Tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao Hợp tác Mê Công – Lan Thương (MLC) lần thứ tư, các Bộ trưởng nhất trí trong thời gian tới nghiên cứu các sáng kiến thúc đẩy hợp tác về năng lực sản xuất, kết nối khu vực, thương mại, năng lượng, hải quan, y tế, giáo dục, và xây dựng một vành đai phát triển kinh tế MLC.
Ngày 17/12/2018 tại Luông Phra-băng, Lào đã diễn ra Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao (HNBTNG) Hợp tác Mê Công – Lan Thương (MLC) lần thứ tư với sự tham dự của Bộ trưởng Ngoại giao các nước Cam-pu-chia, Lào, Mi-an-ma, Thái Lan, Trung Quốc và Việt Nam. Đoàn Việt Nam do Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh làm Trưởng đoàn. Tham gia Đoàn có đại diện các Bộ Công Thương, Giao thông Vận tải, Lao động – Thương binh và Xã hội, Tài nguyên và Môi trường.
Tại Hội nghị, các Bộ trưởng đã tập trung đánh giá tình hình hợp tác trong năm 2018 và trao đổi về phương hướng hợp tác trong thời gian tới. Các Bộ trưởng ghi nhận những kết quả tích cực mà MLC đã đạt được. Một số kết quả nổi bật gồm: Phần lớn các dự án năm 2017 đã hoàn thành hoặc đạt tiến triển, nhiều dự án mới đã được khởi động và tiếp nhận hỗ trợ tài chính từ Quỹ đặc biệt MLC; Trung tâm hợp tác nguồn nước MLC, Trung tâm hợp tác môi trường MLC, Trung tâm nghiên cứu về Mê Công đã đi vào hoạt động; Tuần lễ hợp tác Mê Công – Lan Thương lần thứ nhất và các diễn đàn hợp tác về nguồn nước, năng lực sản xuất, phát triển nông thôn và truyền thông đã được tổ chức thành công. Những hoạt động hợp tác này góp phần tăng cường tình hữu nghị, sự hiểu biết lẫn nhau giữa các nước thành viên và thúc đẩy sự phát triển kinh tế – xã hội của toàn khu vực.
Về hợp tác thời gian tới, các Bộ trưởng thống nhất đẩy mạnh hơn nữa việc triển khai Kế hoạch Hành động MLC 2018-2022 được thông qua tại Hội nghị Cấp cao MLC lần thứ 2 (tháng 1/2018). Theo đó, các Bộ trưởng nhất trí nghiên cứu các sáng kiến thúc đẩy hợp tác về năng lực sản xuất, kết nối khu vực, thương mại, năng lượng, hải quan, y tế, giáo dục, và xây dựng một vành đai phát triển kinh tế MLC; đồng thời, triển khai các dự án mới nhằm nâng cao đời sống của người dân; nâng cao hiệu quả hoạt động của MLC.
Các Bộ trưởng cũng nhất trí tăng cường sự gắn kết, bổ trợ của MLC với chiến lược phát triển quốc gia và các cơ chế hợp tác khu vực và tiểu vùng có liên quan như Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), Chiến lược hợp tác kinh tế ba dòng sông Aya-oa-di – Chao-phrây-a – Mê Công (ACMECS), Hợp tác tiểu vùng Mê Công mở rộng (GMS) và Ủy hội sông Mê Công (MRC).
Về hợp tác nguồn nước Mê Công, các Bộ trưởng hoan nghênh việc chuyên gia sáu nước đã thống nhất Kế hoạch hành động hợp tác nguồn nước MLC 2018-2022 và đề nghị các bên tích cực triển khai kế hoạch nhằm tăng cường hợp tác quản lý nguồn nước.
Kết thúc Hội nghị, các Bộ trưởng đã thông qua Thông cáo Báo chí chung của Hội nghị và nhất trí Hội nghị Bộ trưởng Mê Công – Lan Thương lần thứ 5 tại Trung Quốc trong năm 2019.
Phát biểu tại Hội nghị, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh đánh giá cao nỗ lực của các nước thành viên MLC trong triển khai Tuyên bố Tam Á và Kế hoạch hành động 5 năm MLC. Phó Thủ tướng khẳng định sự tham gia tích cực và đóng góp hiệu quả của Việt Nam trong hợp tác MLC xuất phát từ mong muốn các nước láng giềng nỗ lực xây dựng lòng tin, hiểu biết lẫn nhau và hình thành sự gắn kết lành mạnh giữa các nền kinh tế.
Phó Thủ tướng nhấn mạnh hợp tác MLC cần chú trọng một số nội dung chính sau: (i) Duy trì bộ máy hoạt động gọn nhẹ, hiệu quả; bảo đảm các dự án mang tính bao trùm và đem lại lợi ích chung, công bằng cho tất cả các nước thành viên; (ii) Chú trọng thúc đẩy phối hợp giữa MLC và các cơ chế hợp tác Mê Công và khu vực, đặc biệt là ASEAN và MRC; (iii) Tập trung nguồn lực cho thực hiên năm lĩnh vực ưu tiên (kết nối nguồn nước, năng lực sản xuất, hợp tác kinh tế qua biên giới, nông nghiệp và xóa đói giảm nghèo). Theo đó, một số hoạt động cần đẩy mạnh trong giai đoạn tới gồm: giải quyết nút thắt trong lưu thông hàng hóa giữa các nước, thúc đẩy mở cửa thị trường Trung Quốc cho các mặt hàng nông sản của các nước Mê Công, hỗ trợ doanh nghiệp hiểu rõ hơn về các quy định xuất nhập khẩu liên quan; hỗ trợ chuyển giao công nghệ giúp các nước Mê Công phát triển các giống lúa và hoa màu thích ứng với biến đổi khí hậu; tăng cường hợp tác quản lý lao động qua biên giới, giáo dục và dạy nghề cho người lao động vùng biên.
Phó Thủ tướng cũng nhấn mạnh sáu nước MLC cần đổi mới tư duy và cách làm trong hợp tác quản lý và sử dụng bền vững nguồn nước Mê Công để có thể ứng phó thành công với những thách thức chung ngày càng gia tăng đối với khu vực.
