Theo báo cáo của UBND tỉnh Điện Biên, hiện tại, tỉnh đã và đang triển khai được 20/27 dự án theo quy hoạch được phê duyệt, quy hoạch bảo vệ môi trường trong hoạt động khai thác khoáng sản đã được lồng ghép vào quy hoạch. Tuy nhiên, chưa thực hiện xây dựng quy hoạch quản lý môi trường chi tiết cho khu vực sản xuất công nghiệp, khai thác khoáng sản.
Toàn tỉnh hiện có 28 tổ chức, cá nhân hoạt động khoáng sản với 38 mỏ, điểm mỏ khoáng sản. Trong quá trình thực hiện khai thác, các chủ dự án đã thực hiện đầy đủ các quy định về bảo vệ môi trường, lập báo cáo đánh giá tác động môi trường, kế hoạch bảo vệ môi trường, phương án cải tạo môi trường, ký quỹ cải tạo phục hồi môi trường…
Để công tác quản lý Nhà nước về bảo vệ môi trường trong hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh Điện Biên đồng bộ hơn, 10 năm qua (giai đoạn 2007-2017), UBND tỉnh Điện Biên đã ban hành 5 văn bản quy phạm pháp luật và các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn, tổ chức thực hiện các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường.
Đồng thời, UBND tỉnh Điện Biên đã phân cấp, quản lý, bảo vệ môi trường trong hoạt động khai thác khoáng sản theo đúng các quy định. Thực hiện Văn bản 658 của Thanh tra Chính phủ, UBND tỉnh Điện Biên đã có báo cáo chi tiết về tình hình hoạt động, khai thác khoáng sản và công tác bảo vệ môi trường trong hoạt động khai thác khoáng sản trên toàn địa bàn. Từ năm 2007 – 2017, trên địa bàn tỉnh có tổng số 46 dự án, trong đó có 44 dự án đã và đang triển khai, gồm 15 dự án hết hạn khai thác, 2 dự án đã dừng hoạt động khai thác tiến hành thăm dò nâng cấp trữ lượng, 27 dự án tiếp tục triển khai và 2 dự án chưa triển khai thực hiện.
Đối với việc chấp hành các thủ tục phê duyệt dự án khai thác liên quan đến yêu cầu bảo vệ môi trường, UBND tỉnh đã thực hiện trình tự thủ tục xây dựng dự án khai thác khoáng sản theo yêu cầu của Luật Bảo vệ môi trường, yêu cầu các cơ sở, doanh nghiệp xin cấp phép khai thác khoáng sản trên địa bàn phải thực hiện lập báo cáo đánh giá tác động môi trường và phương án cải tạo phục hồi môi trường trình cơ quan có thẩm quyền phê duyệt; Quyết định phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường và phương án cải tạo phục hồi môi trường là căn cứ để cấp có thẩm quyền cấp, điều chỉnh giấy phép thăm dò và giấy phép khai thác khoáng sản.
Giai đoạn 2007 – 2017, tỉnh Điện Biên đã thẩm định, phê duyệt 22 báo cáo đánh giá tác động môi trường, xác nhận 12 kế hoạch bảo vệ môi trường, phê duyệt 34 dự án, phương án cải tạo phục hồi môi trường.
Các tổ chức, cá nhân khai thác khoáng sản sau khi được cấp phép cơ bản đã thực hiện ký quỹ cải tạo môi trường, phục hồi môi trường với tổng số tiền là 14,6 tỷ đồng, số tiền ký quỹ của các tổ chức, cá nhân đã nộp là 2,5 tỷ đồng. Việc nộp tiền ký quỹ cải tạo, phục hồi môi trường của các đơn vị khai thác khoáng sản còn chậm, chưa đầy đủ so với quy định.
Trong quá trình khai thác, các chủ dự án đã thực hiện các biện pháp, kế hoạch cải tạo phục hồi môi trường theo phương án cải tạo, phục hồi môi trường được phê duyệt; kết thúc khai thác, các chủ dự án thực hiện lập đề án đóng cửa mỏ, nội dung cải tạo, phục hồi môi trường được thực hiện và hoàn thành trong giai đoạn đóng cửa mỏ.
Báo cáo của UBND tỉnh Điện Biên cho thấy, kết quả thanh tra, kiểm tra và bảo vệ môi trường được UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ban, ngành và UBND cấp huyện, thị xã, thành phố thực hiện thường xuyên hơn, xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân khai thác, sử dụng khoáng sản không chấp hành pháp luật về khoáng sản và bảo vệ môi trường. Trong giai đoạn 2007 – 2017, đã tiến hành thanh tra, kiểm tra công tác bảo vệ môi trường hơn 100 lượt đối với 51 cơ sở, doanh nghiệp có hoạt động khai thác, chế biến khoáng sản trên địa bàn; tiến hành lập biên bản vi phạm hành chính và xử phạt với tổng số tiền phạt là 438 triệu đồng.