Hàng loạt nhà gỗ vừa mới dựng lên chừng 2-3 năm đã bị mua bán và đưa ra khỏi địa bàn huyện miền núi Tuyên Hóa (Quảng Bình).
Tất thảy những ngôi nhà gỗ này có cột kèo hoành tráng, khiến các đại gia mê mẩn nên giá nào cũng mua. Điều đáng nói là cơ quan kiểm lâm có trạm gác ở các cung đường nhưng nhà vẫn “thông đường” về xuôi trót lọt.
Ra khỏi địa bàn
Ông Đ.V.B. một cán bộ xã Thanh Thạch (huyện Tuyên Hóa) nghỉ hưu đã lâu, dẫn chúng tôi đi xem mấy ngôi nhà gỗ vừa dựng cách đây 3 năm, đều thuộc về con cháu người thân. Ông B. tiếp thị: “Nhà thằng con trai cả cột gỗ hoành tráng, vi kèo rất tốt, giá hơn 600 triệu đồng”. Nhà con trai của ông B. dựng bên vệ đường, tường làm bằng ván, bên trong là nhà gỗ 3 gian, cột cao hơn 12m, thuộc dạng lớn nhất xã Thanh Thạch, nhiều đại gia ngã giá chừng 500 triệu đồng vẫn chưa mua được vì mức mà ông B. đưa ra là phải hơn 600 triệu đồng. Trong vai người đi mua nhà gỗ, chúng tôi được vào xem nhà. Căn nhà lên bóng rất đẹp, độ hoành tráng và tinh xảo khó chê. Ông B. chỉ, đây là cột lim, đây là cột giỗi, chỗ kia là loại gỗ không thể mối mọt…
Trên thực tế, vùng rừng Tuyên Hóa ngày nay theo lời của một số người khai thác gỗ, gỗ để làm nhà hoành tráng rất khó kiếm, phần vì kiểm lâm kiểm soát rừng chặt, phần vì cây gỗ lớn đã bị khai thác nhiều. Dạng nhà gỗ như của con trai ông B. đều thuộc về gỗ khai thác bất hợp pháp trước đây, không có giấy tờ nguồn gốc cũng như các chứng nhận của địa phương, nếu mua ông B. chỉ đảm bảo đưa ra khỏi địa bàn xã.
Ông B. tiếp tục dẫn chúng tôi sang nhà người cháu tên H. cũng ngôi nhà gỗ 3 gian lồng lộng. H. nói cần tiền bán để trả nợ công dựng nhà vay ngân hàng 4 năm qua chưa xong. Như ông B. trao đổi, H. cũng chỉ đảm bảo đưa nhà rời khỏi địa bàn xã, ra khỏi xã Thanh Thạch thì người mua phải “lo đường”. Ông B. lại dẫn chúng tôi đi xem 3 căn nhà, gia chủ đều nói bán nếu được giá. Cứ có người hỏi mua nhà gỗ là một số người dân chỉ đường tận tình. Hai xã Thanh Thạch và Thanh Hóa là vựa nhà gỗ lớn nhất huyện rẻo cao Tuyên Hóa. Vì trước đây là vùng sâu, vùng xa, người dân đưa gỗ rừng về tích trữ dựng nhà bán dần. Một nguồn tin cho biết, có năm người dân hai địa phương này dỡ khoảng chục nhà gỗ hoành tráng để bán vì giới chơi nhà gỗ săn đón rất kỹ.
“Thông đường” về xuôi
Ông B. cho biết, cách đây hơn 2 tháng, trên địa bàn có 2 ngôi nhà gỗ, một của ông Đ.V.Tr. được dỡ bán, nhưng sau đó bị lực lượng chức năng giữ lại với lý do không có giấy tờ. Ông Tr. trình bày do lũ lụt trôi mất giấy tờ hồ sơ gỗ mua của một công ty nên xin lại giấy và bị Hạt Kiểm lâm Tuyên Hóa phạt hành chính 12 triệu đồng. Tuy nhiên, theo tìm hiểu, nhà ông Tr. không có hồ sơ gỗ hợp pháp mà chỉ chạy mua giấy tờ để qua mặt cơ quan chức năng.
