ThienNhien.Net – Thời gian qua, trên địa bàn thị trấn Bằng Lũng, xã Bằng Lãng, xã Ngọc Phái (huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn) liên tiếp xảy ra hiện tượng sụt lún, gây tâm lý hoang mang cho người dân. Mong muốn của chính quyền và người dân nơi đây là sớm tìm ra nguyên nhân để có giải pháp khắc phục, giúp bà con yên tâm sinh sống, sản xuất.
Theo thống kê sơ bộ của UBND huyện Chợ Đồn, trên địa bàn đã xảy ra hơn 20 điểm sụt lún và xuất hiện các vết nứt có chiều dài hàng trăm mét. Các hố sụt lún có độ rộng từ 2 – 5m và sâu từ 2 – 3m, nhiều nhất là ở thôn Bản Tàn thuộc thị trấn Bằng Lũng.
Theo ghi nhận của phóng viên, tại thôn Bản Tàn, xảy ra 12 điểm sụt lún, làm nhiều ao nuôi thủy sản của người dân bị thiệt hại, con suối chảy qua thôn đã cạn nước, khiến người dân lo lắng không biết triển khai sản xuất vụ Xuân như thế nào khi không có nước tưới.
Ông Nông Văn Bích, thôn Bản Lắc, xã Bằng Lãng chia sẻ: Sau khi xuất hiện hàng chục hố sụt lún, con suối chảy qua thôn đã cạn kiệt nước nên gia đình tôi phải dùng xe công nông chở nước về làm ruộng gieo mạ cho kịp vụ Xuân. Đây là một tiền lệ chưa từng xảy ra ở đây, do những cánh đồng vụ trước vẫn có nước để làm.
Bà Hoàng Thị Quảng ở cùng thôn cũng cho biết, gia đình bà đã ngâm thóc giống nhưng ruộng không có nước nên đành phải chờ. Đã hơn 10 ngày nay, con suối chảy qua thôn Bản Lắc cạn kiệt nước, mương dẫn nước vì thế cũng không còn tác dụng. Dù các hộ trong thôn đã nỗ lực đi chở nước ở chỗ khác về để xuống mạ nhưng hơn 7ha đất trồng lúa của người dân vẫn đang “thoi thóp” chờ nước từng ngày.
Trước tình trạng thiếu nước sản xuất nghiêm trọng, cán bộ xã Bằng Lãng và lãnh đạo thôn Bản Lắc đã tổ chức họp khẩn cấp để triển khai các biện pháp ứng phó. Ông Nông Văn Quảng, Bí thư Chi bộ thôn Bản Lắc cho biết: Dòng suối chảy qua các xã Ngọc Phái, Bằng Lãng và thị trấn Bằng Lũng thời gian gần đây đã cạn trơ đáy. Theo thống kê sơ bộ, có khoảng 20 ha đất nông nghiệp sẽ thiếu nước sản xuất nghiêm trọng nếu tình hình không được cải thiện trong thời gian tới. “Chỗ nào thiếu nước thì vận động bà con chuyển đổi sang trồng cây khác như ngô, đậu đỗ, khoai lang… chỗ nào có nước đã bừa xong rồi thì phải chờ thôi”, Bí thư Chi bộ thôn Bản Lắc cho biết.
Liên tiếp từ Tết nguyên Đán Đinh Dậu đến nay, chỉ tính riêng tại thôn Bản Tàn thuộc thị trấn Bằng Lũng đã xuất hiện hàng chục hố sụt lún lớn nhỏ. Hố sụt lún xuất hiện nhiều nơi ở giữa lòng suối đã khiến cho toàn bộ nước mặt bị tụt sâu xuống lòng đất. Không chỉ ở suối, ruộng ngô, ao nuôi cá của người dân trong thôn cũng liên tiếp xảy ra hiện tượng này.
Những ngày này, gia đình ông Hoàng Văn Triệu, thôn Bản Tàn luôn sống trong lo lắng, khi mà ao cá xuất hiện hố tử thần, ruộng, vườn, nền nhà liên tục bị nứt. Theo ông Hoàng Văn Triệu, tối 7/2, ao cá của gia đình ông vẫn đầy nước và ước tính có khoảng 2 tạ cá lớn nhỏ ở dưới ao. Chỉ sau 1 đêm, giữa ao đã xuất hiện một hố sâu và nước theo đó chảy xuống, cá cũng theo hố sâu này đi hết.
Không chỉ xảy ra ở thị trấn Bằng Lũng, gần đây hố sụt lún liên tục xuất hiện ở nhiều nơi khác. Mới nhất ngày 5/2, tại cánh đồng Nà Bưa, xã Ngọc Phái xuất hiện 3 hố sụt lún lớn có chiều rộng khoảng 5m, sâu từ 3 – 6m. Đáng chú ý, trước đây, tại cánh đồng này cũng đã nhiều lần xảy ra hiện tượng này. Từ thời điểm xuất hiện hố sụt lún lớn cách đây một năm, đến nay khu vực xã Ngọc Phái, xã Bằng Lãng và thị trấn Bằng Lũng đã xuất hiện 30 hố sụt lún. Tần suất xuất hiện hố sụt lún ngày càng dày hơn, với mức độ nghiêm trọng ngày càng tăng.
Ông Hà Sỹ Huân, Chủ tịch UBND huyện Chợ Đồn cho biết: “Việc sụt lún tại một số xã và thị trấn Bằng Lũng, chính quyền đã nắm được và cho người xuống kiểm tra, xem xét tình hình. Mong muốn của chính quyền và các hộ dân sống trong khu vực sụt lún là cơ quan chức năng sớm có kết luận về nguyên nhân để có giải pháp khắc phục, định hướng nhân dân yên tâm sản xuất; đồng thời yêu cầu các đơn vị khai thác khoáng sản trong vùng tuân thủ các quy định để không gây ảnh hưởng đến môi trường, cuộc sống của người dân”.
Liên quan đến vấn đề này, phóng viên TTXVN đã làm việc với ông Trần Nguyên, Phó Giám đốc Sở Tài Nguyên và Môi trường tỉnh Bắc Kạn. Ông Trần Nguyên cho hay, sau khi xuất hiện sụt lún, tỉnh đã thực hiện Đề án khảo sát đánh giá xác định nguyên nhân gây sụt lún, lở đất tại tổ 10 thị trấn Bằng Lũng; đến nay bước đầu đã xác định được một số nguyên nhân.
Từ các kết quả của đề án này, ông Trần Nguyên khẳng định, một trong những nguyên nhân dẫn đến hiện tượng sụt lún là do hoạt động bơm hút nước ngầm ở khu vực tổ 10 thị trấn Bằng Lũng. Bên cạnh đó, nguyên nhân dẫn đến những hố sụt lún trên có thể do hiện tượng Caster bên dưới lòng đất khu vực này.
Hiện tượng các hố sụt tại ruộng, đường giao thông xảy ra với mật độ nhiều trong thời gian qua đã gây ra tâm lý hoang mang cho ng ười dân sống trong khu vực. Điều người dân và chính quyền địa phương cũng như chính doanh nghiệp khai thác khoáng sản trong vùng mong muốn nhất hiện nay là ngành chức năng sớm t ìm ra nguyên nhân sụt lún, từ đó có hướng giải quyết, khắc phục để người dân yên tâm sinh sống, lao động sản xuất.
UBND tỉnh Bắc Kạn đang làm việc với Bộ Tài nguyên và Môi trường để tìm hướng xử lý và sẽ chính thức công bố nguyên nhân rộng rãi đến nhân dân trong thời gian tới.
