Theo nghiên cứu vừa được công bố trên tạp chí Science, Bắc Cực không còn là nơi trú ẩn an toàn cho các loài chim làm tổ và biến đổi khí hậu đang được xem là “thủ phạm” số một.
Tình trạng tổ bị tấn công là mối đe dọa lớn cho các loài chim đẻ trứng tại Bắc Cực và các nhà nghiên cứu lo ngại điều này sẽ làm tăng nguy cơ tuyệt chủng các loài chim. Biến đổi khí hậu có mối liên kết với hiện tượng này vì có thể thay đổi hành vi và môi trường sống của động vật, chẳng hạn như loài cáo chuyên ăn cắp trứng.
Giáo sư Tamás Székely thuộc Trung tâm Tiến hóa Milner tại Đại học Bath, Anh mô tả những phát hiện này là “đáng báo động”. Ông cho biết ở một số loài chim, ngày càng ít con non được sinh ra và những quần thể này sẽ đối mặt với tương lai không bền vững.
Đặc biệt, đối với các loài cực kỳ nguy cấp như Dẽ mỏ thìa, Tamás Székely khẳng định đây có thể là “cái đinh cuối cùng trong quan tài”. Theo ông, dữ liệu thu thập được cho thấy biến đối khí hậu thúc đẩy sự săn tổ của những con chim bên bờ biển như họ Dẽ, họ Choi choi…”.
Chim biển sinh sản trên mặt đất nên trứng và con non của chúng thường bị phơi ra, vì vậy dễ trở thành mồi của những kẻ đi săn như rắn, thằn lằn và cáo.
Từ nguồn dữ liệu thu thập trong hơn 70 năm với hơn 38.000 tổ của 200 loài chim, trong đó có 111 loài chim biển tại 149 địa điểm trên tất cả các lục địa, các nhà nghiên cứu đã so sánh dữ liệu về khí hậu và quần thể chim, từ đó, phát hiện ra mối liên hệ giữa sự đánh cắp/ăn thịt tổ chim và biến đổi khí hậu trên quy mô toàn cầu, đặc biệt là ở Bắc Cực.
Tỷ lệ ăn tổ chim hàng ngày ở Bắc Cực đã tăng gấp ba lần trong 70 năm qua. Mức tăng hai lần được tìm thấy ở châu Âu, hầu hết châu Á và Bắc Mỹ, trong khi một sự thay đổi nhỏ hơn đã được quan sát thấy ở vùng nhiệt đới và Nam bán cầu.
Mặc dù biến đổi khí hậu được cho là một động lực chính, các cơ chế chính xác vẫn chưa rõ ràng, và các yếu tố khác cũng không loại trừ.
Tiến sĩ Vojtěch Kubelka thuộc Đại học Charles ở Prague, Cộng hòa Séc, đồng tác giả nghiên cứu, cho biết: “Với tỷ lệ săn mồi là tổ chim gần đây, Bắc Cực không còn là một điểm đến an toàn cho việc sinh sản của các loài chim nữa. Nhìn từ góc độ của việc săn tổ chim thì Bắc Cực hiện nay là một cái bẫy sinh thái rộng lớn cho các loài chim biển di cư”.
