Cá chết hàng loạt ở miền Trung: Bộ trưởng Trần Hồng Hà nhận khuyết điểm

ThienNhien.Net – Ngày 28-4, cùng các nhà khoa học khảo sát thực địa, lấy mẫu nước biển và mẫu trầm tích ở vùng biển Hà Tĩnh, Bộ trưởng Bộ TN-MT Trần Hồng Hà thẳng thắn nhìn nhận, còn có sự lúng túng trong ứng phó với hiện tượng cá chết hàng loạt ven biển miền Trung. Bộ trưởng nói: “Với tư cách là người đứng đầu của Bộ TN-MT, tôi xin nhận khuyết điểm về vấn đề này”.

Giải thích về việc lấy mẫu, Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho biết: “Trước đây các bộ, ngành đã lấy mẫu nước và mẫu trầm tích để xác định nguyên nhân. Bây giờ, chúng tôi tiếp tục lấy các mẫu để so sánh, đối chiếu. Lấy mẫu trầm tích là để kiểm tra xem có thành phần kim loại nặng hay không”. Cùng với đó, việc lấy mẫu cũng giúp xác định có hay không tình trạng giàu dinh dưỡng trong nước biển – một trong những yếu tố gây nên tình trạng bùng nổ số lượng thủy sinh vật như vi tảo, rong biển.

Khu vực được lựa chọn để lấy mẫu là xung quanh đường ống xả thải của Formosa (Khu kinh tế Vũng Áng, Hà Tĩnh). Ngoài ra, các cơ quan chức năng còn tiến hành lấy mẫu nhiều nơi ở những vùng cá chết nhằm giúp cho việc đánh giá nguyên nhân chính xác và khách quan hơn. Bộ trưởng Trần Hồng Hà khẳng định: Đến thời điểm hiện tại, dù chưa có bằng chứng kết luận về mối quan hệ liên quan của Formosa và các nhà máy ở ven biển đến hiện tượng cá chết hàng loạt nhưng vẫn cần phải nghiên cứu, làm rõ thêm để xác định đâu là nguyên nhân.

Ngoài khảo sát thực địa, kiểm tra môi trường vùng biển có cá chết hàng loạt, Bộ TN-MT đã phối hợp với UBND tỉnh Hà Tĩnh cùng các cơ quan nghiên cứu khoa học kiểm tra các công trình xử lý chất thải của Formosa. Để tăng cường giám sát của các cơ quan chức năng và người dân về hệ thống xả thải của dự án Formosa, Bộ trưởng Trần Hồng Hà đã yêu cầu đơn vị này thiết kế hệ thống xả thải để bất kỳ lúc nào cơ quan chức năng cũng có thể lấy mẫu, không phải lấy ở đường ống xả thải nằm sâu dưới biển như hiện nay.

Cũng trong chuyến khảo sát, Bộ trưởng Trần Hồng Hà chia sẻ chân thành: “Tôi xin được chia sẻ với toàn thể bà con nhân dân các tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế đang bị ảnh hưởng nghiêm trọng do hiện tượng cá chết hàng loạt. Mong bà con tiếp tục tin tưởng các cơ quan quản lý Nhà nước. Bằng trách nhiệm của mình trước nhân dân và đất nước, chúng tôi sẽ xác định chính xác nguyên nhân gây ra hiện tượng cá chết trên tinh thần công tâm, khoa học”.

Đánh giá hiện tượng cá chết hàng loạt vừa qua là một sự cố rất lớn, lần đầu tiên xuất hiện tại Việt Nam, Bộ trưởng thừa nhận, các bộ ngành, các cơ quan nghiên cứu khoa học dù đã rất nỗ lực nhưng việc điều phối, ứng phó trước các sự việc như thế này còn chậm, lúng túng, chưa khoa học, chưa đáp ứng được sự kỳ vọng của bà con và dư luận. Ông thẳng thắn nhận trách nhiệm: “Với tư cách là người đứng đầu của Bộ, tôi xin nhận khuyết điểm về vấn đề này”.

Bộ trưởng cũng cam kết “tiếp tục hướng dẫn, chỉ đạo các UBND, Sở TN-MT thường xuyên kiểm tra, quan trắc nước biển và để có những công bố và cảnh báo để làm sao bà con trong thời gian nghỉ lễ sắp tới có thể tham gia các dịch vụ du lịch cũng như là tắm biển một cách bình thường”. Cùng với đó, Bộ sẽ phối hợp với các nhà khoa học và xây dựng cơ chế để thường xuyên giám sát được các nguồn thải, chất thải từ các cơ sở sản xuất ven biển…

Hôm 27-4, sau cuộc họp kéo dài 5 giờ đồng hồ, Bộ TN-MT đã công bố trước báo giới 2 nhóm nguyên nhân có thể gây ra hiện tượng cá chết hàng loạt: Thứ nhất, do tác động của các độc tố hóa học thải ra từ hoạt động của con người trên đất liền và trên biển; Thứ hai, do hiện tượng dị thường tự nhiên kết hợp với tác động của con người tạo nên hiện tượng tảo nở hoa mà trên thế giới gọi là “thủy triều đỏ”.