ThienNhien.Net – Thanh tra Chính phủ (TTCP) vừa có thông báo kết luận thanh tra về công tác quản lý, khai thác tài nguyên, khoáng sản tại tỉnh Cao Bằng và việc thực hiện của chính quyền địa phương. Qua đó TTCP đã phát hiện nhiều sai phạm.
Không dự đoán nổi tình hình
Trong kết luận của TTCP do Phó Tổng thanh tra Nguyễn Đức Hạnh ký ban hành mới đây nêu, về quy hoạch tỉnh Cao Bằng chưa dự đoán được tình hình phát triển kinh tế xã hội, chưa xây dựng được quy hoạch chi tiết, còn có tình trạng khi quy hoạch vùng đô thị, khu du lịch phải điều chỉnh hoạt động khoáng sản mới được cấp phép, quy hoạch chế biến không phù hợp với khai thác dẫn đến sản xuất kém hiệu quả.
Bên cạnh đó, công tác lập, thẩm định, phê duyệt thăm dò, khai thác và cấp phép khoáng sản còn hạn chế, chưa chặt chẽ, chưa kịp thời phát hiện cảnh báo và tham mưu để có những điều chỉnh phù hợp, còn có việc cấp phép tràn lan nhất là trong giai đoạn 2008-2010; mà chủ yếu sử dụng tài liệu địa chất ở mức độ dự báo, chưa có độ tin cậy cao làm cơ sở lập dự án, dẫn đến khi triển khai nhiều đề án sản xuất kém hiệu quả, sản lượng khai thác thấp ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động chế biến của nhiều đơn vị.
Đặc biệt, theo TTCP, công tác cấp giấy chứng nhận đầu tư chưa tính toán tổng thể về tính chính xác trữ lượng, hàm lượng trên địa bàn để cân đối, điều tiết vùng nguyên liệu cho hợp lý, dẫn đến nhiều nhà máy chế biến được chấp thuận đầu tư với số vốn đăng ký khá lớn, khi triển khai đi vào hoạt động thiếu nguyên liệu, có nhà máy ngưng hoạt động, hoặc hoạt động cầm chừng, hiệu quả đầu tư thấp.
Thất thu thuế đất
TTCP còn phát hiện, việc chấp hành giấy phép khai thác mỏ còn có những thiếu sót về giao đất mỏ không đúng diện tích giấy phép được cấp, không thống nhất thời hạn thuê đất với thời hạn cấp phép khai thác, cấp giấy chứng nhận đầu tư. Một số đơn vị sử dụng đất nhưng chưa có quyết định giao đất, chưa ký hợp đồng thuê đất, do vậy không chấp hành nghĩa vụ tài chính về thuê đất gây thất thu ngân sách nhà nước.
Bên cạnh đó, TTCP còn phát hiện, việc đóng cửa mỏ chậm thực hiện, đơn vị khai thác không chấp hành nghiêm đóng cửa mỏ theo quy định, trong khi đó việc quản lý công tác đóng cửa mỏ chưa chặt chẽ, do vậy khó kiểm soát hoạt động của các đơn vị khai thác đã hết hạn giấy phép. Hay như việc, một số đơn vị chưa chấp hành nghiêm về bảo vệ môi trường như ký quỹ phục hồi môi trường chưa đầy đủ. TTCP chỉ rõ: “Trách nhiệm này chủ yếu thuộc về sự thiếu ý thức chấp hành pháp luật của chủ đầu tư, của các doanh nghiệp. Đồng thời Sở Tài nguyên – Môi trường phải chịu trách nhiệm trong việc giám sát chấp hành giấy phép được cấp chưa đảm bảo”.
Xử lý tổ chức, cá nhân vi phạm
Sau khi phát hiện sai phạm, Tổng TTCP đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND tỉnh Cao Bằng tăng cường hơn nữa về công tác quản lý nhà nước trong hoạt động khoáng sản, nâng cao chất lượng trong công tác quy hoạch, kế hoạch cũng như trong việc thẩm định cấp giấy phép và công tác thanh tra, kiểm tra hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh Cao Bằng…
Về xử lý kinh tế, TTCP đề nghị, UBND tỉnh Cao Bằng giao các Sở, ngành kiểm tra, tính toán lại giá tính thuế thực tế của các đơn vị khai thác tài nguyên để có cơ sở truy thu số thuế tài nguyên kê khai thiếu, nộp thiếu. Đặc biệt, kiểm tra, rà soát kết quả thu số tiền 46.927.453.663 đồng trong năm 2013, gồm các loại thuế tài nguyên, phí bảo vệ môi trường, tiền thuê đất và phạt chậm nộp mà các doanh nghiệp còn nợ đọng đến 31-12-2012, trong đó có phần nợ đọng nghĩa vụ tài chính của 13 doanh nghiệp với tổng số tiền là 11.018.613.195 đồng, trên cơ sở đó sớm tổ chức thu dứt điểm phần còn chậm nộp của các doanh nghiệp. Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì phối hợp với Sở Tài chính, Cục Thuế tỉnh rà soát lại việc các đơn vị sử dụng đất, nhưng không ký hợp đồng thuê đất, tiến hành việc làm các thủ tục theo quy định về thuê đất mỏ.
Về xử lý trách nhiệm tổ chức, cá nhân có thiếu sót, sai phạm, Tổng TTCP kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo UBND tỉnh Cao Bằng tổ chức kiểm điểm, rút kinh nghiệm tập thể UBND tỉnh Cao Bằng về các hạn chế, yếu kém. Đồng thời, UBND tỉnh Cao Bằng chỉ đạo các Sở Tài nguyên và Môi trường; Sở Kế hoạch và Đầu tư, kiểm điểm rút kinh nghiệm về những thiếu sót thuộc trách nhiệm quản lý nhà nước trong công tác cấp giấy chứng nhận đầu tư, cấp phép thăm dò, khai thác khoáng sản theo kết luận thanh tra. Kiểm điểm trách nhiệm các cơ quan tham mưu như: Cục Thuế, Sở Tài chính, Sở Công thương tham mưu chưa chính xác về một số nội dung liên quan cơ chế chính sách. Cùng với đó, làm rõ trách nhiệm tập thể, cá nhân vì các sai phạm trong việc kê khai thuế tài nguyên không chính xác về giá, gây thất thu ngân sách nhà nước, căn cứ kết quả kiểm điểm để có hình thức xử lý cán bộ theo thẩm quyền.