Ngôi nhà thứ hai là của con trai thứ ông B. dựng ngay cạnh nhà bố mẹ được hơn 2 năm. Căn nhà này được đưa ra khỏi địa bàn về thị xã Ba Đồn một cách công khai dù không có giấy tờ hợp pháp, chỉ có một tờ giấy chứng nhận trên địa bàn xã Thanh Thạch có căn nhà với hiện trạng như vậy, địa phương không xác nhận nguồn gốc gỗ. Bởi theo ông B., nhà nào ở đây cũng khai thác gỗ lậu. Điều đáng ngạc nhiên là sau hơn 2 tháng bán căn nhà gỗ này, con trai thứ ông B. đã dựng lại một căn nhà gỗ khác cũng hết sức hoành tráng trên nền đất cũ. Ông B. nói dựng lên chủ yếu là ở nhưng ai mua được giá là bán ngay. Ngôi nhà này cũng không có giấy tờ nguồn gốc gỗ hợp pháp.
Làm thế nào để những căn nhà gỗ về xuôi được, ông B. hướng dẫn tận tình: Ở xã thì có ông lo.
Kiểm lâm không biết?
Ông T., người mua được căn nhà của con trai ông B. khoe với chúng tôi: Nhờ có quen biết mới “thông đường” được, chứ không rất khó khăn. Đây là ngôi nhà thờ tự gia tiên cực kỳ đẹp, sau khi kỳ công sưu tầm ở huyện miền núi Tuyên Hóa. Còn ông B. đánh giá, người mua được căn nhà đó là gặp duyên; duyên mua bán, duyên “làm đường”, duyên “xin cho”. Ông lưu ý với chúng tôi, cần tránh một số cò mồi mua nhà gỗ ở vùng Tân Ấp sát với với Thanh Thạch vì cò mồi nhà gỗ làm giá rất cao, đã lên đây mua nhà gỗ việc gì cũng nên để ông quán xuyến.
Trước việc nhà gỗ không có giấy tờ hợp pháp về xuôi, ông Hồ Ngọc Danh, Hạt phó phụ trách Hạt Kiểm lâm huyện Tuyên Hóa nói: “Đó là việc anh nói, chứ chúng tôi không thấy. Chúng tôi thấy là bắt liền”. Tuy nhiên khi nói địa chỉ hai ngôi nhà gỗ vừa rời xã Thanh Thạch, ông Hồ Ngọc Danh mới thừa nhận, nhà của ông Tr. bị phạt hành chính 12 triệu đồng, còn kiên quyết phủ nhận có căn nhà gỗ thứ 2 rời địa bàn với quan điểm là “chúng tôi không hề nhìn thấy tận mắt”. Trong khi đó, 2 ngôi nhà này được chở bằng ô tô về thị xã Ba Đồn, trên quốc lộ 12A có chốt chặn của kiểm lâm địa bàn.
Trên địa bàn huyện Tuyên Hóa, để ngăn chặn các vụ thẩm lậu gỗ thông qua việc mua bán nhà gỗ, kiểm lâm Quảng Bình còn bố trí Đội Kiểm lâm cơ động số 2. Ông Mai Văn Toàn, Đội trưởng Đội Kiểm lâm cơ động số 2, lúc đầu cũng nói không biết nhà gỗ nào cả, nhưng sau đó lại thừa nhận có phối hợp với kiểm lâm địa bàn xử lý một nhà gỗ cho lùi lại ở địa phương và sau đó thì không biết diễn tiến.
Ông Hoàng Minh Đề, Bí thư Huyện ủy huyện Minh Hóa, trao đổi với phóng viên Báo SGGP, thừa nhận có tình trạng mua bán nhà gỗ kiểu trên và sắp tới sẽ cho kiểm tra chấn chỉnh, nếu để tình trạng kiểm lâm “không nhìn thấy” thì nhà gỗ bất hợp pháp vẫn tiếp tục về xuôi.
