UBND tỉnh Tuyên Quang đã có Báo cáo số 134 về tình hình quản lý và sử dụng đất tại các công ty (Cty) nông, lâm nghiệp, Ban Quản lý (BQL) rừng trên địa bàn tỉnh. Báo cáo cho thấy, còn nhiều tồn đọng, hạn chế.
Đất lâm nghiệp chiếm 75,2%
Thực hiện Nghị định số 170/2004/NĐ-CP và Nghị định 200/2004/NĐ-CP của Chính phủ, các Cty nông, lâm nghiệp, BQL rừng trên địa bàn tỉnh đã được phê duyệt quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất để thực hiện đề án sắp xếp, đổi mới và phát triển. Trên cơ sở quy hoạch sử dụng đất được duyệt, UBND tỉnh đã quyết định thu hồi, giao đất, cho các Cty nông, lâm nghiệp, BQL rừng thuê, quản lý, sử dụng 76.137,64ha đất. Diện tích đất các đơn vị bàn giao về địa phương quản lý theo quy hoạch được duyệt là 24.508ha.
Trước năm 2004, các Cty nông, lâm nghiệp trên địa bàn tỉnh đều chưa được lập hồ sơ quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, phần lớn diện tích đất được giao quản lý, sử dụng đều chưa được đo đạc lập hồ sơ địa chính, việc rà soát, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) mới chỉ thực hiện được tại Lâm trường Sơn Dương (nay là Cty TNHH Lâm nghiệp Sơn Dương) với diện tích cấp GCNQSDĐ là 8.909,94ha.
Toàn bộ diện tích đất đã được đo đạc lập bản đồ địa chính tỷ lệ 1/1000, 1/2000 đối với 3 Cty nông nghiệp và tỷ lệ 1/10000 đối với các Cty lâm nghiệp, BQL rừng. Trong đó diện tích các Cty lâm nghiệp, BQL rừng được giao, thuê là 74.206,07ha và các Cty nông nghiệp được giao, thuê 1.931,57ha.
Tranh chấp, lấn chiếm đất đai còn nhiều
UBND tỉnh Tuyên Quang chỉ ra, trong 1.931,57ha đất giao, thuê cho các Cty nông nghiệp, có 2 trường hợp lấn chiếm đất của Cty Cổ phần Chè Mỹ Lâm với diện tích 0,02ha. Đối với Cty lâm nghiệp, BQL rừng, trong tổng diện tích đất các đơn vị đang quản lý, sử dụng có tới 1.049,71ha đất bị lấn, chiếm. Việc xử lý hiện gặp khó khăn do phần lớn đất bị chiếm đã có tài sản của các hộ gia đình, cá nhân, không thỏa thuận được với các hộ gia đình, cá nhân trong quá trình giải quyết.
Rà soát cho thấy, diện tích đất các Cty nông, lâm nghiệp, BQL rừng hiện đang quản lý, sử dụng là 75.742,49ha, giảm 395,15ha so với tổng diện tích đất được giao sau khi thực hiện sắp xếp đổi mới và phát triển, trong đó Cty lâm nghiệp, BQL rừng giảm 44,42ha, Cty nông nghiệp giảm 50,7ha. Nguyên nhân do UBND tỉnh quyết định thu hồi đất để thực hiện một số công trình, dự án phục vụ mục đích phát triển kinh tế – xã hội, an ninh, quốc phòng.
UBND tỉnh Tuyên Quang cũng đã ban hành văn bản lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức triển khai thực hiện, hoàn thành việc xây dựng phương án tổng thể về sắp xếp, đổi mới và phát triển, nâng cao hiệu quả hoạt động của các Cty thuộc tỉnh và phê duyêt Đề án của 5 Cty TNHH một thành viên lâm nghiệp.
UBND tỉnh Tuyên Quang kiến nghị Thanh tra Chính phủ nghiên cứu, đề xuất xem xét điều chỉnh một số quy định pháp luật về quản lý và sử dụng đất đai, để nâng cao hiệu quả hoạt động và xử lý những hạn chế trong tranh chấp, lấn chiếm đất nông, lâm nghiệp.
Trên địa bàn tỉnh hiện có 3 Cty nông nghiệp, 8 Cty lâm nghiệp, 1 trạm thực nghiệm giống cây lâm nghiệp và 2 BQL rừng, trong đó: tỉnh quản lý 3 Cty nông nghiệp, 5 Cty lâm nghiệp và 2 BQL rừng phòng hộ; Tổng Cty Giấy Bãi Bằng quản lý 3 Cty lâm nghiệp và trung tâm nghiên cứu và thực nghiệm cây nguyên liệu giấy Hàm Yên.