ThienNhien.Net – Trước, trong kỳ đại hội Đảng các cấp năm 2010, huyện Tĩnh Gia (Thanh Hóa) xảy ra 21 vụ cháy rừng. Năm 2015, từ đầu tháng 6 đến nay xảy ra 13 vụ. Rừng chỉ dừng cháy khi lực lượng công an vào cuộc quyết liệt. Những người trong cuộc đều khẳng định, hầu hết vụ cháy rừng xảy ra do kẻ xấu cố ý đốt. Nhưng ai đốt, đốt vì mục đích gì vẫn là câu hỏi lớn chưa có câu trả lời.
Cứ đến đại hội, rừng lại cháy
Từ ngày 29.5 đến 30.6.2015, huyện Tĩnh Gia (Thanh Hoá) là địa bàn “nóng” nhất vì… rừng cháy quá nhiều và quá bất thường. Có tới 13 vụ cháy trong thời gian trên. Tổng diện tích rừng bị cháy lên đến gần 90ha. Trong đó, hơn 44ha rừng thông không có khả năng phục hồi. Rừng bị cháy chủ yếu là rừng phòng hộ.
Trước đó, năm 2010, trước và trong khi các địa phương tổ chức đại hội Đảng, rừng cũng bị đốt không thương tiếc. Theo báo cáo của Hạt Kiểm lâm huyện Tĩnh Gia, từ 12.6 đến 16.7.2010, huyện này đã xảy ra 21 vụ cháy rừng (16 vụ cháy vào ban ngày, 5 vụ vào ban đêm). Hơn 282ha rừng bị lửa thiêu rụi, trong đó hơn 54ha bị cháy hoàn toàn, không có khả năng phục hồi. Hầu hết vụ cháy do con người đốt.
Các năm từ 2011-2014, rừng ở đây bình yên, chỉ xảy ra vài vụ cháy nhỏ do dân sơ suất và dập được ngay dù thời tiết nắng nóng gay gắt.
Ông Nguyễn Hữu Thường – GĐ Ban Quản lý rừng phòng hộ huyện Tĩnh Gia (người đã hơn 15 năm gắn bó với rừng nơi đây) – đúc kết: “Cứ đến kỳ đại hội Đảng là rừng lại bị cháy”. Nhiều xã, trong khi đang tổ chức đại hội, các đại biểu phải bỏ hội trường chạy đi chữa cháy rừng. 11h ngày 29.5, khi Đảng uỷ xã Trúc Lâm đang tổ chức đại hội thì rừng phòng hộ tại tiểu khu 668 bốc cháy. Cả đại hội chạy đi chữa cháy. Vậy nhưng, 9ha rừng thành tro, trong đó có hơn 5ha thông cháy trụi, không có khả năng phục hồi. Mấy ngày sau, BCH khoá mới mới có thể chụp chung kiểu ảnh kỷ niệm.
Đốt rừng một cách có tổ chức (?!)
Là người đầu tiên có mặt ở hầu hết các điểm cháy, ông Thường nhận định, kẻ đốt rừng đã thực hiện hành vi phá hoại một cách rất có tính toán và có tổ chức.
Các vụ cháy diễn ra liên tục trong thời điểm diễn ra đại hội, có ngày xảy ra tới 4 điểm cháy ở các nơi khác nhau. Đa số các vụ cháy đều xảy ra vào ngày thứ bảy, chủ nhật và vào khoảng trưa 11h -13h hoặc 20h-21h. Đó là khoảng thời gian ít người có mặt trên các đồi, rừng thông.
Một kịch bản đã diễn ra trong năm 2010 cũng như năm 2015: Cùng một lúc, kẻ phá hoại đốt nhiều điểm. 11h ngày 29.5.2015, khi lực lượng chữa cháy đang dập lửa tại chân đồi xã Hải Nhân thì 11h10, bắt đầu cháy ở đỉnh đồi rừng phòng hộ xã Tân Dân. Ông Thường chỉ đạo chia lực lượng chữa cháy. Vừa đến Tân Dân thì 11h15 lại xảy cháy ở xã Trúc Lâm. “Khi đó tôi giật mình: Thôi chết! Lại kịch bản đốt rừng năm 2010” – ông Thường nói.
Kẻ nào đốt? Đốt vì mục đích gì?
Đó là câu hỏi lớn chưa có lời đáp. Trao đổi với PV Báo Lao Động, ông Lê Văn Toàn – Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm Tĩnh Gia – cho hay: “Tôi là một trong những người đầu tiên có mặt ở các điểm cháy, không có biểu hiện của nguyên nhân chủ quan vô ý gây cháy mà là cố ý đốt”. Cũng theo ông Toàn, các khu rừng phòng hộ giao cho dân, các khoảnh rừng gần nhau đa số của anh em trong nhà.
Ông Nguyễn Hữu Thường cho hay, việc giao nhận khoán rừng phòng hộ cho dân rất êm thấm. Không có đơn từ, thắc mắc gì, do vậy không có chuyện ghen ăn tức ở mà đốt.
Liệu có phải đốt vì “ghế” hạt trưởng hay giám đốc Ban Quản lý rừng phòng hộ? Cả ông Nguyễn Hữu Thường – Trưởng ban QLRPH Tĩnh Gia và ông Lê Văn Toàn – Hạt trưởng Hạt KL Tĩnh Gia đều phủ nhận, vì “Anh em trong hạt làm việc rất vất vả, chẳng có mâu thuẫn, tranh giành gì. Tôi bôn ba khắp các khu rừng trong tỉnh mới về đây, chỉ còn vài năm nghỉ hưu, không thể có chuyện đó”.
Ông Thường cũng khẳng định như vậy và cho rằng: “Nếu ai trong cơ quan tôi có ý đồ đó thì cũng không có gan và không đủ tài để đốt rừng một cách có tổ chức như vậy”.
Rất nhiều đồn đoán về nguyên nhân cháy rừng. Trao đổi với PV Lao Động, Trung tá Trịnh Văn Giang – Trưởng CA huyện Tĩnh Gia – cho hay, lãnh đạo tỉnh Thanh Hoá đã chỉ đạo sát sao các lực lượng chức năng khẩn trương điều tra, làm rõ nguyên nhân. Chỉ khi bắt được kẻ đốt rừng, câu hỏi “Ai đốt? Đốt vì mục đích gì?” mới được giải toả.
