Bãi tập kết rác thải của Công ty cổ phần Tập đoàn Indevco tại xã Vũ Oai, huyện Hoành Bồ, tỉnh Quảng Ninh trở thành nguồn ô nhiễm nghiêm trọng bức tử sông Diễn Vọng. Nước rỉ rác của bãi rác tạm đã biến con sông này thành một màu đen như mực
Bãi rác tạm đe doạ môi trường sống
Hơn 1 năm nay, cuộc sống người dân quanh khu vực xã Vũ Oai, Hòa Bình (huyện Hoành Bồ), phường Quang Hanh (Cẩm Phả) bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi mùi hôi thối bốc từ bãi tập kết rác của Công ty Indevco tại xã Vũ Oai, huyện Hoành Bồ. Không chỉ có vậy, nguồn nước sông Diễn Vọng đoạn từ đập Cao Vân thông ra cầu Diễn Vọng có màu đen đặc và phát ra mùi hôi thối nồng nặc.
Theo phản ánh của nhân dân quanh khu vực, hiện tượng trên diễn ra gần hai năm nay kể từ khi một lượng lớn rác thải của các địa phương Hạ Long, Cẩm Phả, Quảng Yên, Hoành Bồ được tập kết tại đây và nằm chờ Trung tâm xử lý chất thải rắn của Công ty Indevco tại xã Vũ Oai đi vào hoạt động.
Anh Nguyễn Văn Thái, người dân phường Quang Hanh cho biết, “chúng tôi không thể sống được trong bầu không khí nồng nặc mùi hôi thối thế này, người dân trong khu vực đều ngao ngán, đến bỏ nhà mà ra đi. Mấy hôm nay, độ ẩm cao, không khí không thoát được thì mùi hôi thối càng nặng nề, đến ngồi trong nhà cũng phải đeo khẩu trang”.
Theo ghi nhận của phóng viên, tại khu vực sông Diễn Vọng, một bên là xã Vũ Oai, Hòa Bình huyện Hoành Bồ nơi mà Công ty Indevco đặt bãi tạm để xử lý rác và một bên là phường Quang Hanh, TP Cẩm Phả có rất nhiều đường ống, cống xả thải ra sông. Xung quanh những đường ống đó, dòng nước đen ngòm vẫn liên tục chảy và đùn bọt trắng xóa ra sông. Người dân cho hay, nguồn nước thải đen đặc đó là từ bãi rác tạm của Công ty Indevco thải ra.
Qua bức xúc về tình trạng ô nhiêm môi trường trên của Công ty Indevco, nhiều người dân đã làm đơn kiến nghị lên UBND huyện Hoành Bồ và UBND TP Cẩm Phả.
Ông Hoàng Văn Bốn, Trưởng Phòng Tài nguyên môi trường Tp Cẩm Phả cho biết, Thành phố đã nhận được kiến nghị của nhân dân về vấn đề này. Quả thực, mùi hôi thối từ bãi rác tạm của Công ty Indevco bốc ra nồng nặc không thể chịu đựng được. “Nhưng vấn đề xử lý như thế nào nằm ngoài thẩm quyền của thành phố Cẩm Phả. Chúng tôi sẽ báo cáo UBND tỉnh để kiểm tra, xử lý”, công chức này cho biết.
Hệ lụy phức tạp từ việc độc quyền xử lý rác
Dự án Trung tâm xử lý chất thải rắn của Công ty Indevco được UBND tỉnh Quảng Ninh phê duyệt xây dựng từ tháng 4/2015 tại phường Quang Hanh, TP Cẩm Phả. Theo đó, Trung tâm xử lý chất thải rắn này có tổng diện tích 300 hecta với tổng mức đầu tư của dự án khoảng 460 tỷ đồng và dự kiến xử lý là 1.000 tấn rác/ngày với công nghệ xử lý hiện đại, hiện đại nhất hiện nay thông qua phân loại tự động, đốt trực tiếp ngay khi rác được vận chuyển về nhà máy.
Theo chỉ đạo của UBND tỉnh Quảng Ninh, Trung tâm xử lý rác thải trên của Công ty Indevco chậm nhất đến ngày 1/11/2016 sẽ tiếp nhận và xử lý rác thải sinh hoạt của các địa phương Hạ Long, Cẩm Phả, Hoành Bồ, Quảng Yên. Thế nhưng đến thời điểm này, Trung tâm xử lý rác thải này vẫn chưa đi vào hoạt động, mọi rác thải Công ty Indevco tiếp nhận của bốn địa phương từ ngày 1/11/2016 đến nay với khối lượng mỗi ngày khoảng 530 tấn vẫn chưa được xử lý theo công nghệ đốt mà đang tập kết tạm trên phần đất thuộc tổ hợp dự án của Công ty này tại địa phận xã Vũ Oai, Hòa Bình huyện Hoành Bồ và gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.
Điều đáng nói, dự án Trung tâm xử lý chất thải rắn của Công ty Indevco là cơ sở xử lý rác thải rắn thay thế các cơ sở xử lý rác đã tồn tại trước đây để xử lý chất thải rắn của TP Hạ Long, huyện Hoành Bồ, TP Cẩm Phả theo công nghệ đốt rác thu hồi nhiệt. Dự án này được ưu tiêu là trung tâm xử lý chất thải rắn duy nhất cho 4 đô thị lớn của tỉnh Quảng Ninh trong thời hạn 50 năm, theo dự án được trình HĐND tỉnh Quảng Ninh vào đầu năm 2016.
Cuối tháng 10/2016, khi dự án Trung tâm xử lý chất thải rắn của Công ty Indevco vẫn chưa khởi công xây dựng thì tỉnh Quảng Ninh đã cho đóng cửa các bãi rác của Hạ Long, Cẩm Phả, Hoành Bồ, Quảng Yên và chỉ đạo các địa phương này ký hợp đồng với Công ty Indevco để đưa rác về đây.
Do dự án xử lý rác của Công ty Indevco gần như là độc quyền tiêu thụ rác của các địa phương nêu trên nên có lẽ vì lý do này mà Công ty Indevco được đà “làm mình, làm mẩy” không nhận xử lý rác của thành phố Hạ Long vào cuối năm 2016 do địa phương này chậm thanh toán phí xử lý rác. Lý do thành phố Hạ Long không thanh toán toàn bộ kinh phí xử lý rác là 410.000 đồng/tấn theo hợp đồng đã ký vì Công ty Indevco chỉ tiếp nhận rác thải và tập kết tại chỗ không qua xử lý bằng công nghệ đốt như cam kết trong dự án. Việc đơn phương từ chối tiếp nhận rác thải sinh hoạt của thành phố Hạ Long của Cty Indevco dẫn đến tình trạng tồn đọng rác thải sinh hoạt trên toàn địa bàn với khối lượng rác thải mỗi ngày hơn 270 tấn, gây mất vệ sinh môi trường, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống, gây bức xúc trong nhân dân.
Với những gì đang diễn ra tại dự án xử lý chất thải rắn được kỳ vọng rất lớn từ phía chính quyền và nhân dân, đặc biệt là tình trạng ô nhiễm môi trường, đang xảy ra gây ra những quan ngại rất lớn về năng lực của chủ đầu tư. Năng lực của Trung tâm xử lý rác thải bằng công nghệ đốt rác thu hồi nhiệt hiện đại liệu có đúng như những gì được mô tải tả trong dự án mà chủ đầu tư sử dụng để thuyết phục tỉnh Quảng Ninh cấp phép độc quyền trong thời hạn 50 năm hay không.
