ThienNhien.Net – Trung tâm Phát triển Sáng tạo Xanh (GreenID) chiều 25/11 vừa phát đi thông cáo báo chí ủng hộ quyết định của Quốc hội về việc dừng dự án điện hạt nhân Ninh Thuận, đồng thời khẳng định Việt Nam hoàn toàn có thể chủ động nguồn năng lượng mà không cần điện hạt nhân…
“Quốc hội nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam biểu quyết dừng dự án điện hạt nhân Ninh Thuận với hơn 90% phiếu thuận – đây là quyết định sáng suốt và đúng thời điểm nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và ổn định kinh tế” – thông cáo báo chí nhấn mạnh.
Theo GreenID, các khoản chi phí trong toàn bô ̣vòng đời của một nhà máy điện hạt nhân, bao gồm việc tháo dỡ nhà máy, việc vận chuyển, chôn lấp và bảo quản chất thải hạt nhân qua nhiều thế kỷ rất đắt đỏ và ở các nước khác, để đảm bảo có nguồn tài chính ổn định và đầy đủ trong nhiều năm cho nhà máy điện hạt nhân, Chính phủ và nhà đầu tư đều phải tính đến lãi phát sinh từ các khoản tín dụng quốc tế sử dung ̣để xây dựng các nhà máy, đào tạo nhân viên, thông tin và kế hoạch khẩn cấp đối với công chúng, chi phí bảo hiểm cũng như viêc đ̣ền bù thiêt hại trong trường hợp xảy ra tai nạn hay sự cố.
Trung tâm này cho rằng, phát triển điện hạt nhân đồng nghĩa với việc phụ thuộc vào các quốc gia khác trong thời gian kéo dài tới nhiều thập kỷ. Các quốc gia như Việt Nam sẽ không thể tự mình kiểm soát toàn bộ chuỗi giá trị sản xuất điện hạt nhân, và sẽ luôn luôn phụ thuộc vào các nhà đầu tư nước ngoài để ho ̣nhận và tái xử lý nhiên liệu hạt nhân hoặc để đào tạo các nhân viên làm việc tại các nhà máy điện hạt nhân.
“Vậy nguồn năng lượng nào là lựa chọn phù hợp để thay thế cho điện hạt nhân ở Việt Nam?” – trả lời câu hỏi này, GreenID cho biết, quyết định của Quốc hội dừng dự án điện hạt nhân được đưa ra chỉ 4 ngày sau khi tuyên bố của Diễn đàn các nước bị tổn thương bởi Biến đổi khí hậu (CVF) mà Việt Nam là một nước thành viên về “hướng tới sản xuất 100% năng lượng tái tạo nhanh nhất có thể”. Thông báo này được đưa ra vào cuối chương trình hội nghị COP22, tại Ma-rốc và được đánh giá cao.
Theo GreenID, với các ưu điểm về công nghệ, lợi ích kinh tế, xã hội, môi trường, giá thành giảm nhanh và dễ dàng tiếp cận nguồn tài chính, việc sản xuất điện từ năng lượng tái tạo đang bùng nổ trên toàn thế giới trong vài năm gần đây. Do có tiềm năng lớn về năng lượng tái tạo từ mặt trời, sinh khối, và gió… với công suất ước tính 37,818 MW3 gần tương đương với công suất hiện tại của hệ thống điện quốc gia, Việt Nam hoàn toàn có thể chủ động được nguồn năng lượng trong nước, thoát khỏi việc bị phụ thuộc vào nhập khẩu năng lượng và đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia.
“Thậm chí cả khi không có gió và ánh nắng mặt trời thì năng lượng vẫn được cung cấp đủ nhờ những tiến bộ trong công nghệ lưu trữ điện” – Trung tâm này khẳng định, đồng thời nhấn mạnh, năng lượng tái tạo là một công nghệ tiến bộ, ít rủi ro, ít gây ra tác động xấu đến môi trường và sinh kế của người dân. Những công nghệ này tương đối đơn giản, nên có thể tạo ra nhiều việc làm mới cho những lao động có trình độ thấp ở vùng nông thôn, cũng như những lao động làm quản lý và các công việc liên quan đến sản xuất, lắp đặt và bảo trì hệ thống.
“Theo kinh nghiệm từ các quốc gia khác cho thấy với các chính sách đúng đắn, năng lượng tái tạo đã thu hút được nhiều đầu tư đến từ các khu vực tư nhân hơn, trong khi năng lượng hạt nhân, và năng lượng hóa thạch đòi hỏi nguồn đầu tư chủ yếu là từ nhà nước và trong một thời gian dài. Hiện nay, chi phí cho sản xuất năng lượng mặt trời và năng lượng gió trên thế giới có xu thế giảm mạnh (mới đây ở Dubai chỉ còn khoảng 670 đồng/1kWh) và sẽ tiếp tục giảm trong thời gian tới. Trái lại, không ai có thể tính toán cụ thể được các chi phí của điện hạt nhân – bởi không ai có thể tính trước đươc khi xảy ra thảm họa hạt nhân, hay các chi phí để lưu trữ chất thải hạt nhân trong vòng hơn 200.000 năm” – Thông cáo báo chí nêu rõ.
Với những thực tế đó, theo GreenID, Quốc hội, Đảng và Chính phủ cần ưu tiên cho phát triển nguồn điện từ các nguồn năng lượng tái tạo vì các lợi ích kép bao gồm an ninh năng lượng, giảm phát thải khí nhà kính, bảo vệ môi trường và đảm bảo phát triển kinh tế ổn định và bền vững.
Trung tâm Phát triển Sáng tạo Xanh (GreenID) là một tổ chức phi lợi nhuận (NPO) của Việt Nam được thành lập dưới Liên hiệp các Hội Khoa học Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) theo quyết định số 840/QD-LHH ngày 27/12/2011. GreenID hoạt động để góp phần thực hiện mục tiêu phát triển bền vững cho Việt Nam và khu vực Mê Công và hiện đang nỗ lực để trở thành một tổ chức phi chính phủ Việt Nam có uy tín và đi tiên phong trong thúc đẩy ngành năng lượng bền vững.
