng Hỷ, đến cầu Tràng Xá, chúng tôi đã cảm nhận được sự ngột ngạt của mùi xú khí. Dọc theo sông Dong trên địa bàn xóm Đồng Danh (Tràng Xá), người dân lợi dụng những thời điểm ít người qua lại đem ném xác lợn chết xuống ven sông. Dùng đầu nhọn của một chiếc gậy dài chọc vào bao tải căng phình, tức thì chúng tôi vội vã lùi lại bởi chiếc bao phì hơi như bquả óng bay bị thủng. Mùi thối xông lên nồng nặc, chiếc bao chứa xác lợn chìm xuống.
Tiếp tục đi dọc sông Dong, đến ngầm tràn Đồng Quán, một số bao tải vẫn nổi lềnh phềnh, một số bao thì bắt đầu chìm xuống. Ông Trần Văn Mai ở xóm Ba Phiêng, xã Dân Tiến cho biết, trước Tết vài hôm, đây là khu vực tập kết nhiều xác lợn chết. Tuy nhiên, có người đã đưa máy kéo đến đẩy trôi đi. Ông Mai khẳng định, những bao chứa xác lợn chết sẽ trôi xuống phía dưới ngầm Đoàn Kết và mắc tại đó. Người dân còn thấy cả xe ô tô chở xác lợn đi đổ.
Đúng như nhận định, tại ngầm Đoàn Kết, cơ man nào là bao tải trôi nổi la liệt trên mặt sông. Thậm chí, một số xác lợn chết còn không được cho vào bao mà ném thẳng xuống sông, nhìn rõ mồn một xác từng con lợn. Các xác lợn đang phân hủy, có con chỉ còn trơ bộ xương. Tất cả như một bãi chiến trường đầy xác chết.
Bà Nguyễn Thị Sớm trú ở làng Dồn, xóm Đồng Quán, xã Dân Tiến cho biết, hàng ngày bà phải lội qua ghềnh đá nên mùi thối rất khó chịu. Xác lợn chết có hôm chất thành đống, cộn lên giữa dòng. Có những xác lợn nặng cả tạ nằm kềnh càng, giơ bốn chân lên trời trông đầy khiêu khích. Bà Sớm phải đẩy những xác lợn chết ấy để lấy đường qua sông.
Khẳng định hầu hết các bao tải căng phình có chứa xác lợn, chúng tôi mượn một chiếc câu liêm của người dân để rạch các bao đó ra kiểm tra. Phần nổi của các bao đầy ruồi nhặng, muỗi dĩn và dòi bọ. Đúng như dự đoán, các bao bị rạch ra đều chứa xác lợn bên trong.
Bà Đỗ Thị Điều nhà thuộc xóm Đoàn Kết, ngay bên cạnh ngầm tràn cho biết, gần một tháng qua, đặc biệt là những ngày cận Tết Nguyên đán Kỷ Hợi, cứ đêm tối mà nghe thấy tiếng xe máy, ô tô đi qua nhà để xuống ngầm thì hầu hết là xe chở xác lợn đi vứt bỏ. Việc người dân không tiêu hủy, khử trùng lợn bị dịch bệnh LMLM theo đúng quy định mà đem vứt ra sông Dong không chỉ gây ô nhiễm môi trường, ảnh hướng đến cuộc sống những hộ dân sống gần đó mà còn tiềm ẩn nguy cơ bùng phát dịch bệnh.
Ông Hoàng Công Hữu ở xóm Đoàn Kết, cho biết, gần 1 tháng nay, lợn chết do bệnh dịch đã xuất hiện trên khắp địa bàn xã, nhưng các hộ có lợn chết không chịu tiêu hủy, chôn lấp theo quy định mà thường đem ra sông Dong vứt, nhất là ở nơi có cầu bắc qua sông. Có những buổi sáng ngủ dậy, nhìn ra cầu đã thấy vài xác lợn chết mắc vào chân cầu.
Nhà ông Hữu ở sát cầu nên thường xuyên phải chịu mùi hôi thối từ xác lợn chết phát tán ra xung quanh. Ngay như sáng ngày 09/02, ông và ông Cường ở cùng xóm phải rủ nhau ra đẩy 2 xác con lợn nặng khoảng 1 tạ để nó trôi đi nơi khác. Dòng sông Dong thơ mộng ngày nào bây giờ phát tán mùi nồng nặc khắp vùng. Nước sông mang theo những mầm mống bệnh dịch chảy đi muôn nơi, càng khiến dịch nguy cơ lan rộng.
| Được biết, bệnh LMLM được phát hiện tại Thái Nguyên từ đầu tháng 12/2018. Đến nay, bệnh đã lan ra nhiều huyện, TX, TP. Cơ quan chức năng và chính quyền địa phương đã tiêu hủy một số lượng lớn lợn bị bệnh. Tại Võ Nhai, có 5 xã, thị trấn phát hiện lợn mắc bệnh LMLM với số lượng tiêu hủy là 11,3 tấn. Với chiều hướng diễn biến phức tạp, đặc biệt là thời điểm mưa nồm sau tết như hiện nay, tình trạng bệnh LMLM lây lan sẽ càng khó kiểm soát. |
