ThienNhien.Net – Ngày 23/2, UBND tỉnh Thái Nguyên có công văn số 596/UBND-CNN chỉ đạo UBND huyện Đồng Hỷ và các sở, ngành liên quan giải quyết việc sụt lún đất, nứt nhà và mất nước tại xã Cây Thị và thị trấn Trại Cau.
Theo đó, UBND tỉnh Thái Nguyên giao UBND huyện Đồng Hỷ chủ trì, phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường, các sở, ngành liên quan, các đơn vị khai thác khoáng sản trong khu vực thực hiện: Rà soát, thống kê, xác định số hộ trong vùng bị ảnh hưởng; Đánh giá mức ảnh hưởng của từng hộ gia đình, trên cơ sở đó xây dựng phương án, dự toán kinh phí hỗ trợ cho từng gia đình, khu vực bị ảnh hưởng; Đồng thời tổ chức hội nghị thống nhất biện pháp giải quyết, trách nhiệm hỗ trợ kinh phí của các đơn vị khai thác khoáng sản đối với các hộ dân bị ảnh hưởng.
Trước đó, như Báo Xây dựng đã phản ánh: Từ nhiều năm nay, hàng trăm hộ dân ở thị trấn Trại Cau, xã Cây Thị… thuộc huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên luôn phải “sống trong nỗi sợ hãi” bởi có thể bị ảnh hưởng đến sức khỏe, sinh mạng bất cứ lúc nào vì hiện tượng lún sụt đất và ô nhiễm môi trường.
Từ năm 2004, người dân ở khu vực này đã thấy hiện tượng giếng khơi bị cạn nước, ruộng đồng bỗng dưng khô, nứt nẻ… không rõ nguyên nhân. Ðến năm 2006, nhiều nơi bị tụt đất thành hố sâu hun hút. Hàng trăm nhà cửa của người dân cứ dần nứt ngang, nứt dọc từ chân móng đến mái nhà và đổ sập. Số hộ bị ảnh hưởng cứ tăng lên vùn vụt khiến người dân hoang mang, lo lắng. Để đảm bảo an toàn tính mạng, rất nhiều hộ dân phải bỏ nhà chuyển đi nơi khác sinh sống, nhiều căn nhà bỗng thành vô chủ.
Ghi nhận của PV tại khu vực tổ 14, thị trấn Trại Cau, hàng chục hộ gia đình bị ảnh hưởng nặng nề do tình trạng sụt lún đất, nhiều công trình nứt nẻ có nguy cơ đổ sập khiến người dân phải sống trong lo lắng, bất an. Hầu hết các hộ gia đình phải tạm dừng chăn nuôi gia súc, gia cầm do chuồng trại và hệ thống công trình phụ trợ bị ảnh hưởng, vỡ hầm biogas…
Thống kê của UBND huyện Đồng Hỷ cho thấy tại tổ 14 của thị trấn Trại Cau (huyện Đồng Hỷ) có 32 hộ dân đang bị ảnh hưởng; tại xóm giáp ranh thuộc xã Cây Thị là xóm Kim Cương, Hòa Bình và xóm Trại Cau có tới 41 hộ dân chung cảnh ngộ.
Ngoài nỗi lo nhà sập nhà cửa, người dân nơi đây còn hứng chịu tình trạng ô nhiễm môi trường từ hoạt động khai thác mỏ gây ra. Tại vùng mỏ này, mỗi ngày có hàng nghìn xe trọng tải lớn vận chuyển đất đá, quặng sắt chạy ầm ầm, băm nát các ngả đường đường giao thông. Đi khắp các đường làng, ngõ xóm ở khu vực mỏ sắt, đâu đâu cũng thấy một màu bụi vàng khè. Bụi bám vào nhà cửa, vườn tược và bay lờ vờ trong không trung.
Không những thế, người dân sống trong vùng mỏ sắt Trại Cau, Cây Thị (thuộc huyện Đồng Hỷ) còn phải chịu cảnh thiếu nước sạch sinh hoạt nghiêm trọng. Do các mỏ khai thác quặng lộ thiên, ăn sâu vào lòng đất hút hết nguồn nước ngầm nên các giếng khơi, giếng khoan của người dân cạn kiệt nước.
Mặt khác, việc xây đắp hồ chứa bùn thải ngay sát khu dân cư và ở vị trí cao hơn khu dân cư lại được đào đắp sơ sài nên trở thành hiểm họa lớn đe dọa tính mạng, tài sản của người dân đặc biệt là trong mùa mưa lũ.
Trao đổi với PV, ông Nguyễn Văn Thủy, Chủ tịch UBND huyện Đồng Hỷ cũng xác nhận, hoạt động khai thác khoáng sản của các doanh nghiệp đã gây ô nhiễm, sụt giảm mực nước ngầm, sụt lún lòng đất, gây thiếu nước nghiêm trọng. Người dân thị trấn Trại Cau và các xã bị ảnh hưởng đã nhiều lần kiến nghị lên các cấp chính quyền địa phương và doanh nghiệp khai thác mỏ, nhưng đến nay vấn đề bức xúc này vẫn chưa được giải quyết thỏa đáng.
Kết luận sơ bộ của Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản (Bộ Tài nguyên và Môi trường) đã chỉ rõ nguyên nhân gây sụt lún đất, mất nước tại tổ 14, thị trấn Trại Cau và xã Cây Thị (huyện Đồng Hỷ) là do khai thác khoáng sản tại moong tầng sâu Núi Quặng của Công ty Cổ phần gang thép Thái Nguyên (khu vực cánh đồng Kim Cương, xóm Kim Cương và tổ dân phố 14, thị trấn Trại Cau) và hoạt động khai thác khoáng sản của Công ty Cổ phần Luyện kim đen Thái Nguyên (khu vực xóm Hòa Bình, xã Cây Thị).
Hy vọng, với sự vào cuộc tích cực của chính quyền và các ngành chức năng, cũng như sự đồng lòng chia sẻ lợi ích của các doanh nghiệp những hậu quả do khai thác khoáng sản ở xã Cây Thị và thị trấn Trại Cau, huyện Đồng Hỷ sẽ sớm được giải quyết, chấm dứt tình trạng khiếu kiện kéo dài.
