Là tỉnh có phong trào trồng rừng SX mạnh nhất khu vực duyên hải Nam Trung bộ, Bình Định có đến hàng trăm cơ sở SX giống cây lâm nghiệp (GCLN) với sản lượng hàng trăm triệu cây giống/năm.
Để nâng cao năng suất, chất lượng rừng trồng, tỉnh đã áp dụng nhiều biện pháp quản lý chặt các cơ sở này.
Theo ông Nguyễn Thế Dũng, Phó Chi cục trưởng phụ trách Chi cục Kiểm lâm Bình Định, hiện trên địa bàn tỉnh này có 110.124ha rừng trồng, mỗi năm khai thác, trồng mới khoảng 8.500ha, nhu cầu về cây giống lâm nghiệp là 25 triệu cây/năm, chủ yếu là keo lai. Trong những năm qua, cơ sở SX GCLN mọc lên như nấm sau mưa.
Ông Nguyễn Đình Lâm, Trưởng phòng Sử dụng và phát triển rừng (Chi cục Kiểm lâm Bình Định) cho biết: Hiện trên địa bàn tỉnh có 143 đơn vị SX GCLN, mỗi năm SX được khoảng 200 triệu cây giống, chủ yếu là keo lai giâm hom. Trong 143 đơn vị SXKD cây giống lâm nghiệp nói trên có 11 đơn vị có vốn đầu tư từ ngân sách Nhà nước và 132 cơ sở tư nhân (chiếm 93%), gồm 26 Cty TNHH, 5 doanh nghiệp tư nhân và 102 cơ sở. Trong đó, có 3 đơn vị đầu tư công nghệ cao bằng phương pháp nuôi cấy mô, công suất SX 20 triệu cây giống/năm.
Ngoài ra, một số đơn vị còn SX các loài cây phục vụ cho trồng rừng phòng hộ, rừng đặc dụng, như: Sao đen, phi lao, thông Caribe, keo lá tràm, bần trắng, mắm trắng. Tính đến tháng 7/2018, các cơ sở SX GCLN trên địa bàn Bình Định đã SX được 91 triệu cây giống các loại.
Điều đáng lo ngại là ngoài những cơ sở SX GCLN “chính danh”, được cơ quan chức năng cấp phép, còn có nhiều cơ sở SX GCLN “chui”. Và tất nhiên, chất lượng cây giống được SX từ những cơ sở “chui” này khó được đảm bảo. Thực tế này đã đặt ra nhiều thách thức cho ngành chức năng trong việc quản lý chất lượng cây giống.
Theo thống kê của ngành chức năng, bên cạnh các cơ sở SX CGLN quy mô lớn được cơ quan chức năng cấp phép; trên địa bàn Bình Định còn nhiều cơ sở SX GCLN có quy mô nhỏ hộ gia đình, công suất 200 – 300 ngàn cây giống/năm, chưa được quản lý. Hầu hết các cơ sở SX nhỏ chưa được kiểm soát chất lượng nguồn gốc giống chặt chẽ và các quy trình SX chưa đảm bảo theo yêu cầu của Bộ NN-PTNT. Để nâng cao chất lượng rừng trồng, đáp ứng yêu cầu tái cơ cấu ngành lâm nghiệp, việc quản lý, nâng cao chất lượng CGLN được ngành chức năng đặt làm nhiệm vụ quan trọng hàng đầu.
Để đảm bảo quyền lợi cho người trồng rừng, góp phần ngày càng nâng cao năng suất, chất lượng rừng trồng và thực hiện nghiêm túc quy chế quản lý GCLN ban hành kèm theo QĐ số 89/2005/QĐ-BNNPTNT ngày 29/12/2005 của Bộ NN-PTNT, Chi cục Kiểm lâm Bình Định thường xuyên tăng cường công tác tuyên truyền, đồng thời thông tin về các cơ sở, đơn vị SXKD GCLN chất lượng cao trên trang thông tin điện tử của ngành nông nghiệp để người trồng rừng chọn mua.
Chi cục Kiểm lâm Bình Định còn thường xuyên phối hợp với Phòng NN-PTNT các huyện, thành phố tổ chức kiểm tra, thanh tra công tác SXKD GCLN trên địa bàn. Đối với cây keo lai và bạch đàn SX bằng phương pháp giâm hom, từ năm 2011, Sở NN-PTNT Bình Định đã yêu cầu các đơn vị SXKD sử dụng cây giống nuôi cấy mô để trồng vườn cung cấp hom nhằm nâng cao chất lượng giống.
Riêng từ đầu năm 2018 đến nay, Chi cục Kiểm lâm Bình Định đã tổ chức 13 lớp tập huấn cho kiểm lâm địa bàn về công tác kiểm tra, giám sát SXKD GCLN và giao nhiệm vụ cho các Hạt Kiểm lâm thực hiện việc kiểm tra, giám sát hoạt động SXKD GCLN tại địa phương với tổng số người tham gia là 181 người.
| “Ngành chức năng quản lý chất lượng GCLN theo chuỗi hành trình. Cây giống phải có nguồn gốc từ vật liệu đến quy trình SX đến khi bán ra thị trường. Cơ sở SX phải đăng ký tại Sở NN-PTNT, ngành chức năng sẽ thường xuyên kiểm tra chứng nhận nguồn giống. Khi cây giống được đưa ra thị trường phải được cơ quan quản lý Nhà nước cấp giấy chứng nhận nguồn gốc của cây con”, ông Nguyễn Thế Dũng nói. |
