ThienNhien.Net – Theo quy hoạch, Thanh Hóa có 14 dự án thủy điện trên sông Mã, sông Chu và một số dự án thủy điện nhỏ. Đến nay, có ba dự án đã đưa vào sử dụng, chín dự án đang thi công. Cùng với việc triển khai các dự án thủy điện, cần quan tâm tạo sinh kế, ổn định đời sống cho các hộ ảnh hưởng.
Ngày 6-12, theo báo cáo của Ban Dân tộc HĐND tỉnh Thanh Hóa khóa 17: Sáu tháng cuối năm nay, Ban Dân tộc HĐND tỉnh tổ chức giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật về bồi thường giải phóng mặt bằng, di dân tái định cư đối với các hộ bị ảnh hưởng xây dựng các công trình thủy điện trên địa bàn tỉnh.
Qua giám sát, khảo sát cho thấy: Việc xây dựng các công trình thủy điện chưa được tính toán, đánh giá hết những ảnh hưởng xấu đến môi trường sinh thái, sinh kế bền vững của người dân. Chính sách đền bù di dân tái định cư ở các dự án thủy điện có khác nhau nên thiếu thống nhất trong quản lý, thực thi chính sách; nảy sinh thắc mắc, so sánh quyền lợi trong nhân dân, gây khó khăn trong thực hiện công tác đền bù giải phóng mặt bằng. Một số nơi còn xảy ra sai sót trong quá trình kiểm đếm, đánh giá mức thiệt hại để bồi thường như ở huyện Mường Lát. Nhân dân ở các khu tái định cư thiếu đất sản xuất, chưa có phương án chuyển đổi nghề nghiệp; làm nhà ở trên cao, nguy cơ sạt lở rất lớn. Đặc biệt điểm tái định cư Keo Đắm, xã Trung Sơn, huyện Quan Hóa đang sạt lở nghiêm trọng; cá biệt có hộ không dám ở nhà mới xây, bỏ về nơi ở cũ. Tiến độ xây dựng các công trình phúc lợi công cộng còn chậm; một số công trình hoàn thành, đưa vào sử dụng chưa có quy chế quản lý, sử dụng nên chóng xuống cấp, hư hỏng, nhất là các công trình nước sinh hoạt.
Ban Dân tộc HĐND tỉnh Thanh Hóa đề nghị Chính phủ chỉ đạo rà soát, có đánh giá tổng thể quy hoạch phát triển hệ thống thủy điện bậc thang ở Thanh Hóa; xây dựng quy chế vận hành an toàn hồ thủy điện; ban hành quy định khung về chính sách bồi thường, áp giá, hỗ trợ tái định cư các công trình thủy điện thống nhất trong cả nước để các địa phương vận dụng thực hiện. UBND tỉnh Thanh Hóa tăng cường chỉ đạo, đôn đốc, giám sát thi công, đẩy nhanh tiến độ các công trình thiết yếu; quan tâm hơn nữa đến sản xuất, đời sống nhân dân vùng tái định cư; điều tiết tỷ lệ phần trăm phí bảo vệ môi trường cho các địa phương ảnh hưởng xây dựng các công trình thủy điện. Các huyện khẩn trương giao đất sản xuất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; chủ động phối hợp xây dựng các khu tái định cư bảo đảm phát triển bền vững; lồng ghép các chương trình dự án phát triển kinh tế – xã hội; xây dựng phương án dạy nghề, chuyển đổi nghề, triển khai phương án sản xuất, hướng dẫn chuyển giao kỹ thuật, tạo sinh kế lâu dài, ổn định đời sống cho các hộ tái định cư.
