ThienNhien.Net – “Cát tặc” hoành hành trên các sông tại Hà Tĩnh đang là vấn đề nhức nhối hiện nay. Thực tế cho thấy, việc này không những làm mất đi dòng chảy tự nhiên của con sông mà kéo theo nhiều hệ lụy khó lường.
Dòng sông Ngàn Sâu, đoạn đi qua địa bàn các huyện Vũ Quang, Đức Thọ, Hương Sơn (Hà Tĩnh) đang ngày càng sạt lở nghiêm trọng. Một trong những nguyên nhân được xác định do thực trạng khai thác cát trái phép.
Có kiểm tra, có phạt nhưng rồi đâu lại vào đấy. Cát vẫn bị hút trái phép và đời sống người dân hàng ngày vẫn bị đe dọa.
Khúc sông chảy qua địa bàn xã Ân Phú, huyện Vũ Quang có chiều dài khoảng 3km. Đoạn sông này đang phải chịu sức ép từ các cỗ máy hút cát hoạt động cả ngày lẫn đêm, gầm rú vang vọng cả một dòng sông vốn rất yên bình.
Ông Nguyễn Thế H., một người dân tại xã Ân Phú, huyện Vũ Quang bức xúc nói: “Không biết các cơ quan chức năng họ làm gì, ở đâu mà tình trạngkhai thác cát tại địa phương diễn ra rầm rộ. Có hôm có tới 4 – 5 thuyền từ huyện Đức Thọ lên hút cát ngang nhiên. Nếu cứ đà này, đất làng chúng tôi sẽ sạt lở rồi trôi theo sông mất thôi”.
Trao đổi về vấn đề này, ông Nguyễn Trọng Nghĩa, Phó phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Vũ Quang cho hay: “Rất khó để lực lượng chức năng xử lý được dứt điểm vấn nạn này. Lực lượng vừa mỏng vừa thiếu cho nên khoảng một tháng nay, ‘cát tặc’ hoành hành mạnh hơn, hoạt động cả ngày lẫn đêm. Hơn nữa, do địa bàn giáp ranh giữa 3 huyện nên công tác xử lý gặp rất nhiều khó khăn”.
Được biết, khi nhận tin báo có người hút cát tại địa phương, chính quyền huyện Vũ Quang triển khai lực lượng xuống xử lý thì nhóm người khai thác cát trái phép này lại di chuyển sang địa bàn huyện Đức Thọ hoặc Hương Sơn nên công tác phối hợp gặp rất nhiều khó khăn.
Ông Nghĩa cũng cho biết thêm: “Nếu không xử lý quyết liệt và đồng bộ thì sẽ thất thoát một lượng tài nguyên rất lớn cho nhà nước, nguy hại hơn là làm ảnh hưởng đến các công trình chống lũ của địa phương, ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng người dân”.
Còn ông Lê Đình Nghĩa, Chủ tịch UBND xã Sơn Long, huyện Hương Sơn cho rằng: “Thẩm quyền của xã không đủ sức để ngăn cản các thuyền hút cát, khi có thuyền đến hút tại địa phương, chúng tôi báo các lên cấp trên nhưng khi đoàn đến thì các thuyền hút cát dạt sang địa phương khác”.
Thủ đoạn chung của “cát tặc” là thường hoạt động chủ yếu vào ban đêm. Ngoài ra, nếu bị phạt hiện, chúng sẽ “lách” sang địa bàn huyện khác để tránh bị xử lý. Bên cạnh đó, các “đầu nậu” còn móc nối, cấu kết với nhau để đối phó, qua mặt lực lượng chức năng.
Ông Nguyễn Trọng Nghĩa, Phó phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Vũ Quang cho rằng: “Chính quyền cả 3 huyện nói trên làm chưa đồng bộ, chưa quyết liệt trong việc ngăn chặn hút cát. Đặc biệt, có một tổ của phòng CSGT đường thủy được phân công làm nhiệm vụ nhưng không hiểu lý do gì vẫn để cho “cát tặc” ngang nhiên lộng hành”. Đồng thời, ông Nghĩa cũng đề xuất giữa 3 huyện Hương Sơn, Đức Thọ, Vũ Quang cần có một sự phối hợp chặt chẽ để công tác xử lý có hiệu quả.
Trên thực tế, tại các huyện Hương Sơn, Đức Thọ, Vũ Quang (Hà Tĩnh) đã có một số mỏ khai thác cát được cấp phép như: mỏ cát của doanh nghiệp Công Tiến xã Đức Hòa, huyện Đức Thọ, mỏ cát của công ty TNHH Quyết Thắng tại xã Đức Hương, huyện Vũ Quang (Hà Tĩnh)… Thế nhưng, trước nhu cầu sử dụng cát quá lớn của người dân, các doanh nghiệp mày đã bất chấp quy định, khai thác cát trái phép để kiếm lời.
Trong vai khách hàng có nhu cầu mua cát, chúng tôi đã tiếp cận được một chủ thuyền khai thác tại đây. Ông này đã thản nhiên tiết lộ: “Sở dĩ chúng tôi hay hút cát ở đoạn qua xã Ân Phú là vì cát đó đẹp, dễ hút. Hơn nữa, khi có đoàn kiểm tra của huyện này đến thì thuyền chúng tôi lánh sang huyện khác, thế là thoát. Chỉ khi có đoàn kiểm tra liên ngành của 3 huyện làm căng thì chúng tôi mới ‘dính’ (bị xử phạt – PV)”.
Ông Thái Sơn Vinh, Phó phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Đức Thọ khẳng định: “Huyện Đức Thọ có đội liên ngành trực 24/24 để kiểm tra và ngăn chặn vấn đề hút cát ở các dòng sông trên địa bàn, kiểm tra thường xuyên”. Tuy nhiên, khi phóng viên đề cập đến việc tại sao có đội liên ngành như vậy nhưng vấn đề hút cát lậu trên địa bàn vẫn chưa thể dẹp bỏ thì ông này phần trần: “Do trước, trong và sau tết, anh em trong đội nhiều việc không kiểm soát hết được” (?!).
Thực tế cho thấy, mặc dù có sự vào cuộc của các lực lượng chức năng, tuy nhiên nạn “cát tặc” vẫn ngang nhiên hoành hành. Chính vì thế, người dân địa phương phải luôn sống trong thấp thỏm vì nguy cơ sạt lở luôn hiện hữu. Thiết nghĩ, để bà con an tâm, chính quyền 3 huyện Hương Sơn, Vũ Quang, Đức Thọ cần có sự vào cuộc đồng bộ và hiệu quả để giải quyết dứt điểm nạn “cát tặc”.
