ThienNhien.Net – Vụ mùa năm nay, Hội Nông dân (HND) tỉnh phối hợp với Trung tâm Con người và Thiên nhiên (PanNature) triển khai mô hình canh tác lúa cải tiến SRI tại một số địa phương trong tỉnh. Qua thực tế đánh giá mô hình tại bản Huổi Hán (xã Nậm Xe, huyện Phong Thổ) cho thấy, bước đầu mô hình mang lại hiệu quả tích cực, góp phần cải thiện môi trường, tiết kiệm chi phí sản xuất.
SRI là phương pháp thâm canh lúa cải tiến theo hướng nông nghiệp sinh thái bền vững nhằm thích ứng với biến đổi khí hậu, cải thiện môi trường, tiết kiệm chi phí sản xuất cho nông dân thông qua giảm lượng giống, phân bón, thuốc trừ sâu và nước tưới phù hợp với điều kiện thực tế tại nhiều địa phương trên địa bàn tỉnh ta. Với những lợi ích đó, mô hình được triển khai tại 7 xã, thị trấn thuộc 3 huyện: Phong Thổ, Tam Đường, thành phố Lai Châu.Trong quá trình triển khai mô hình, người dân được hỗ trợ 100% giống, phân bón và kỹ thuật. Với diện tích trồng thử nghiệm là 2.000m2, nhóm dân (gồm 12 hộ) bản Huổi Hán (xã Nậm Xe) thực hiện mô hình gieo cấy giống lúa nghi hương 2308 áp dụng hệ thống canh tác lúa cải tiến SRI.
Anh Nguyễn Ngọc Trản – cán bộ Hội Chữ thập đỏ xã Mường So (huyện Phong Thổ), tập huấn viên Dự án biến đổi khí hậu và đồng bào dân tộc thiểu số phía Bắc Việt Nam tại Lai Châu cho biết: Để các hộ nắm bắt kỹ thuật củacanh tác SRI, với phương châm “miệng nói tay làm” tôi đã xuống đồng cùng làm và hướng dẫn bà con từ khâu làm đất, bón lót, gieo mạ, cấy theo đúng nguyên tắc: gieo cấy đúng thời điểm để điều hòa lượng nước, trước khi cấy rút cạn nước, giữ đủ ẩm không để ruộng ngập nước lâu ngày; cấy mạ non, cấy thưa vuông mắt sàng, cấy một dảnh và nông tay, mật độ tùy theo chất lượng đất trồng; bón phân thúc theo đúng khung thời vụ, thúc lần 1 từ 5 – 7 ngày sau cấy, thúc lần 2 từ 48 – 52 ngày sau cấy (tùy từng giống); làm cỏ sục bùn bằng tay, làm rãnh thoát nước và điều tiết nước hợp lý. Ngoài ra, thường xuyên nhắc nhở bà con vệ sinh và theo dõi đồng rộng, tránh trường hợp lúa bị dịch bệnh, chuột phá hoại.
Tham dự buổi Hội thảo đầu bờ tổ chức ở bản Huổi Hán ngày 7/10, chúng tôi được “mục sở thị” cánh đồng lúa chín vàng, nặng trĩu bông. Bà Phạm Thị Hồng Gấm – Phó Chủ tịch HND tỉnh, Phó Giám đốc Ban Quản lý Dự án biến đổi khí hậu và đồng bào dân tộc thiểu số phía Bắc Việt Nam tại Lai Châu giai đoạn 2012 – 2017 cho biết: “Để đánh giá đúng hiệu quả mô hình, các hộ tham gia tiến hành trồng thêm diện tích lúa đối chứng trên cùng diện tích và lượng giống, phân bón. Kết quả cho thấy, so với mô hình canh tác cũ, diện tích canh tác theo mô hình canh tác lúa cải tiến SRI năng suất bình quân tăng từ 2 – 4 tấn/ha. Đồng thời tiết kiệm được lượng giống, giảm sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, giảm 20 – 25% lượng phân bón và lượng nước tưới, công lao động. Thời gian tới, mong các cấp, chính quyền tạo điều kiện hỗ trợ để người dân tiếp tục áp dụng kỹ thuật canh tác SRI vào sản xuất để đạt hiệu quả cao hơn”.
Ông Vàng Văn Thắng (đại diện các hộ tham gia mô hình ở bản Huổi Hán) chia sẻ: Mô hình canh tác lúa cải tiến SRI đem lại hiệu quả cao so với hình thức canh tác cũ, điều đó được minh chứng trực tiếp qua năng suất sản phẩm. Yêu cầu kỹ thuật của mô hình không khó nhưng phải tuân đủ đúng nguyên tắc, thường xuyên thăm đồng dọn cỏ, khơi thông rãnh thì cây lúa sẽ sinh trưởng tốt, đẻ nhánh gấp 2 – 3 lần so với phương thức cũ. Các vụ tiếp theo, chúng tôi sẽ nhân rộng mô hình, đồng thời hướng dẫn kỹ thuật cho bà con trong bản cùng làm để có nhiều vụ mùa bội thu.
Với những hiệu quả thực tế đó, tin rằng trong các vụ lúa tiếp theo, hệ thống canh tác lúa cải tiến SRI sẽ được nông đón nhận và nhân rộng đại trà trên diện tích ruộng phù hợp, góp phần bảo vệ môi trường sinh thái và đảm bảo an ninh lương thực của địa phương.
