ThienNhien.Net – Theo quy định của pháp luật, tất cả các dự án chuyển đổi mục đích sử dụng rừng đều phải thực hiện việc trồng rừng thay thế. Thực tế, trong thời gian qua, nhiều dự án chuyển đổi mục đích sử dụng rừng đã được triển khai, nhưng việc trồng rừng thay thế, đặc biệt đối với các dự án thủy điện vẫn rất “ì ạch”, chủ yếu là “ nằm trên giấy”. Điều này làm cho dư luận xã hội rất quan tâm…
Rừng trồng thay thế chủ yếu vẫn “trên giấy”!
Theo Tổng cục Lâm nghiệp (Bộ NN&PTNT), kể từ khi Nghị định số 23/2006/NĐ-CP ngày 3-3-2006 của Chính phủ về thi hành Luật Bảo vệ và Phát triển rừng có hiệu lực thi hành, đến nay, trên địa bàn 55 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có 2.320 dự án đầu tư có chuyển mục đích sử dụng rừng sang mục đích khác, phải trồng lại rừng với tổng diện tích là 76.040ha. Trên cơ sở này, ngày 23-4-2014, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT ban hành Quyết định số 829/QĐ-BNN-TCLN phê duyệt Đề án trồng rừng thay thế khi chuyển mục đích sử dụng rừng sang mục đích khác theo tiến độ kế hoạch. Cụ thể, năm 2014, tổng diện tích rừng trồng thay thế là 13.410ha, riêng các dự án thủy điện phải trồng rừng thay thế là 11.290ha. Kế hoạch năm 2015, tổng diện tích rừng trồng thay thế của cả nước 31.510ha, riêng các dự án thủy điện hoàn thành việc trồng toàn bộ diện tích rừng thay thế là 10.050ha, các dự án khác là 21.460ha. Năm 2016, các dự án khác còn lại trồng 28.570ha.
Tuy nhiên, kế hoạch là một chuyện, việc có thực hiện đúng hay không lại là chuyện khác. Tính đến cuối năm 2014, mới chỉ có 28/55 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đã thực hiện việc trồng rừng thay thế theo quy định là 7.566ha đạt 37% chỉ tiêu kế hoạch năm. Điều đáng nói, số diện tích trồng rừng thay thế đối với các dự án thủy điện chỉ đạt con số “khiêm tốn” là 2.823ha, đạt… 25% kế hoạch. Trong khi một số địa phương như: Tuyên Quang, Lào Cai, Hà Giang, Quảng Ninh, Sơn La, Hòa Bình, Thừa Thiên-Huế, Kon Tum tích cực, chủ động triển khai, đã cơ bản hoàn thành kế hoạch trồng rừng thay thế theo tiến độ kế hoạch năm 2014, thì một số địa phương có diện tích trồng rừng thay thế lớn, nhưng lại chưa trồng (trong đó có các tỉnh: Lai Châu, Thanh Hóa, Gia Lai, Quảng Ngãi, Khánh Hòa, Bình Phước, Trà Vinh).
Đáng lo ngại, nhiều địa phương công tác trồng rừng thay thế mới chỉ thực hiện… trên giấy-nghĩa là mới chỉ lập phương án chứ chưa trồng được cây nào trên thực địa. Thậm chí, có địa phương còn đang loay hoay, lúng túng đi tìm đất để trồng rừng thay thế. Trong khi đó, theo Nghị quyết số 62/2013/QH 13 ngày 27-11-2013 của Quốc hội và Chỉ thị số 02/CT-TTg ngày 24-1-2014 của Thủ tướng Chính phủ, đối với các công trình thủy điện đã đưa vào vận hành khai thác phải hoàn thành việc trồng rừng thay thế trong năm 2015.
Nguyên nhân việc trồng rừng thay thế đạt thấp là do các cấp, các ngành từ Trung ương đến địa phương và chủ dự án chưa quan tâm đúng mức đến việc này; cơ quan quản lý lâm nghiệp và chính quyền địa phương buông lỏng việc kiểm tra, giám sát đối với các chủ dự án. Về phần mình, các chủ dự án sau khi chuyển mục đích sử dụng rừng đã không thực hiện quy định của pháp luật, khiến công tác trồng rừng thay thế bị chậm, không đạt kế hoạch đề ra. Đáng lưu ý là một số địa phương đã chấp nhận cho chủ dự án nộp tiền trồng rừng thay thế vào Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng của tỉnh nhưng lại không triển khai thực hiện trồng rừng theo quy định!
Xử lý nghiêm các doanh nghiệp chây ỳ
Tại hội nghị mới đây bàn về công tác này, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Cao Đức Phát thẳng thắn nêu quan điểm: Trách nhiệm chính của việc chậm trồng rừng thay thế thuộc về các chủ đầu tư, do đó đề nghị phải nghiêm túc quán triệt tinh thần thực hiện pháp luật, chỉ đạo của Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ. Đồng thời, đề nghị các tỉnh tích cực gấp rút thực hiện đôn đốc, hỗ trợ các chủ đầu tư lập phương án, kế hoạch, bố trí đất và các điều kiện cần thiết để thực hiện trồng rừng thay thế, bảo đảm hoàn thành trong năm 2015 theo Nghị quyết của Quốc hội. Bộ trưởng Cao Đức Phát cũng “nhắc khéo” các tỉnh cần thực hiện nghiêm chỉ đạo của Thủ tướng…
Tình trạng các doanh nghiệp chây ỳ, không tiến hành trồng rừng thay thế theo đúng kế hoạch, cam kết đang gây ra nhiều bức xúc trong dư luận xã hội. Vì vậy, phần lớn các ý kiến tại hội nghị cho rằng, cần phải có chế tài, xử lý nghiêm đối với các doanh nghiệp, chủ dự án cố tình không trồng rừng thay thế như cam kết. Thậm chí, nếu doanh nghiệp, chủ dự án không tuân thủ sẽ đề xuất với Bộ Công Thương rút giấy phép hoạt động; đặc biệt là những dự án mới hoạt động nhưng không chấp hành nghiêm chỉnh theo quy định của pháp luật.
| Theo Chỉ thị số 02/CT-TTg ngày 24-1-2014 của Thủ tướng Chính phủ: Đối với các dự án đầu tư đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt và đang thực hiện quy trình, thủ tục chuyển đổi diện tích đất lâm nghiệp có rừng sang mục đích khác, phải có phương án trồng rừng thay thế và hoàn thành việc trồng rừng thay thế ít nhất bằng diện tích rừng đã chuyển đổi mục đích sử dụng cho dự án trong thời gian 18 tháng (kể từ khi phương án trồng rừng được phê duyệt). Đối với các dự án đầu tư mới, khi phê duyệt phương án đầu tư phải phê duyệt phương án trồng rừng thay thế. Mọi trường hợp không có phương án trồng rừng thay thế kiên quyết không phê duyệt dự án đầu tư. (Nguồn: Bộ NN&PTNT) |
