ThienNhien.Net – Từ năm 2012 đến nay, hàng chục héc-ta rừng phòng hộ đã được UBND tỉnh Phú Yên chuyển đổi mục đích sử dụng để phục vụ phát triển các dự án trái với quy định. Những sai phạm này mới đây đã được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) chỉ rõ trong kết luận thanh tra.
Thủ tướng chưa đồng ý, đã khai thác rừng phòng hộ
Ngày 14-7-2017, Tổng cục Lâm nghiệp, Bộ NN&PTNT ban hành Kết luận thanh tra số 1083/KL-TCLN-KL về việc thực hiện chuyển mục đích sử dụng rừng và đất lâm nghiệp sang mục đích khác trên địa bàn tỉnh Phú Yên. Theo kết luận, trên địa bàn tỉnh Phú Yên (giai đoạn từ ngày 1-1-2012 đến 31-3-2017) có 41 dự án đã thực hiện hoặc có nhu cầu phải thực hiện chuyển mục đích sử dụng rừng, với tổng diện tích đất cần thu hồi là 1.341,55ha. Hiện có 4 dự án chưa triển khai, 37 dự án đã và đang triển khai thu hồi, chuyển mục đích sử dụng 725ha rừng (rừng đặc dụng 53,34ha; rừng phòng hộ 201,57ha; rừng sản xuất 470,09ha). Theo Phó tổng cục trưởng Tổng cục Lâm nghiệp Nguyễn Quốc Trị, việc chấp hành quy định pháp luật đất đai về chuyển mục đích sử dụng đất rừng đặc dụng, rừng phòng hộ ở Phú Yên sang thực hiện dự án tồn tại nhiều sai phạm. Tại thời điểm thanh tra, một số dự án chưa được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận cho phép chuyển mục đích sử dụng rừng phòng hộ, rừng đặc dụng sang thực hiện dự án. Ví như, Dự án hầm đường bộ Đèo Cả chưa có quyết định thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất, nhưng trên thực tế, nhà đầu tư đã chuyển hơn 37ha rừng đặc dụng. “Như vậy, UBND tỉnh Phú Yên chưa chấp hành chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Văn bản số 178/TTg-KTN ngày 28-1-2013”-ông Nguyễn Quốc Trị khẳng định.
Hoặc vụ việc khiến dư luận đang bức xúc và chưa được giải quyết dứt điểm là Dự án Khu du lịch cao cấp New City Việt Nam do Công ty TNHH New City Việt Nam triển khai tại xã An Phú, TP Tuy Hòa. Dự án này đã được UBND tỉnh Phú Yên cấp giấy chứng nhận đầu tư ngày 9-9-2014 với tổng diện tích 122,5ha, trong đó, đất rừng phòng hộ khoảng 115ha. Tuy nhiên, khi triển khai dự án, chủ đầu tư đã khai thác rừng phòng hộ phi lao ven biển (khoảng 2,7ha) để xây dựng sân golf khi chưa có văn bản chấp thuận của Thủ tướng Chính phủ.
Phá rừng nhưng không trồng rừng thay thế
Theo Kết luận thanh tra số 1083/KL-TCLN-KL, trong 37 dự án đã triển khai trên địa bàn tỉnh Phú Yên thì có 28 dự án chưa chấp hành nghĩa vụ trồng rừng thay thế với tổng diện tích là hơn 171ha nhưng vẫn thực hiện thu hồi đất, cho thuê đất, giao đất và chuyển mục đích sử dụng rừng sang mục đích khác. Các đơn vị không chấp hành quy định trồng rừng thay thế, nổi bật là Công ty Cổ phần Tập đoàn Hải Thạch có địa chỉ tại 44 Trần Hưng Đạo, TP Tuy Hòa, tỉnh Phú Yên, không thực hiện hoàn thổ đúng thời hạn để trồng lại rừng trên diện tích sau khai thác khoáng sản. Công ty này cũng chậm trễ trồng rừng thay thế trên diện tích đã khai thác khoáng sản theo quyết định của UBND tỉnh. Mặc dù tình trạng nêu trên đã kéo dài, nhưng chưa được các cơ quan chức năng của tỉnh Phú Yên phát hiện và xử lý.
Liên quan tới việc phê duyệt dự án nhưng UBND tỉnh Phú Yên “bỏ qua” việc trồng rừng thay thế, qua thanh tra, Bộ NN&PTNT còn chỉ rõ sai phạm của dự án chăn nuôi bò thịt chất lượng cao của Công ty Cổ phần Chăn nuôi Thảo Nguyên Phú Yên. Kết luận nêu rõ: “Địa điểm thực hiện dự án “ôm trọn” vành đai bán ngập bảo vệ lòng hồ thủy điện Sông Hinh. Vì vậy, việc thực hiện dự án sẽ có tác động ảnh hưởng trực tiếp đến bảo đảm an toàn, an ninh hồ thủy điện Sông Hinh, nhưng UBND tỉnh Phú Yên chưa rà soát, đánh giá hiệu quả thực hiện và báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định. Bên cạnh đó, UBND tỉnh còn “phớt lờ” chỉ thị của Thủ tướng khi thẩm định, phê duyệt dự án cho công ty khi chưa có phương án trồng rừng thay thế được phê duyệt”.
Cần sớm xử lý các tập thể, cá nhân liên quan
Trước những sai phạm trên, Bộ NN&PTNT đã có nhiều kiến nghị gửi UBND tỉnh Phú Yên, trong đó nêu rõ UBND tỉnh và Sở NN&PTNT Phú Yên phải tổ chức kiểm điểm làm rõ trách nhiệm cũng như xử lý nghiêm đối với các tập thể, cá nhân để xảy ra những sai phạm, đồng thời thực hiện nghiêm túc kết luận.
Để tìm hiểu rõ những sai phạm và việc khắc phục các khuyết điểm, phóng viên Báo Quân đội nhân dân đã liên hệ với ông Đào Mỹ, Chánh văn phòng UBND tỉnh Phú Yên. Tuy nhiên, ông Đào Mỹ lấy lý do bận họp và không hề có hồi âm lại. Phóng viên lại tiếp tục liên hệ với ông Nguyễn Trọng Tùng, Giám đốc Sở NN&PTNT Phú Yên. Sau khi vừa giới thiệu là phóng viên thì ông Tùng vội vàng lấy lý do… đang họp rồi lập tức tắt máy.
Xác định phát triển kinh tế là trung tâm, nhưng không vì thế mà đánh đổi môi trường. Đó chính là quyết tâm và hành động của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ. Song, UBND tỉnh Phú Yên và các cơ quan chức năng lại thực hiện chưa nghiêm túc chủ trương này khi cho phép các công ty chặt phá hàng chục héc-ta rừng để phát triển các dự án kinh tế.