Tại Hội nghị quốc tế về chống buôn bán trái phép động, thực vật hoang dã (IWT) lần thứ ba được tổ chức tại Hà Nội vào năm 2016, Việt Nam cùng đại diện 46 quốc gia và các tổ chức quốc tế đã ra Tuyên bố Hà Nội khẳng định cam kết bảo vệ các loài động, thực vật hoang dã. Trong dịp này, Trung tâm Giáo dục Thiên nhiên (ENV) cũng đưa ra 10 khuyến nghị cấp bách nhằm ngăn chặn sự tuyệt chủng của các loài động vật hoang dã (ĐVHD) tại Việt Nam.
Sau hai năm với nhiều thay đổi về mặt thể chế và thực thi pháp luật liên quan đến nỗ lực phòng chống buôn bán ĐVHD, sáng nay, tại Hà Nội, ENV đã tổ chức Hội thảo “10 hành động cấp bách ngăn chặn sự tuyệt chủng của các loài ĐVHD” nhằm nhìn nhận lại một số kết quả và thách thức còn tồn tại từ những nội dung khuyến nghị.
Theo đại diện ENV, Việt Nam đã có bước chuyển biến lớn trong công tác đấu tranh phòng chống tội phạm về ĐVHD, nhiều vụ buôn bán xuyên biên giới sừng tê giác, ngà voi, hổ đông lạnh và các sản phẩm khác được đưa ra ánh sáng; số lượng cơ sở nuôi nhốt hổ, gấu và các cá thể ĐVHD giảm đáng kể; việc xử lý tang vật liên quan đến ĐVHD cũng được thúc đẩy minh bạch, mạnh mẽ hơn… Tuy nhiên, hiện vẫn còn một số mạng lưới buôn bán ĐVHD lớn chưa bị bắt giữ và xử lý.
Để nâng cao hiệu quả đấu tranh phòng chống tội phạm về ĐVHD, ENV khuyến nghị Việt Nam cần áp dụng hình phạt nghiêm khắc để đảm bảo tính răn đe đối với tội phạm ĐVHD, thực hiện chính sách 3 KHÔNG (không thương cảm, không khoan nhượng, không tư lợi) trong quá trình xử lý loại hình tội phạm này; nghiêm cấm tuyệt đối mọi hình thức buôn bán sừng tê giác kể cả dưới hình thức làm vật kỷ niệm; thắt chặt quản lý các cá thể hổ đang gây nuôi tại các sơ sở tư nhân; chấm dứt hoạt động nuôi gấu lấy mật tại các địa phương; ngừng cấp phép thành lập các cơ sở bảo tồn cho đến khi có văn bản pháp luật quy định rõ mục đích và các hoạt động được phép thực hiện tại các cơ sở; chỉ đạo UBND cấp xã và huyện nỗ lực chấm dứt tình trạng buôn bán ĐVHD trên địa bàn; xử lý, ngăn chặn hành vi quảng cáp, mua bán, trao đổi ĐVHD nguy cấp, quý, hiếm trên Internet…
Tại Hội thảo, ENV cũng lắng nghe chia sẻ của các nhà báo về những khó khăn, thách thức khi tham gia điều tra, phản ánh về hoạt động buôn bán, vận chuyển, tàng trữ ĐVHD quý hiếm và hy vọng mảng đề tài này sẽ tiếp tục được báo chí, truyền thông quan tâm nhằm giúp nỗ lực phòng chống tội phạm ĐVHD đạt kết quả tốt hơn.
Dự kiến Hội nghị IWT lần thứ tư sẽ được tổ chức tại London vào tháng 10/2018 và ENV hy vọng sẽ có những đóng góp cho sự kiện này từ bài học ở Việt Nam.
