Đại ngàn nghiến biến thành… nhà sàn: Kinh tế xanh và nhà sàn đỏ

ThienNhien.Net – Trong cuộc họp sơ kết về xây dựng nông thôn mới (NTM) gần đây, lãnh đạo tỉnh Hà Giang đã nhấn mạnh, để hoàn thành Chương trình xây dựng NTM ngoài việc phát triển tổng lực các nguồn lực, cần đẩy mạnh phát triển kinh tế rừng. Và điều đáng buồn là không ít lãnh đạo ở địa phương này đã “làm gương” bằng thú chơi nhà sàn gỗ quý.

Thú chơi thời thượng

Hà Giang là một trong những tỉnh nghèo nhất cả nước, thuộc diện 30a, điều này ai cũng biết. Nhưng ít ai biết rằng nhiều vị lãnh đạo tại địa phương này cũng có thú chơi khá thời thượng mà nhiều nơi khác không có được: Đó là tậu nhà sàn làm bằng những loại gỗ quý, hiếm như trai, nghiến (thuộc nhóm 2A – nhóm cấm khai thác, vận chuyển; trong đó cây trai đang có nguy cơ tuyệt chủng).

Chúng tôi về xã Phương Thiện (TP.Hà Giang) vào một ngày cuối năm. Phương Thiện là xã điểm NTM của tỉnh nhưng vẫn còn không ít nhà dột nát. Ông Đàm Văn Hiển – Trưởng thôn Lâm Đồng cho biết: “Thôn có 196 hộ, đa số là người Tày ở nhà sàn và vì thế cũng có gần chừng ấy ngôi nhà sàn. Nhưng giá trị có khi cũng chỉ bằng ngôi nhà của nhà bác B thôi”.

Tò mò trước thông tin này, chúng tôi tìm đến ngôi nhà được cho là của ông B – một lãnh đạo của tỉnh. Đó là một căn nhà sàn 5 gian, từ cột, sàn, vách được dựng hoàn toàn bằng gỗ quý như trai, nghiến, mái lợp ngói theo phong cách nửa cổ, nửa hiện đại, tọa lạc ở một vị trí rất thoáng đãng. Dưới gầm nhà là bộ ghế bằng ngọc nghiến.

Theo người dân, đây là ngôi nhà sàn bề thế, đẹp nhất tỉnh Hà Giang được cất năm 2011.

Rời thôn Lâm Đồng, chúng tôi về tổ 8, phường Quang Trung (TP.Hà Giang), tại đây chúng tôi tiếp tục được “mở mang tầm mắt”, khi tận mắt chứng kiến ngôi nhà hoàn toàn bằng gỗ quý, với kiến trúc độc đáo được cho là của chủ nhân tên V – cũng là một trong những lãnh đạo của tỉnh.

Nhà sàn ông V cũng 5 gian, 1 túp, rộng hơn rất nhiều so với nhà ông B. Cột to, cao, trước sân được bài trí nhiều chậu cây cảnh trông rất “phong thủy”. Dưới mái nhà mặt trước còn được trang điểm bởi những chiếc đèn lồng Trung Quốc.

Anh Thắng, người tự xưng là cháu ông V bảo: Ông V là người rất tin vào phong thủy nên việc cất nhà, bày trí cây cảnh, đồ đạc được ông rất coi trọng. Theo anh Thắng, ngôi nhà này được dựng năm 2008 song gia đình ông V chỉ về ở vào những ngày cuối tuần, vì ông có ngôi nhà rất khang trang ở TP.Hà Giang. Ở đây anh ta chỉ là người trông nom hộ.

Theo tìm hiểu của PV, để dựng được ngôi nhà bề thế với hàng chục khối gỗ quý này, ông V đã phải thuê rất nhiều thợ giỏi ở Nam Định lên đục đẽo hàng tháng trời mới xong, những ngày đó, nơi đây chẳng khác nào một công trường. Nào là xe chở tập kết gỗ về, máy xúc san nền, tiếng máy lẫn trong tiếng đục đẽo vang động cả một vùng.

“Xanh rừng” và “đỏ nhà”

Ngoài 2 ngôi nhà “độc” trên, ở Hà Giang còn có hàng chục ngôi nhà hoành tráng không kém. Mỗi ngôi nhà có một kiểu thiết kế, độ hoành tráng khác nhau nhưng đều có một điểm chung đó là hoàn toàn bằng gỗ quý như nghiến, trai cao, rộng được thiết kế, chạm trổ công phu và đều là nhà của quan chức cấp tỉnh, huyện.

Một điểm chung nữa là, hầu hết họ đều đã có nhà cao cửa rộng, biệt thự ở thành phố.

Được coi là khu đất “vàng” nên ngôi nhà sàn của ông P – phó giám đốc một sở ở Hà Giang, còn vợ là bà C – một vị lãnh đạo HĐND tỉnh, ở tổ 18, phường Minh Khai (TP.Hà Giang) càng có giá và nổi danh hơn bởi ngôi nhà không chỉ được làm bằng chất liệu gỗ đặc biệt quý hiếm, mà còn tọa lạc trên mảnh đất hàng trăm mét vuông, có giá nhiều tỷ đồng.

Không chơi trội như những cán bộ đương chức, song một số vị lãnh đạo đã nghỉ hưu hoặc chuyển sang bộ phận khác lại có một cách chơi khác không giống ai. Dù chỉ làm nhà ở quê (xã Vĩnh Phúc, Bắc Quang), song ngôi nhà được cho là của vị cán bộ tên T – nguyên lãnh đạo Sở Nội vụ tỉnh vẫn toát lên được vẻ nguy nga, bề thế của nó, nổi bật như tòa lâu đài trong chuyện cổ tích xưa.

Ngôi nhà độc đáo bởi nó được làm đa số bằng gỗ trai. Ngôi nhà này rộng tới 6 gian, 28 cột to lừng lững, sàn, vách, cửa, cầu thang hoàn toàn bằng gỗ quý, được phun sơn bóng loáng, có thể soi gương được.

Nhà sàn của ông T – nguyên Hạt phó Hạt Kiểm lâm Vị Xuyên tọa lạc tại quê nhà – thôn Minh Tiến, xã Quang Minh (Bắc Quang) cũng vậy. Ngôi nhà sàn to, rộng, đẹp lộng lẫy mọc lên giữa một thôn nghèo xung quanh là những ngôi nhà cấp 4 xập xệ, khiến nó càng trở nên nổi bật hơn. Ngoài ra dưới gầm nhà còn kê một chiếc sập gỗ quý nguyên khối rộng và dày.

Nói về những ngôi nhà được cho là của nhiều vị cán bộ ở Hà Giang, nhiều người dân đã ví von rằng: “Khi đương chức thì ở biệt thự nguy nga, lúc “hạ cánh” thì về nghỉ dưỡng nhà sàn hoành tráng”. Người thì tỏ ra “ngưỡng mộ”, khâm phục thú chơi sang của các vị lãnh đạo này.

Nghe người dân nói vậy, tôi chợt nhớ đến câu nói về định hướng phát triển kinh tế của lãnh đạo tỉnh này. Rằng, để xóa đói, giảm nghèo, hoàn thành Chương trình xây dựng NTM, người dân các địa phương cần đẩy mạnh phát triển kinh tế rừng.

Và phải chăng đó chính là sự kết hợp giữa mô hình “kinh tế xanh” và “nhà sàn đỏ”?