ThienNhien.Net – Việc thiết lập trạm cảnh báo lũ từ xa qua sóng điện thoại di động là nhu cầu cấp thiết nhằm thông báo tình hình xả lũ, tình hình chạy máy với thông tin chính xác, kịp thời.
Đây là những tiện ích mà hệ thống trạm cảnh báo lũ từ xa do Công ty Thủy điện Buôn Kuốp (EVNHPC BUON KUOP) thiết kế, vận hành được đưa vào sử dụng suốt những năm qua.
Thiết lập trạm cảnh báo lũ
Với đặc điểm vùng hạ du, các nhà máy thủy điện thuộc EVNHPC BUON KUOP là nơi tập trung dân cư đông, địa hình tương đối bằng phẳng và có nền địa chất yếu. Đây là vùng trồng cây công nghiệp và nông nghiệp của địa phương như: lúa, ngô, cà phê… Dòng sông uốn khúc đi qua địa bàn 8 xã thuộc 2 tỉnh Đắk Lắk và Đắk Nông. Chiều dài dòng sông khoảng 60km tính đến hồ thuỷ điện Buôn Kuốp. Mùa khô khi huy động tổ máy có thể gây sạt lở bờ sông tại vị trí uốn khúc. Mùa mưa thường gây ngập lụt lớn. Do đó, tìm giải pháp cảnh báo lũ hợp lý, thiết thực là trăn trở của những kỹ sư thủy điện tại đây.
Anh Nguyễn Đức, Trường phòng Kỹ thuật, EVNHPC BUON KUOP chia sẻ, trước đây tại khu vực đông dân cư, nhà máy lắp đặt các biển hiệu lệnh còi cảnh báo. Khi chạy máy hoặc xả lũ, dùng còi cảnh báo lắp tại đập tràn nhà máy để cảnh báo đến nhân dân trong vùng để họ chủ động phòng tránh. Giải pháp này nhanh gọn, kịp thời, tuy nhiên, phạm vi thông báo hẹp, bán kính khoảng 5km.
Bên cạnh đó, có thể dùng loa trang bị trên xe lưu động đi dọc dòng sông hạ lưu để yêu cầu người dân ra khỏi lòng sông đảm bảo an toàn. Giải pháp này tốn rất nhiều thời gian. Hơn nữa đường sá đi lại khó khăn cũng là trở ngại không nhỏ trong thực hiện giải pháp này.
Từ những hạn chế trên, các kỹ sư, công nhân EVNHPC BUON KUOP đã nghiên cứu, áp dụng công nghệ vào cảnh báo lũ. Theo đó, công ty đã từng bước thiết lập các trạm cảnh báo từ xa qua sóng di động để thông báo đến chính quyền và nhân dân trong vùng về tình hình chạy máy và điều tiết nước về vùng hạ du trong mùa khô cũng như trong mùa lũ. Đến nay, công ty đã thiết lập tổng cộng 16 trạm cảnh báo dọc theo bờ sông vùng hạ du các hồ chứa.
“Hệ thống gồm thiết bị nhận cuộc gọi di động, mạch điều khiển, Amply, loa phóng thanh… Khi có cuộc gọi đến, mô đun điều khiển cho phép bắt máy, còi trên mạch điều khiển chính sẽ phát ra 5 tiếng bíp để thông báo cho đầu gọi biết tình trạng của mạch còn tốt. Kế đến, hệ thống bật âm kết nối ra loa phóng thanh để nhân viên vận hành đọc thông báo. Khi kết thúc thông báo, điều hành viên dập máy, hệ thống quay về lại trạng thái chờ”- anh Đức chia sẻ.
Theo dõi điều tiết nước qua máy tính bảng
Chị Lê Thị Hải (xã Đức Xuyên, Krông Nô, Đắk Nông) cho rằng, nhờ có hệ thống cảnh báo lũ từ xa nên người dân hai bên sông Krông Nô luôn nắm bắt được thông tin kịp thời về việc chạy máy thủy điện hoặc xả lũ để chủ động di dời tài sản, sẵn sàng ứng phó khi nước về.
Ông Lê Viết Thuận, Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi và Phòng chống lụt bão Đắk Nông cho hay, hàng năm chi cục và các huyện vùng hạ du hồ chứa như Lắk, Krông Ana, TP Buôn Ma Thuột, Buôn Đôn, Krông Nô, Cư Jút đều phối hợp với EVNHPC BUON KUOP tổ chức hội nghị tuyên truyền về cơ chế, phương án phối hợp trong điều tiết, xả lũ các hồ chứa thủy điện với sự tham dự của đại diện tỉnh, huyện; cấp ủy, chính quyền các xã. Ban chỉ huy phòng chống thiên tai tỉnh đã thành lập Tổ giúp việc cho trưởng ban, bao gồm nhân sự của công ty thủy điện, chi cục thủy lợi để tổ chức tham mưu cho trưởng ban quyết định chế độ vận hành hồ chứa khi có tình huống xảy ra trong mùa mưa bão.
Ông Nguyễn Tấn Triết, Phó giám đốc EVNHPC BUON KUOP thông tin, công ty đã thiết lập website (http://buonkuop.vn/pclb) để chủ động cung cấp thông tin quan trắc và vận hành hồ chứa để các cơ quan chức năng, tổ chức và nhân dân trong vùng thuận tiện trong việc theo dõi. Công ty cũng trang bị màn hình theo dõi các thông số quan trắc và vận hành các hồ chứa tại Văn phòng Ban chỉ huy phòng chống thiên tai tỉnh Đắk Lắk và Đắk Nông, trang bị các máy tính bảng đến Ban chỉ huy phòng chống thiên tai tỉnh, các huyện liên quan để theo dõi và nắm bắt kịp thời diễn biến vận hành điều tiết các hồ chứa.
