ThienNhien.Net – Thủy điện Thượng Lộ ở lưu vực sông Ba Ran, thuộc địa phận 2 xã Thượng Lộ và Hương Lộc (H. Nam Đông, TT-Huế) do Cty CP Thượng Lộ làm chủ đầu tư với công suất 5,2MW, điện lượng trung bình hàng năm khoảng 21,41 triệu KWh. Thượng Lộ được xây dựng theo hình thức sau đập, đập tràn tự do, cột nước thấp chủ yếu được tạo bởi đập dâng. Từ khi Thượng Lộ tích nước, phát điện đã gây ngập úng nhiều diện tích đất trồng cao su, cây lâm nghiệp. Ngoài ra, con đường mòn duy nhất để người dân vào rừng chăm sóc cây trồng cũng bị chia cắt khiến người dân khó khăn chồng chất.
Ông Hồ Văn Đua (trú thôn Cha Moong, xã Thượng Lộ) cho biết: Từ năm 2006, người dân ở xã Thượng Lộ và Hương Lộc bắt đầu trồng keo, cao su nhiều ở khe Tổ Chim và Cha Moong. Trước đây, người dân đi lại qua những cánh rừng rất thuận lợi vì sông Ba Ran lúc nào cũng cạn. Đến cuối năm 2015, khi Thượng Lộ bắt đầu tích nước để phát điện, sông Ba Ran ngập sâu gần 20m, nhấn chìm thêm nhiều diện tích cây cao su, cây keo đang giai đoạn cho khai thác, đất sản xuất và toàn bộ đường vào rừng của dân. Nhưng phía thủy điện vẫn chưa đền bù cho người dân. Tương tự, ông Vương Xuân Vách (trú thôn Mụ Năm, xã Thượng Lộ) bức xúc: “Không hiểu Thượng Lộ đo đạc kiểu gì mà ban đầu gia đình tôi chỉ bị thu hồi gần 1.000m2 đất rừng cao su bị ngập. Nhưng khi tích nước thì thêm một số diện tích cao su ở khe Cha Moong của gia đình cũng bị chìm ngập trong lòng hồ. Dân nhiều lần kiến nghị, đến nay vẫn chưa thấy tổ chức kiểm đếm, đền bù…”. Ngoài ra, nhiều người dân địa phương còn phản ánh, muốn vào chăm sóc, khai thác cao su, cây keo ở khe Tổ Chim phía trên hồ phải sang “mượn đường” của xã Hương Lộc để di chuyển bằng cách kết bè tre rồi đu dây vượt qua lòng hồ đối mặt với nhiều hiểm họa.
Trước những kiến nghị của người dân, cán bộ địa chính xã Thượng Lộ Lê Văn Lương xác nhận: Qua khảo sát, kiểm kê lần đầu toàn xã chỉ có 26 hộ dân bị ảnh hưởng đất trồng cao su, keo và đất nông nghiệp đã được nhận tiền đền bù. Tuy nhiên, khi Thượng Lộ tích nước lên đúng cao trình, nhiều diện tích đất rừng cao su, keo đến kỳ thu hoạch và đất nông nghiệp, đất lúa của nhiều hộ dân nằm ngoài phạm vi lòng hồ nhưng bị ngập sâu vẫn chưa nhận được đền bù. Ông Hồ Văn Chính, Chủ tịch UBND xã Thượng Lộ, cho biết: Thượng Lộ tích nước không chỉ nhấn chìm nhiều diện tích đất rừng của người dân, mà còn khiến cho tuyến đường vào rừng của dân để chăm sóc hàng trăm héc-ta cao su, keo tràm bị chia cắt. Lãnh đạo xã Thượng Lộ đã đề xuất phía chủ đầu tư hỗ trợ kinh phí cho địa phương để mở đường và gầm vào khe Cha Moong để giúp người dân thuận tiện đi lại, nhưng đến nay vẫn chưa triển khai được.
Liên qua đến kiến nghị của cử tri xã Thượng Lộ về việc Thượng Lộ chậm đền bù, tại kỳ họp thứ 11 HĐND tỉnh TT-Huế mới đây, lãnh đạo tỉnh đã trả lời cử tri và các ĐB HĐND rằng: Do quá trình đo vẽ một số khu vực ở lòng hồ Thượng Lộ chưa chính xác nên khi tích nước, diện tích đất rừng cao su, keo đã đến chu kỳ khai thác của một số hộ dân bị ngập chìm trong khu vực lòng hồ. UBND tỉnh chỉ đạo UBND H. Nam Đông làm việc, đôn đốc Cty CP Thượng Lộ sớm hoàn thiện hồ sơ để triển khai công tác kiểm kê, đền bù đất và tài sản gắn liền với đất cho các hộ dân bị ảnh hưởng.
Sau khi UBND tỉnh có chỉ đạo, H. Nam Đông đã làm việc, đôn đốc chủ đầu tư hoàn thiện hồ sơ để triển khai công tác kiểm kê, đền bù đất và tài sản gắn liền trên đất cho các gia đình bị ngập khi tích nước hồ chứa. Hiện nay, Cty đang phối hợp với đơn vị đo vẽ bản đồ địa chính và UBND xã Thượng Lộ kiểm tra hiện trường trên cơ sở phản ánh của người dân. Trao đổi về việc thủy điện tích nước khiến đường đi của người dân bị “xóa sổ”, lãnh đạo UBND H.Nam Đông cho biết, chủ đầu tư có cam kết hỗ trợ kinh phí để cùng với huyện làm cáp treo, bè cho người dân vào khu vực bị cô lập.
