ThienNhien.Net – “Nhân dân chúng tôi đã bị Công ty CP Nicotex Thanh Thái đầu độc mấy chục năm qua. Hàng chục người đã chết vì ung thư. Nghĩa địa vẫn thêm nhiều mộ mới là nạn nhân của căn bệnh này. Chúng tôi không bao giờ chấp nhận Công ty này”. Đó là khẳng định của nhiều người dân tại buổi họp xét đề nghị của Công ty CP Nicotex về việc công nhận đã xử lý xong ô nhiễm và cho hoạt động trở lại, ngày 11.12.
Sở “cơ bản đồng tình” với Nicotex…
Theo ông Nguyễn Đình Thống – Giám đốc Công ty CP Nicotex Thanh Thái – thực hiện Quyết định 3253/Quyết định-XPHC ngày 18.9.2013 của UBND tỉnh Thanh Hoá về việc xử lý môi trường trong khuôn viên, Công ty này đã chấp hành nghiêm việc nộp tiền phạt theo Quyết định trên và tiến hành triển khai xử lý môi trường từ ngày 7.10.2013. Theo Sở TNMT Thanh Hoá, đến nay, đã tiêu huỷ toàn bộ 239.072,5kg chất thải nguy hại và đất nhiễm nặng hoá chất bảo vệ thực vật (BVTV) sau khai quật; vận chuyển toàn bộ lượng chất thải nguy hại tồn đọng trong khuôn viên Công ty là 3.054kg; xử lý tại chỗ toàn bộ 714.151kg đất ô nhiễm nhẹ”. Thông báo này của Sở TNMT Thanh Hoá hoàn toàn trùng khớp với báo cáo của Công ty CP Nicotex Thanh Thái.
Ông Nguyễn Đình Thống cho hay, đến nay, “các điểm nghi ngờ có chất thải Công ty cũng đã phối hợp với tổ giám sát kiểm tra thực tế khách quan, đầy đủ, nghiêm túc toàn bộ khu vực mà nhân dân nghi ngờ không phát hiện thêm được vị trí hay địa điểm nào có chôn lấp chất thải trái quy định trong khuôn viên của Công ty CP Nicotex Thanh Thái”. Ông Thống khẳng định “đã hoàn thành việc khắc phục môi trường theo đúng quy định” và đề nghị UBND tỉnh Thanh Hoá ra Quyết định công nhận và cho phép Công ty hoạt động trở lại với ngành nghề sản xuất mới.
Đại diện Sở KHCN Thanh Hoá, ông Lê Sỹ Chung – chuyên viên Phòng Công nghệ – thể hiện quan điểm “cơ bản đồng ý với đề nghị công nhận hoàn thành nghĩa vụ xử lý khắc phục ô nhiễm”. Ông Nguyễn Văn Bình – Phó Chánh Thanh tra Chi cục BVTV, đại diện Sở NNPTNT – cũng “cơ bản đồng ý” như Sở KHCN. Tuy nhiên, ông Bình đã cẩn thận nhấn mạnh lại là chỉ “cơ bản đồng ý” trên cơ sở báo cáo của Công ty và thông báo của Sở TNMT chứ không phải thực tế. Đại diện Công an tỉnh, ông Nguyễn Thế Mạnh – Phó phòng CSMT – “thống nhất hoàn thành nghĩa vụ xử lý giai đoạn 1” cho Công ty; việc xử lý giai đoạn 2 của Công ty, ông Mạnh đề nghị Sở TNMT căn cứ vào kết quả xử lý, ý kiến của người dân báo cáo
UBND tỉnh.
… còn dân thì kiên quyết nói không
Ngược với các cơ quan cấp tỉnh, UBND các huyện Cẩm Thuỷ, Yên Định, UBND các xã Cẩm Vân, Cẩm Tâm và Yên Lâm và tổ giám sát nhân dân đều khẳng định không công nhận Công ty Nicotex đã hoàn thành nghĩa vụ xử lý khắc phục ô nhiễm môi trường. Đại diện UBND huyện Cẩm Thuỷ đề nghị Sở TNMT tham mưu cho UBND tỉnh thành lập hội đồng khoa học đánh giá mức độ tồn dư hoá chất BVTV trong khuôn viên Công ty và phải có sự tham gia của cộng đồng.
