ThienNhien.Net – Sáng 13- 2, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Cạn Lý Thái Hải cho biết: Sau khi hoàn thành Đề án khảo sát, đánh giá, xác định nguyên nhân gây ra sụt lún đất tại tổ 10, thị trấn Bằng Lũng, huyện Chợ Đồn, đến nay tỉnh đã bước đầu xác định được nguyên nhân của tình trạng này. Từ đó, tỉnh có giải pháp đề phòng sụt lún có thể tiếp tục xảy ra, ổn định tư tưởng, sản xuất và đời sống của nhân dân địa phương.
Ngày 9-2, UBND tỉnh Bắc Cạn ban hành Văn bản số 456/UBND-CN báo cáo Bộ Tài nguyên và Môi trường về hoạt động của mỏ chì kẽm Nà Tùm và hiện tượng sụt lún tại huyện Chợ Đồn, nêu rõ: Để xác định nguyên nhân gây ra sụt lún trên địa bàn tổ 10, thị trấn Bằng Lũng, tỉnh đã lựa chọn Liên đoàn Vật lý địa chất (thuộc Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam) thực hiện Đề án khảo sát, đánh giá, xác định nguyên nhân gây ra sụt lún tại tổ 10, thị trấn Bằng Lũng, với các nội dung công việc chủ yếu: Đo địa vật lý, khoan máy địa chất và thí nghiệm địa thủy văn… trên diện tích 4,5 ha chung quanh vị trí sụt lún tại tổ 10. Kinh phí thực hiện Đề án là 814 triệu đồng.
Kết quả thực hiện Đề án đã xác định được nguyên nhân gây ra sụt lún tại tổ 10, thị trấn Bằng Lũng là do sự hội tụ của các yếu tố: Các đới dập vỡ kiến tạo, hang hốc cát-tơ ngầm, các thành phần trầm tích Đệ Tứ bở rời nằm trên hệ thống hang hốc có tiềm năng thấm nước và dòng chảy ngầm, dòng chảy mặt là các yếu tố tự nhiên hình thành tai biến sụt lún đất. Mặt khác, các hoạt động khai thác nước ngầm dân sinh vùng lân cận, hoạt động bơm hút nước tại moong khai thác mỏ chì kẽm Nà Tùm; đồng thời, với sự di chuyển của các phương tiện giao thông có trọng tải lớn chạy qua khu vực là nhân tố tác động gây ra sụt lún đất tại khu vực tổ 10, thị trấn Bằng Lũng.
Tuy nhiên, ông Hải cho biết thêm: Đây mới là bước đầu xác định được các nguyên nhân gây ra sụt lún, do nguồn kinh phí của địa phương hạn chế nên Đề án này mới chỉ được nghiên cứu trên phạm vi hẹp, cụ thể là trên diện tích 4,5 ha chung quanh vị trí sụt lún tại tổ 10, thị trấn Bằng Lũng nên chưa chỉ ra cụ thể, đầy đủ các khu vực có thể xảy ra sụt lún và các nguyên nhân gây sụt lún.
Mỏ chì kẽm Nà Tùm được Bộ Tài nguyên và Môi trường cấp phép khai thác từ năm 2005. Làm việc với lãnh đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường ngày 9-2 vừa qua, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Cạn Lý Thái Hải đề nghị và được Bộ Tài nguyên và Môi trường hỗ trợ tỉnh nguồn kinh phí để xây dựng đề án mở rộng vùng nghiên cứu sụt lún tại thị trấn Bằng Lũng và xã Ngọc Phái, huyện Chợ Đồn nhằm khoanh định diện tích tồn tại hệ thống hang cát-tơ, vùng đất yếu có nguy cơ sụt lún cao, ảnh hưởng tới các khu dân cư, công trình hiện có và các công trình dự án quy hoạch nhằm định hướng phát triển kinh tế, xã hội bền vững khu vực này.
Thời gian vừa qua, đã xuất hiện hàng chục hố sụt lún trên suối, ao nuôi cá, ruộng cấy lúa khiến sản xuất nông nghiệp của nhân dân gặp nhiều khó khăn. Góp phần khắc phục sụt lún, từ ngày 31-1, đơn vị khai thác mỏ chì kẽm Nà Tùm đã dừng việc bơm hút nước tại moong. Đồng thời, UBND tỉnh Bắc Cạn chỉ đạo, đối với những diện tích đất nông nghiệp không thể cấy được lúa thì chuyển đổi sang trồng các loại cây màu và tỉnh sẽ sử dụng ngân sách phòng, chống thiên tai để hỗ trợ thiệt hại cho nông dân do sụt lún gây ra. Bên cạnh đó, những căn nhà bị ảnh hưởng, như nứt, lún, có nguy cơ mất an toàn thì tỉnh Bắc Cạn hỗ trợ di dời đến nơi an toàn, về lâu dài sẽ tính đến việc xây dựng khu tái định cư để ổn định đời sống nhân dân.
Việc tỉnh Bắc Cạn đã bước đầu xác định được nguyên nhân gây ra sụt lún, từ đó đưa ra giải pháp khắc phục, ổn định sản xuất đã góp phần từng bước ổn định tư tưởng, yên tâm sản xuất, sinh sống của nhân dân địa phương.