Sự đối đầu giữa Mỹ và Trung Quốc về đầu tư, thương mại và tầm ảnh hưởng đã phủ bóng lên APEC 2018 và Hội nghị đã không ra được Tuyên bố chung.
Các nhà lãnh đạo 21 nền kinh tế thành viên Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á-Thái Bình Dương (APEC) hôm 18/11 đã không thể đưa ra được tuyên bố chung tại hội nghị cấp cao lần thứ 26 diễn ra tại Papua New Guinea, trong bối cảnh chia rẽ sâu sắc giữa Mỹ và Trung Quốc về vấn đề đầu tư và thương mại, cũng như cạnh tranh tầm ảnh hưởng phủ bóng lên hội nghị 2 ngày này.
Một Tuyên bố chung thường được đưa ra sau cuộc họp Lãnh đạo APEC hàng năm, kể từ khi cuộc họp đầu tiên được tổ chức vào năm 1993.
Đây là lần đầu tiên trong lịch sử, Hội nghị cấp cao APEC không thể đưa ra được một tuyên bố chung chính thức.
Phát biểu tại phiên họp báo kết thúc hội nghị, Thủ tướng Papua New Guinea Peter O’Neill cho biết, tại hội nghị, các nhà lãnh đạo kinh tế đã nảy sinh bất đồng về việc cải tổ Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO). Papua New Guinea sẽ công bố một Tuyên bố Chủ tịch trong ngày hôm nay.
“Hôm nay chúng tôi đã có cuộc thảo luận hữu ích về các vấn đề quan trọng mà khu vực đang phải đối mặt. Chúng tôi tin rằng 21 nền kinh tế đều mong muốn hướng đến các mục tiêu toàn cầu vào năm 2020. Tất cả chúng ta đều cố gắng đảm bảo rằng chúng ta đạt được đầu tư thương mại cởi mở và tự do vào năm 2020”.
Cuộc họp cấp cao hai ngày với sự tham dự của lãnh đạo 21 nền kinh tế thành viên là cơ hội để thảo luận các thách thức kinh tế cũng như cơ hội tăng trưởng cho khu vực. Tuy nhiên Hội nghị 2 ngày này chứng kiến màn đấu khẩu căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc về vấn đề thương mại hay sự chia rẽ giữa các nước về chính sách hội nhập kinh tế và toàn cầu hóa, cũng như sự cạnh tranh ảnh hưởng của các cường quốc lớn.
Ngoại trưởng Papua New Guinea – Rimbink Pato cho biết, xung đột về tầm nhìn khiến các thành viên không thể thống nhất dự thảo tuyên bố chung, nhất là khi Trung Quốc và Mỹ hé lộ những tham vọng cạnh tranh tầm ảnh hưởng trong khu vực, đồng thời không có dấu hiệu giải quyết chiến tranh thương mại Mỹ – Trung.
Đánh giá về kết quả 2 ngày họp, Thủ tướng Canada – Justin Trudeau khẳng định: “Có sự đồng thuận lớn về việc làm thế nào để hỗ trợ người dân các nước cũng như bước đi hướng tới hợp tác tốt hơn. Tôi nghĩ không quá ngạc nhiên khi có các quan điểm khác biệt về vấn đề thương mại ngăn chặn chúng ta không có sự đồng thuận hoàn toàn trong văn kiện Tuyên bố chung. Đó là lí do chúng ta sẽ có một Tuyên bố Chủ tịch”.
Hội nghị cấp cao Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á – Thái Bình Dương (APEC) lần thứ 26 được tổ chức từ ngày 17/11 đến 18/11 tại thủ đô Port Moresby của Papua New Guinea. Đây là lần đầu Papua New Guinea đóng vai trò nước chủ nhà và là sự kiện lớn nhất mà nước này đăng cai tổ chức. Hội nghị cấp cao APEC 2019 sẽ diễn ra tại Chile.
