ThienNhien.Net – Các nhà khoa học đã tìm ra phương pháp mới giúp tính toán lượng rác thải trong đại dương – con số đưa ra thậm chí còn khủng khiếp hơn tưởng tượng: Chỉ riêng trong năm 2010, các quốc gia ven biển đã thải 8 triệu tấn rác nhựa ra biển – lớn hơn gấp nhiều lần lượng rác trôi nổi trên bề mặt. Con số này thậm chí có thể còn tăng gấp 10 lần trừ khi con người có cách thức thu gom và xử lý rác thải hiệu quả hơn trong vòng một thập kỷ tới.
Đây mới chỉ là kết quả đánh giá sơ bộ từ nghiên cứu đầu tiên tính toán lượng rác thải toàn cầu mỗi năm vừa được công bố trên Tạp chí Science.
Cho đến nay, hầu hết các phương pháp tính khối lượng rác trên biển đều chỉ tính đến lượng trôi nổi trên bề mặt đại dương. Một nghiên cứu vào năm 2014 đã ước tính tối đa tổng lượng rác trôi nổi trên biển là 245 nghìn tấn.
Như vậy, sự khác biệt giữa các con số là quá lớn – chênh lệch 20 đến 2.000 lần. Càng sốc hơn khi con số 8 triệu tấn mới chỉ là kết quả tính toán trong vòng một năm, trong khi con số đưa ra trước đó (245 nghìn tấn) là tổng lượng rác thải ra đại dương trong những 50 năm.
Những thủ phạm hàng đầu
Một nghiên cứu mới đây đã chỉ tên 20 quốc gia có lượng rác thải ra đại dương nhiều nhất thế giới, đứng đầu là Trung Quốc và đứng chót là Hoa Kỳ. Những quốc gia còn lại trong danh sách bao gồm 11 nước châu Á, ThổNhĩ Kỳ, Brazil và 5 nước châu Phi.
Mặc dù Hoa Kỳ sở hữu hệ thống xử lý rác thải hiện đại bậc nhất thế giới, quốc gia này vẫn nằm trong danh sách xếp hạng bởi 2 nguyên nhân. Thứ nhất, Hoa Kỳ là nước đông dân với mật độ cao sống ven biển. Thứ hai, là một nước giàu, mức độ tiêu thụ hàng hóa của Hoa Kỳ cực lớn.
Bà Jenna Jambeck, kỹ sư môi trường của Đại học Georgia kiêm trưởng nhóm nghiên cứu, đã minh họa cho con số 8 triệu tấn rác thải nhựa bằng hình ảnh 5 túi rác trên mỗi bước chân dọc theo bờ biển toàn cầu. Bà cũng cho biết đến năm 2025, tỷ lệ này sẽ tăng lên 10 túi, tương đương 155 triệu tấn mỗi năm nếu không cải thiện cách thức xử lý rác hiện tại.
Nhựa ở khắp mọi nơi
Bà Jambeck và cộng sự cũng đã kết hợp so sánh với dữ liệu kinh tế và dân số của 192 nước có đường bờ biển giáp với Đại Tây Dương,Thái Bình Dương, Ấn Độ Dương, biển Đen và Địa Trung Hải. Kết quả cho thấy mỗinăm những quốc gia này thải ra 275 triệu tấn rác nhựa, trong đó 4,8 -12,7 triệu tấn, tương đương 2-5% được thải ra đại dương.
Việc sử dụng rộng rãi túi nilon làm bao bì sản phẩmtiêu dùng nhanh chóng trở thành xu hướng toàn cầu chỉ sau nửa thế kỷ nguyên liệu nhựa được đưa vào sử dụng. Chỉ riêng năm 2012, thế giới đã sản xuất ra 288 triệu tấn nhựa.
Trên thực tế, rác thải nhựa tồn tại ở khắp mọi ngóc ngách trong đại dương, thậm chí sâu dưới lớp băng Bắc cực. Đã có khoảng 700loài sinh vật biển chết do nuốt phải nhựa.
Nghiên cứu thử nghiệm cũng đã mở ra mối nghi vấn mới:vì sao lượng rác trôi nổi trên bề mặt lại có sự chênh lệch lớn đến vậy so với tổng lượng rác thực sự trên đại dương? Các nhà khoa học cần phải nỗ lực hơn nữa để tìm ra các điểm tích tụ và số lượng rác tại đó, từ đó sự chênh lệch có thể được thu hẹp.