Không chỉ có giá trị về mặt cảnh quan, sinh vật, hệ thống hang động này còn giúp giải mã những bí ẩn về cuộc sống con người thời cổ đại.
Một kỳ quan mới vừa được phát hiện tại Mexico. Đó là hệ thống hang động dưới nước được đánh giá là lớn nhất hành tinh, dài gần 350 km. Không chỉ có giá trị về mặt cảnh quan, sinh vật, hệ thống hang động này còn là một di chỉ khảo cổ học, hứu hẹn sẽ giúp giải mã những bí ẩn về cuộc sống con người thời cổ đại, trong đó có nền văn minh Maya.
Hệ thống hang động mới được phát hiện tại khu vực Tulum, phía bắc Mexico. Trước khi có phát hiện này, Mexico có 4 hệ thống hang động dưới nước lớn là Ox Bel Ha dài 270 km nằm ở phía nam Tulum, Sac Actun dài 263 km nằm ở phía đông bắc Tulum, KooX Baal dài 93 km và Dos Ojos dài 84 km. Những nghiên cứu trước đó cho rằng, hệ thống hang động Sac Actun và Dos Ojos nằm tách biệt.
Nhưng sau 10 tháng lặn tại khu vực Tulum, bắt đầu từ tháng 3 năm ngoái, nhóm thợ lặn thuộc dự án Gran Acuifero Maya phát hiện rằng, hệ thống hang ngập nước Sac Actun và hang Dos Ojos thông với nhau. Phát hiện này đồng nghĩa với việc “hợp nhất” hai hệ thống hang ngập nước lớn thành một hệ thống hang dài gần 350 km. Hệ thống hang động này được lấy theo tên của hang dài hơn, là Sac Actun.
Ông Guillermo de Anda, Giám đốc dự án Gran Acuifero Maya cho biết, quá trình khám phá hang động này giống như là cố gắng đi theo các tĩnh mạch trong cơ thể, đó là một mê cung, đôi khi là một con đường, đôi khi con đường lại tách thành nhiều nhánh. Nhóm thám hiểm phải lặn rất thận trọng:
“Có khoảng 200 hang ngầm trong hệ thống hang động phong phú mà chúng tôi nghĩ rằng, chúng nối với nhau. Nhưng chúng tôi không chắc lắm. Nhưng giờ đây, chúng ta biết rằng, có sự kết nối dưới nước. rằng qua thời gian dòng nước chảy cung cấp cho chúng tôi chìa khóa để hiểu quá khứ, để hiểu hiện tại và chuẩn bị kế hoạch cho tương lai”, ông Guillermo de Anda nói.
Không chỉ có giá trị về mặt cảnh quan, sinh vật, hệ thống hang động này còn là một di chỉ khảo cổ học, hứa hẹn sẽ giúp giải mã những bí ẩn về cuộc sống con người thời cổ đại, trong đó có nền văn minh Maya. Bởi khu vực này tập trung nhiều di tích tín ngưỡng của người Maya. Người Maya xây dựng mạng lưới các hố sụt liên kết với các mạch nước ngầm trong lòng đất được gọi là cenotes.
Họ tin rằng, những mạch nước này nối với nhau, còn các cenotes được xem là chốn linh thiêng, là cách cổng để giao tiếp với Chúa trời. Vì vậy, việc phát hiện ra hang động ngập nước lớn nhất hành tinh góp phần chứng minh quan niệm của người Maya cổ đại.
Ông Guillermo de Anda, Giám đốc dự án Gran Acuifero Maya cho biết, trong quá trình lặn xuống hang, đã phát hiện nhiều hiện vật và xương người được sử dụng để hiến tế.
“Khám phá này mở ra cho chúng tôi một khía cạnh mới, to lớn và tuyệt vời về những người bản địa thời cổ đại. Họ đã phát triển như thế nào? Khám phá này giúp chúng tôi hiểu rõ hơn các nghi lễ tại các điểm hành hương, cũng như nền văn minh vĩ đại cuối cùng trước khi bị thổ dân Tây Ban Nha xâm chiếm”, ông Guillermo de Anda khẳng định.
Trong thời khắc lịch sử, phát hiện hang động ngập nước lớn nhất hành tinh Sac Actun, nhóm thám hiểm dành tặng thành quả này cho nhà thám hiểm Bil Phillips, nhà đồng sáng lập Cơ sở dự liệu khảo sát Quintana Roo. Cho đến khi qua đời vào tháng 11 năm ngoái, ông Bil Phillips đã dành 40 năm để mạo hiểm tính mạng, lặn và lập bản đồ chi tiết về hệ thống hang động.
Theo các nhà khảo cổ học, hệ thống hang động lớn nhất hành tinh là một di chỉ khảo cổ khổng lồ, có giá trị văn hóa, tin ngưỡng quan trọng. Trong giai đoạn tới, các nhà nghiên cứu sẽ tiếp tục phân tích nguồn nước, đánh giá đa dạng sinh học, thu thập những cổ vật trong hang, đồng thời xây dựng các biện pháp bảo tồn và tiếp tục lập bản đồ hệ thống hang động ngập nước khu vực này.
Bên cạnh đó, đội thám hiểm cũng đặt mục tiêu tìm kiếm bằng chứng về sự liên kết giữa hệ thống hang động Sac Actun và 3 hang động ngập nước khác ở gần đó, và tìm mối liên kết giữa Sac Actun và cánh cổng cenotes, được mệnh danh là “mẹ của các cenotes”.