UBND huyện Yên Định đồng quan điểm và không công nhận việc hoàn thành xử lý ô nhiễm của Công ty CP Nicotex Thanh Thái, vì “không có cơ sở thực tiễn đáng tin nào cho việc công nhận này”. Về việc này, ông Lê Văn Bình – Chi cục trưởng Chi cục BVMT, Sở TNMT Thanh Hoá, chủ trì hội nghị – khẳng định luôn “không thể tổ chức được” vì đã có nhiều đơn vị khoa học cấp bộ tham gia và rất khó mời được họ, vì “cứ nghe nói đến Nicotex là họ từ chối”.
Ông Đoàn Quang Phi – Phó Chủ tịch UBND xã Yên Lâm, địa phương chịu hậu quả nặng nề do hành vi đầu độc của Công ty Nicotex – khẳng định không thể dựa vào báo cáo của Công ty Thanh Thái để công nhận, vì Công ty này “không bao giờ báo cáo đúng sự thật” và “thực tế họ đã lừa dối, đầu độc bà con hàng chục năm nay”. Ý kiến ông Phi được tất cả thành viên tổ giám sát được mời dự hội nghị và hàng chục người dân đứng xung quanh hội trường đồng tình.
Ông Cáp Văn Quân (thôn Thắng Long, Yên Lâm) nói: “Tôi không hiểu sao các ban ngành cấp sở lại chỉ tập trung vào việc công nhận cho Nicotex mà không quan tâm tới mạng sống nhân dân. Hàng chục người đã chết vì ung thư, hàng chục người khác đang nằm chờ chết vì căn bệnh quái ác này. Sao không yêu cầu Công ty bồi thường cho dân mà cứ lo công nhận theo báo cáo của Công ty?”. Ông Quân và nhiều người dân khác yêu cầu phải lấy mẫu độc lập, có sự đối chứng giữa mẫu của nhân dân và của các cơ quan ban ngành.
Đề xuất công an triệu tập các giám đốc chôn thuốc sâu
Cán bộ địa phương và nhân dân phản ánh, hiện vẫn còn nhiều điểm chôn thuốc trừ sâu, tại giếng cũ và nền nhà kho, đề nghị các cơ quan chức năng tìm và khai quật hai địa điểm này. Ông Lê Văn Bình nói: “Các bác cứ phát hiện, tố giác, chỗ nào có thuốc nguy hại sẽ tiến hành khai quật, xử lý”. Tất cả người dân không đồng tình vì họ cho rằng, các cơ quan chức năng mới có điều kiện thực hiện chứ họ là dân nghèo, chỉ có hai bàn tay, còn phải lo kiếm kế sinh nhai.
Ông Đỗ Đình Niễm – Phó Tổng Giám đốc Công ty CP Nicotex – cho hay, Công ty đã rất nghiêm túc thực hiện chỉ đạo của các cấp, ngành trong việc khắc phục ô nhiễm, tuy nhiên, do việc chôn đào từ thời các giám đốc trước nên rất khó biết còn nơi nào chôn chất thải độc hại. Ông Niễm đề nghị bà con ai biết còn chỗ nào thì báo với Công ty để Công ty xử lý. Ông cũng đề nghị Công an tỉnh Thanh Hoá hỗ trợ bằng việc yêu cầu ông Nguyễn Đức Việt (Giám đốc từ 2008 – 11.2005), ông Nguyễn Xuân Trường (Giám đốc từ 2005-2011) chỉ rõ còn chỗ nào chôn thuốc để xử lý, vì hai ông này chỉ đạo chôn nhiều nhất và “bây giờ hai ông ấy đã nghỉ hưu, Công ty rất khó yêu cầu. “Đề nghị công an tỉnh có biện pháp để hai ông này chỉ rõ, nếu mời không được đề nghị có chế tài mạnh hơn” – ông Niễm đề xuất.
