Quỳ Hợp được mệnh danh là “thủ phủ khoáng sản” của tỉnh Nghệ An. Nơi đây thu hút hàng vạn lao động, và có nhiều đại gia. Tuy nhiên, đây cũng là điểm nóng về vi phạm pháp luật liên quan đến khai thác khoáng sản, gây nhiều hậu quả.
Hiện Quỳ Hợp có 60 mỏ còn khả năng khai thác, trong đó 13 mỏ thiếc, 30 mỏ đá trắng, 16 mỏ đá xây dựng, 1 mỏ nước khoáng. Ngoài ra, còn có 76 mỏ hết hạn, 12 mỏ đang nâng cấp trữ lượng xin khai thác. Toàn huyện có 153 xưởng chế biến khoáng sản, trong đó có 41 xưởng sản xuất hộ cá thể.
Do đặc thù nói trên, trong nhiều năm qua, Quỳ Hợp liên tục là điểm nóng về bảo vệ môi trường. Xuất hiện nhiều vùng bị ô nhiễm nặng nề, những cánh đồng không thể canh tác, cuộc sống của người dân bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Mặc dù các cơ quan chức năng đã vào cuộc, song tình hình vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường vẫn diễn biến phức tạp. Điển hình là vụ vỡ đập bùn thải của xí nghiệp thiếc Suối Bắc ngày 9.3 gây hậu quả nghiêm trọng.
Trong 9 tháng đầu năm, đoàn kiểm tra liên ngành thành lập theo quyết định 237 đã tăng cường kiểm tra các điểm mỏ thường xuyên khai thác trái phép và gây ô nhiễm môi trường tại các xã Châu Lộc, Thọ Hợp, Châu Tiến, Châu Hồng, Liên Hợp, Châu Thành, Châu Quang, Châu Cường và Đồng Hợp. Ông Vy Thanh Tường – Phó Chủ tịch UBND huyện Quỳ Hợp – cho biết: Đoàn đã tổ chức 25 đợt kiểm tra, tham mưu xử lý vi phạm hành chính 4 trường hợp (27 triệu đồng), cắt điện hai DN chế biến khoáng sản gây ô nhiễm môi trường; tổ chức cắt điện 4 DN và 8 cơ sở sản xuất gây ô nhiễm môi trường… Đoàn của huyện đã phối hợp với Sở TNMT kiểm tra giấy phép khai thác khoáng sản, xử phạt số tiền 2,453 tỉ đồng, tước giấy phép 6 tháng đối với 7 DN, quyết định đóng 31 điểm mỏ, đề nghị đóng 7 điểm mỏ.
UBND các xã cũng tiến hành nhiều đợt kiểm tra, xử lý các hành vi vi phạm pháp luật trong khai thác khoáng sản. Tổng hợp 9 tháng đầu năm, các địa phương đã kiểm tra 153 cuộc, mời làm việc 46 trường hợp, xử phạt 94 triệu đồng.
Trong 9 tháng đầu năm, lực lượng công an huyện Quỳ Hợp cũng đã bắt giữ 10 vụ, 12 đối tượng về các hành vi khai thác, vận chuyển, mua bán khoáng sản trái phép, thu giữ 600kg quặng thiếc, 48m3 cát, tạm giữ 4 máy xúc, 6 ôtô, 2 tàu khai thác cát, 1 máy hút cát, 3 xuồng máy tự chế, 1 máy xúc sàng cát.
Theo ông Lê Sỹ Hào – Trưởng Phòng TNMT huyện – mặc dù đã có nhiều cố gắng, song công tác kiểm tra, xử lý còn gặp nhiều khó khăn, hạn chế. Nguyên nhân do địa bàn núi cao, hiểm trở, đi lại khó khăn; nhiều văn bản pháp luật liên quan thay đổi quá nhanh, gây khó khăn cho xử lý. Công tác quản lý, tham mưu vẫn còn chưa đồng bộ, chưa chặt chẽ, còn buông lỏng; việc kiểm tra chưa thường xuyên, xử lý chưa đủ mạnh; trình độ cán bộ cấp xã còn yếu kém, công tác kỷ luật còn nương nhẹ.
UBND huyện Quỳ Hợp cho biết, thời gian tới sẽ tăng cường biên chế cho Phòng TNMT; bổ sung kinh phí, phương tiện cho đoàn kiểm tra liên ngành, xử lý nghiêm cán bộ vi phạm trong công tác quản lý liên quan đến khai thác khoáng sản; khen thưởng xứng đáng cán bộ có thành tích.
