Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu lập đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt (đặc khu) thì phải tốt hơn, thuận lợi hơn cho cuộc sống của người dân bản địa
Ngày 18-4, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia về phát triển các đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt (đặc khu), đã chủ trì phiên họp đầu tiên của ban chỉ đạo. Dự kiến, Luật Đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt Vân Đồn, Bắc Vân Phong, Phú Quốc và 3 đề án thành lập đặc khu sẽ trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 5 tới (tháng 5-2018).
Xây dựng đặc khu là cho cả quốc gia
Mở đầu phiên họp, đại diện Văn phòng Chính phủ công bố quyết định thành lập ban chỉ đạo. Sau đó, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, cơ quan thường trực của ban chỉ đạo, trình bày báo cáo về tiến độ xây dựng và kế hoạch triển khai thi hành Luật Đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt Vân Đồn, Bắc Vân Phong, Phú Quốc. Bộ Nội vụ trình bày báo cáo về tiến độ và kế hoạch thẩm định 3 đề án thành lập đặc khu: Vân Đồn, Bắc Vân Phong, Phú Quốc.
Tình trạng mua bán đất, xây dựng trái phép ở Phú Quốc đang diễn ra khá nghiêm trọng Ảnh: CÔNG TUẤN
Sau khi lắng nghe ý kiến các thành viên ban chỉ đạo, kết luận phiên họp, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì tiếp thu, hoàn thiện dự thảo Luật Đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt Vân Đồn, Bắc Vân Phong, Phú Quốc để trình Quốc hội tại kỳ họp vào tháng 5 tới. Tinh thần là mạnh dạn xây dựng một thể chế đột phá, tạo động lực phát triển cho 3 đơn vị, lan tỏa đến các vùng kinh tế và cả nước, góp phần phát triển kinh tế đất nước nhanh và bền vững. Đặc khu phải có sự khác biệt hơn so với các tỉnh, thành phố khác trong cả nước để tạo sức thu hút mạnh mẽ về đầu tư. “Thể chế, chính sách tại các đặc khu không trái với Hiến pháp, có tính vượt trội, thông thoáng, có lợi thế để cạnh tranh quốc tế. Chính sách phải nhất quán, ổn định và lâu dài” – Thủ tướng nhấn mạnh.
Thủ tướng yêu cầu cơ quan chủ trì soạn thảo dự án luật cập nhật số liệu mới nhất, xác định rõ lợi thế so sánh khu vực và quốc tế, đánh giá kỹ tác động trong ngắn hạn và lâu dài, có tầm nhìn tổng thể, chiến lược để hoạch định các chính sách thu hút nhà đầu tư chiến lược.
Trước nhiều ý kiến về ưu đãi đầu tư, tài chính, ngành nghề kinh doanh, kể cả mức thuế và thời hạn, Thủ tướng cho rằng cần tiếp tục lắng nghe, chọn lọc, tiếp thu, hoàn thiện dự án luật và giải trình chặt chẽ, thuyết phục về lợi ích và chi phí. “Đây không phải là 3 đặc khu của 3 tỉnh mà là cho quốc gia, dân tộc” – Thủ tướng nêu rõ và đề nghị quá trình xây dựng các dự thảo luật, đề án cần có sự đồng thuận trong nhân dân.
Nóng việc mua bán đất, xây dựng trái phép
Thủ tướng yêu cầu lập đặc khu thì phải tốt hơn, thuận lợi hơn cho cuộc sống của người dân bản địa, kể cả trước và sau khi luật có hiệu lực. Tinh thần là giao quyền mạnh mẽ cho trưởng đặc khu. Tuy nhiên, 3 tỉnh cần nghiêm khắc chấn chỉnh công tác quản lý đất đai, quản lý rừng, quản lý môi trường. “Phải bảo đảm trật tự xã hội, không để cò đất, xã hội đen mua bán đất lộng hành trên địa bàn” – Thủ tướng chỉ đạo.
Tại buổi làm việc, đại diện 3 địa phương được chọn để xây dựng đặc khu gồm: Quảng Ninh, Khánh Hòa và Kiên Giang thừa nhận một trong những vấn đề nóng hiện nay là tình trạng mua bán đất, xây dựng trái phép đang diễn ra khá phổ biến, gây nhiều khó khăn cho công tác quản lý nhà nước trên địa bàn.
Đại diện tỉnh Quảng Ninh cho biết năm 2017, tỉnh đã rà soát tất cả dự án trên địa bàn Vân Đồn và thu hồi 9 dự án nhỏ với khoảng 352 ha do không triển khai. Tỉnh Quảng Ninh nghiêm cấm việc chuyển đổi đất rừng, nuôi trồng thủy sản trong thời điểm này.
Tuy nhiên, theo lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh, thời gian qua, xuất hiện một số cò đất đến Vân Đồn để tạo “bong bóng” nhà đất. Tỉnh đã chỉ đạo quyết liệt, khống chế tình trạng này. Tại Vân Đồn, gần như toàn bộ quy hoạch chi tiết 1/500 đã dừng lại để chờ quy hoạch chung, báo cáo Thủ tướng phê duyệt. Tỉnh đã hoàn thiện đề án về Đặc khu Vân Đồn, đang trình hội đồng thẩm định. Lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh cũng bác bỏ thông tin có tình trạng sốt đất tại Vân Đồn.
Theo ông Phạm Vũ Hồng, Chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang, tình trạng mua bán đất, xây dựng trái phép ở Phú Quốc đang diễn ra khá nghiêm trọng. Tỉnh đã thành lập các đoàn liên ngành để kiểm tra và xử lý những vụ việc này. Qua kiểm tra cho thấy cứ 100 căn nhà được xây dựng thì có đến 63 căn vi phạm. Tỉnh đã lập biên bản các trường hợp vi phạm để xử lý theo quy định.
Trả lời câu hỏi của Thủ tướng về việc có hay không việc xã hội đen đang hoành hành tại Phú Quốc, lãnh đạo tỉnh Kiên Giang thừa nhận hiện có 9 nhóm xã hội đen đã được phát hiện. Thành phần các nhóm này gồm người địa phương và phần lớn từ nơi khác đến gây mất trật tự trên địa bàn. Tỉnh đã tập trung các lực lượng tiến hành xử lý dứt điểm tình trạng này.
Lãnh đạo tỉnh Khánh Hòa nhìn nhận tình hình đất đai ở Bắc Vân Phong cũng diễn biến phức tạp. Từ tháng 12-2017, tỉnh không cấp thêm giấy phép xây dựng dự án mới mà chỉ quản lý chặt các dự án đã có. Địa phương cũng đã thành lập tổ liên ngành để kiểm tra, giám sát tình hình.
