ThienNhien.Net – Do nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng đất đai tại các nông, lâm trường, trạm trại (NLTTT) sử dụng kém hiệu quả. Dù TP Hà Nội đã chỉ đạo khá quyết liệt nhưng tình trạng vi phạm Luật Đất đai như mua bán, chuyển nhượng, lấn, chiếm, chuyển mục đích sử dụng, xây dựng công trình trái phép, tranh chấp tại các NLTTT chưa được xử lý, khắc phục dứt điểm.
Kết quả rà soát tình hình sử dụng đất trong 10 năm qua tại Trung tâm Phát triển lâm nghiệp Hà Nội cho thấy, hơn 2.095ha đất có rừng, vườn cây ăn quả đơn vị quản lý trên địa bàn huyện Sóc Sơn ngày càng hiệu quả, không những phát huy hiệu quả kinh tế dưới tán rừng, còn góp phần bảo vệ môi trường sinh thái. Tuy nhiên, công tác bảo vệ rừng và đất lâm nghiệp vẫn khá phức tạp. Ngoài tranh chấp, lấn chiếm đất đai được cơ quan liên quan giải quyết dứt điểm, tình trạng cháy rừng xảy ra khá nhiều. Trong 10 năm qua, trên địa bàn huyện Sóc Sơn xảy ra 148 vụ cháy rừng, diện tích cháy 131,5ha, gây thiệt hại hơn 24ha. Còn tại Mỹ Đức, từ năm 2012 đến nay, một số hộ dân lấn chiếm đất rừng, vận chuyển vật liệu xây dựng chuồng trại chăn nuôi trên diện tích bảo tồn, phát triển rừng do Ban Quản lý rừng đặc dụng Hương Sơn quản lý. Trong hai năm (2013-2014), trên địa bàn huyện này xảy ra 8 vụ vi phạm đất rừng Hương Sơn.
Thực hiện chính sách pháp luật về đất đai tại các NLTTT giai đoạn 2004-2014, cơ quan chức năng đã thanh tra, kiểm tra 18 đơn vị sử dụng đất tại 30 địa điểm trên địa bàn các quận, huyện, trong đó có 5/6 đơn vị trực thuộc bộ và thành phố sử dụng đất chưa đo đạc, cắm mốc giới, bàn giao mốc giới ngoài thực địa; 11 đơn vị đã tự ý phân nhà, đất hoặc bán cho cán bộ công nhân viên, cá nhân khác thuê với diện tích hơn 40.200m2; hai đơn vị ký hợp đồng liên doanh, liên kết với các đơn vị thuê đất, sử dụng đất sai mục đích với diện tích 180.135m2; hai đơn vị đã bị các hộ dân lấn chiếm một phần diện tích đất thuộc Công ty TNHH một thành viên Đầu tư phát triển thủy lợi Mê Linh và Viện Công nghệ sinh học, diện tích 315m2…
Trên cơ sở kết quả thanh tra, kiểm tra, UBND thành phố đã chỉ đạo khá quyết liệt việc khắc phục, xử lý, yêu cầu các tổ chức quản lý, sử dụng đất NLTTT thanh lý, hủy bỏ các hợp đồng liên doanh, liên kết sử dụng đất sai mục đích; tháo dỡ các công trình xây dựng trái phép… Đồng thời, yêu cầu tổ chức, đơn vị quản lý, sử dụng đất liên hệ với cơ quan có thẩm quyền thực hiện đo đạc, cắm mốc giới, lập hồ sơ trình UBND thành phố giao đất, cho thuê đất. Cục Thuế tổ chức thanh tra, kiểm tra, làm rõ việc thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với các công ty, tổ chức quản lý sử dụng đất và truy thu các khoản đơn vị, tổ chức sử dụng đất còn nợ… Các quận, huyện tổ chức quản lý, sử dụng đất đã nghiêm túc kiểm điểm rút kinh nghiệm trong việc chấp hành các quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng đất đai. Một số tổ chức đã thực hiện thanh lý, chấm dứt các hợp đồng liên doanh, liên kết cho thuê nhà xưởng, giao đất, giao khoán cho cán bộ, công nhân viên trái pháp luật… Tuy nhiên vẫn còn một số đơn vị chưa thực hiện nghiêm túc, đơn cử như năm 2013, Bộ Tài nguyên và Môi trường thanh tra việc quản lý, sử dụng đất đối với Công ty cổ phần Việt Mông (Ba Vì), dù có kết luận rõ ràng nhưng đến nay vẫn chưa thực hiện được kết luận…
Để tăng cường công tác quản lý, xử lý, khắc phục vi phạm, đưa đất đai vào quản lý, sử dụng theo quy định của pháp luật, đề nghị các đơn vị sử dụng đất nghiêm túc thực hiện Chỉ thị 09/CT-UBND ngày 25-4-2013 của UBND thành phố, thiết lập, hoàn chỉnh hồ sơ quản lý, sử dụng đất, phân loại đất, lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng theo quy định, lập hồ sơ cấp giấy chứng nhận và xử lý dứt điểm tồn tại trong quá trình quản lý, sử dụng đất NLTTT…
Mặt khác, các bộ, ngành liên quan sớm xem xét, đề xuất chính sách hỗ trợ về giống cây trồng, vật nuôi cho người dân để có thể mưu sinh từ bảo vệ và phát triển rừng, qua đó, hạn chế việc chặt phá rừng, chuyển mục đích sử dụng đất rừng; tạo điều kiện thuận lợi cho việc thuê môi trường rừng sử dụng vào mục đích kinh doanh dịch vụ du lịch, sinh thái, khai thác hiệu quả tiềm năng đất đai, nâng cao đời sống cho người dân làm lâm nghiệp…
Qua thanh tra 8 đơn vị tại 58 điểm với diện tích đất được giao tại các huyện Chương Mỹ, Ba Vì, Thanh Oai, Hoài Đức, Thường Tín, Thạch Thất và quận Hà Đông có tới hơn 6,9 triệu mét vuông đất sử dụng sai mục đích. Trong đó diện tích đất chuyển mục đích làm nhà ở hơn 673.450m2 thuộc Công ty TNHH một thành viên Đầu tư và Phát triển nông nghiệp Hà Nội, Công ty TNHH một thành viên Đầu tư phát triển thủy lợi sông Nhuệ và Vườn quốc gia Ba Vì quản lý; hơn 6,2 triệu mét vuông đất sử dụng vào mục đích liên kết kinh doanh…