ThienNhien.Net – Từ một vụ tranh chấp hợp đồng khai thác mỏ đồng, một “bức tranh” đầy gam màu tối hỗn loạn về khai thác khoáng sản, thất thu, trốn thuế… tại tỉnh Thanh Hóa bị hé lộ.
5 năm, chưa khai thác nổi một gram quặng đồng
Trong hai ngày 20 – 21.10.2014, Công ty Cổ phần xây dựng và thương mại Tây Đô (trụ sở tại Thanh Hóa) đưa nhân viên và máy móc vào chiếm lại mỏ đồng (tại xã Yên Thắng và Trí Nang, huyện Lang Chánh, Thanh Hóa) đang do Công ty Cổ phần xây dựng và thương mại Thanh Hoàng (trụ sở tại Hà Nội) quản lý, khai thác.
Theo hình ảnh và video do nhân viên của Công ty Thanh Hoàng ghi lại được thì lực lượng hùng hậu của Công ty Tây Đô đã xông vào chiếm lại khu mỏ và phá hủy nhiều thiết bị, máy móc khai thác mỏ của Công ty Thanh Hoàng.
Quá bức xúc, Công ty Thanh Hoàng gửi đơn tố cáo đến chính quyền tỉnh Thanh Hóa, huyện Lang Chánh. Tuy nhiên, Công ty Thanh Hoàng chỉ nhận được trả lời từ huyện là: “UBND huyện Lang Chánh đã nhận được đơn, các CV của Công ty phản ánh và đã có ý kiến chỉ đạo CA huyện Lang Chánh, UBND xã Yên Thắng có phương án, kế hoạch đảm bảo an ninh trật tự trên địa bàn khu vực khai thác mỏ. Trường hợp nếu xét thấy lợi ích của Công ty bị xâm hại thì Công ty Thanh Hoàng có quyền khởi kiện để tòa án có thẩm quyền giải quyết”. (CV số 567/UBND-TNMT ngày 31.10.2014 do Phó Chủ tịch UBND huyện Lang Chánh Nguyễn Xuân Hồng ký). Còn UBND tỉnh Thanh Hóa chỉ đạo Sở TNMT tỉnh chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan kiểm tra toàn diện khu mỏ đồng.
Điều cũng ngạc nhiên không kém là, ngày 16.10.2014, ông Nguyễn Minh Châu – Phó Giám đốc Sở TNMT tỉnh Thanh Hóa ký CV số 4548/STNMT-TNKS báo cáo Chủ tịch UBND tỉnh là: “Hiện nay giấy phép khai thác khoáng sản số 1122/QĐ-UBND ngày 8.4.2010 của UBND tỉnh Thanh Hóa cấp cho Công ty Tây Đô còn hiệu lực, đơn vị không vi phạm các quy định của pháp luật. Đơn vị tiếp tục tổ chức sản xuất theo phương án được duyệt là đúng với quy định của pháp luật”.
Theo tìm hiểu của PV Báo Lao Động, ngày 8.4.2010, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa lúc đó là ông Trịnh Văn Chiến ký (thay chủ tịch) QĐ số 1122/QĐ-UBND cấp phép khai thác khoáng sản và cho thuê đất đối với Công ty Cổ phần xây dựng và thương mại Tây Đô (Công ty Tây Đô) tại xã Yên Thắng và Trí Nang, huyện Lang Chánh, Thanh Hóa. Theo QĐ này, Công ty Tây Đô được khai thác quặng đồng tại khu mỏ có tổng diện tích trên
330.000m2; trữ lượng được khai thác 20.000 tấn, công suất khai thác 4.000 tấn/năm, thời hạn khai thác là 60 tháng, lệ phí giấy phép 4 triệu đồng…
Thế nhưng trong 5 năm qua, chính Sở TNMT tỉnh Thanh Hóa cũng phải thừa nhận rằng từ khi có QĐ cấp mỏ, Công ty Tây Đô không khai thác được một gram quặng đồng nào mà chỉ khai thác được hàng chục nghìn tấn quặng sắt.
4 triệu USD được chuyển vào tài khoản cá nhân
Theo báo cáo của Công ty Tây Đô với Sở TNMT tỉnh Thanh Hóa thì trong gần 3 năm (từ cuối năm 2010 đến thời điểm bán mỏ cho Công ty Thanh Hoàng tháng 3.2013), Công ty này chỉ khai thác được 9.000 tấn quặng sắt.
Còn theo tố cáo của Công ty Thanh Hoàng, Công ty Tây Đô từ khi được cấp phép không có đủ năng lực kỹ thuật, công nghệ… để trực tiếp khai thác mà chủ yếu hợp đồng với các Công ty khác (trong đó có Công ty Hoàng Thanh) để khai thác. Riêng trong thời gian 1 năm bán mỏ, Công ty Thanh Hoàng đã khai thác được 148.064 tấn quặng sắt và giao cho Công ty Tây Đô bán hàng. Công ty Tây Đô mới chỉ xuất hóa đơn GTGT được khoảng 4.648 tấn, số quặng còn lại không xuất hóa đơn.
Như vậy trong 5 năm qua, tại khu mỏ đồng của Công ty Tây Đô, đã khai thác được khoảng 502.000 tấn quặng sắt. “Nhưng Công ty Tây Đô mới chỉ khai báo, thực hiện nghĩa vụ nộp thuế và các nghĩa vụ tài chính khác trên số lượng 19.500 tấn quặng sắt, tương đương khoảng 4,1 tỉ đồng. Số lượng lớn khoảng 482.500 tấn quặng sắt không được khai báo, có nguy cơ gây thất thoát ngân sách nhà nước hàng trăm tỉ đồng”.
Nghiêm trọng hơn, Công ty Thanh Hoàng còn tố cáo khoản tiền 4 triệu USD mua mỏ trong một năm tương đương hơn 84 tỉ đồng đã được đơn vị chuyển nhiều lần vào tài khoản cá nhân của ông Nguyễn Ngọc Tâm – Giám đốc Công ty Tây Đô và tài khoản cá nhân của ông Nguyễn Ngọc Toàn – anh ruột ông Tâm… Theo tố cáo của Công ty Thanh Hoàng, đây là hành vi nhằm trốn thuế thu nhập doanh nghiệp của Công ty Tây Đô, tổng hợp các khoản trốn thuế của Công ty Tây Đô (thuế GTGT, thuế TNMT, thuế thu nhập DN…) là trên 46,8 tỉ đồng.
Điều lạ lùng là những tố cáo của Công ty Thanh Hoàng chỉ được UBND tỉnh Thanh Hóa chỉ đạo xử lý ở mức độ: “Giao CA tỉnh, Sở TNMT, UBND huyện Lang Chánh, theo chức năng, nhiệm vụ được giao, nắm tình hình, có các giải pháp nhằm đảm bảo an ninh, trật tự, an toàn khu mỏ, trong khu vực khai thác khoáng sản tại xã Yên Thắng và xã Trí Nang, huyện Lang Chánh” (CV số 11260/UBND-CN ngày 19.11.2014 của UBND tỉnh Thanh Hóa)(?!).