ThienNhien.Net – Buôn bán cây hương, dược liệu có thể mang lại thu nhập cho 20% hộ gia đình tại Việt Nam. Ở các tỉnh như Bắc Kạn, nơi có tỷ lệ nghèo đói năm 2013 cao gấp đôi so với tỉ lệ nghèo toàn quốc, nguồn thu từ các loại cây hương, dược liệu đóng vai trò vô cùng quan trọng. Tuy nhiên, nguồn tài nguyên này lại đang bị đe dọa do khai thác quá mức và chưa biết cách tiếp cận thị trường, ảnh hưởng không nhỏ tới chất lượng cuộc sống người dân và đa dạng sinh học tại địa phương.
Trước thực trạng trên, từ năm 2011, Văn phòng Dự án TRAFFIC Quốc tế tại Việt Nam đã phối hợp với Cục Kiểm lâm Bắc Kạn triển khai Dự án cải thiện sinh kế cho người dân và bảo tồn đa dạng sinh học thông qua hướng dẫn thu hái bền vững nguồn dược liệu từ tự nhiên. Trong hai năm đầu, Dự án đã trang bị cho hơn 100 hộ dân kiến thức và kỹ năng thu hái cây hương, dược liệu một cách bền vững, đồng thời giúp đảm bảo thị trường công bằng cho loại hàng hóa này. Cùng với đó, các bên liên quan của Dự án cũng xây dựng một kế hoạch quản lý bền vững cho hai loại cây mục tiên là cây Thảo đậu khấu (Alpinia spp) và Sa nhân (Amomum spp).
Đến tháng 10/2015, TRAFFIC và Cục kiểm lâm Bắc Kạn tiếp tục khởi động Dự án “Tăng cường quản lý và chia sẻ lợi ích công bằng cho các chuỗi sản phẩm dược liệu tự nhiên tại Việt Nam” với định hướng mở rộng tiếp cận khoảng 1.000 hộ gia đình có thu nhập thấp ở vùng đệm Vườn quốc gia Ba Bể, Khu Bảo tồn Loài và Sinh cảnh Nam Xuân Lạc và huyện Ngân Sơn. Các hoạt động điều tra tài nguyên và quản lý, theo dõi các loài cây theo đó cũng sẽ được tiến hành trong khu vực để đảm bảo sử dụng bền vững loài cây mục tiêu như: Giảo cổ lam (Gynostemma pentaphyllum), Thảo đậu khấu (Alpinia spp), Sa nhân (Amomum spp) và Cẩu tích (Cibotium barometz).
Đặc biệt, để đảm bảo thị trường cho các sản phẩm hoang dã thu hái bền vững, TRAFFIC đã nhận được sự cam kết trả giá cao hơn cho các hương, dược liệu được thu hái một cách bền vững từ hai công ty dược phẩm trong nước. Điều này không chỉ đơn thuần thể hiện trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp mà còn góp phần khuyến khích bảo tồn tài nguyên thiên nhiên của cộng đồng nói chung.
Mai Nguyễn và Jill Capotosto (TRAFFIC Việt Nam)
