ThienNhien.Net – Với Chiến dịch bảo tồn loài Voọc chà vá chân nâu (Pygathrix nemaeus), một loài linh trưởng đẹp nhất trên thế giới, nằm trong Sách đỏ có nguy cơ tuyệt chủng cao tại bán đảo Sơn Trà (TP Đà Nẵng), Lê Thị Trang, cô gái Đà Nẵng với tuổi đời còn rất trẻ (28 tuổi) đã lọt vào TOP 10 nhà bảo tồn trẻ được vinh danh tại giải thưởng quốc tế Future For Nature Award 2015.
Vượt qua những ứng cử viên “nặng ký” của thế giới trong các hoạt động bảo tồn hổ bengal, sư tử… tại các khu vực khó khăn nhất của thế giới, ở các quốc gia còn phân biệt về sắc tộc, giới tính, Lê Thị Trang đã lọt vào TOP 10 của giải thưởng Future For Nature Award 2015, một giải thưởng uy tín quốc tế dành cho các nhà bảo tồn trẻ của thế giới đã có những hoạt động xuất sắc trong công tác bảo vệ các loài động, thực vật hoang dã. Chia sẻ về cảm xúc hạnh phúc này, Trang khiêm tốn: “Em là người may mắn”. May mắn lớn nhất theo Trang đó chính là Đà Nẵng có Khu bảo tồn thiên nhiên Sơn Trà với giá trị to lớn về đa dạng sinh học. Có khu bảo tồn giá trị như thế để thực hiện công việc bảo tồn là một điều đáng hãnh diện và vô cùng quý giá.
Dự án đăng ký cho giải thưởng lần này của Trang được cho là đầy tính thực thi, hướng vào 4 mục tiêu lớn trong hành động bảo tồn loài Chà vá chân nâu tại Bán đảo Sơn Trà, đó là: nghiên cứu lại toàn bộ số liệu về loài Voọc chà vá chân nâu; từ kết quả nghiên cứu đó sẽ đưa thông tin đến những nhà bảo tồn để vận động chính sách, giúp chính quyền thành phố có những cân nhắc và tính toán hợp lý trong quy hoạch, đảm bảo không phá vỡ hệ sinh thái; đẩy mạnh truyền thông giáo dục đến với người dân; hướng đến năm 2020, loài Voọc chà vá chân nâu sẽ trở thành biểu tượng đầy thân thiện của TP Đà Nẵng.
28 tuổi và gần 10 năm dấn thân, tìm tòi, học hỏi và cống hiến cho hoạt động bảo tồn thiên nhiên là chặng đường dài đáng ngưỡng mộ của nhà bảo tồn trẻ tuổi. Khi còn là sinh viên khoa Môi trường – Đại học Bách khoa Đà Nẵng, Trang đã tự đứng ra thành lập một câu lạc bộ về môi trường và là một tình nguyện viên tích cực trong việc điều tra hoạt động săn bắn động vật hoang dã.
Sau khi tốt nghiệp, Trang làm việc trong nhóm dự án Mac Arthur khu vực miền Trung – Tây Nguyên của Trung tâm Giáo dục thiên nhiên (ENV), phụ trách khu vực từ Quảng Trị đến Gia Lai, nghiên cứu các hoạt động săn bắt buôn bán động vật hoang dã, và kết hợp với cơ quan chức năng tổ chức các chương trình truyền thông nâng cao nhận thức cho cộng đồng. Từ tháng 4 năm 2013, Trang về với GreenViet (Trung tâm bảo tồn đa dạng sinh học nước Việt xanh) với mong muốn góp công sức và kinh nghiệm để phát triển các chiến lược truyền thông bảo tồn Đa dạng sinh học trong khu vực, mở đầu với Chiến dịch bảo tồn loài Voọc chà vá chân nâu tại bán đảo Sơn Trà.
Những ngày đầu thành lập GreenViet, khi chưa có bất kỳ dự án nào tài trợ, làm bảo tồn “không công” là điều mà nhà bảo tồn trẻ đầy nhiệt huyết như Trang dám đương đầu. 2 năm qua, hàng loạt các chương trình truyền thông và giáo dục hiệu quả đã được Trang cùng nhóm GreenViet thực hiện như: Chương trình “Hiệp sĩ rừng Sơn Trà” triển khai thí điểm tại các trường học thuộc vùng đệm của Khu bảo tồn thiên nhiên Sơn Trà như: Trường tiểu học Trần Quốc Toản, Trường tiểu học Nguyễn Tri Phương; Trường THCS Lý Tự Trọng, Trường THCS Nguyễn Chí Thanh, với những bài học trực quan và sinh động nhằm giáo dục ý thức bảo vệ thiên nhiên, bảo vệ động vật hoang dã cho học sinh; Chương trình “Khám phá mùa hè” được tổ chức tại Công viên 29/3 Đà Nẵng là sân chơi, tìm hiểu về động vật dành cho các cháu thiếu niên dưới 14 tuổi. Từ sân chơi này, các cháu đã học cách không sợ hãi, không ném đá vào thú, học cách yêu thương và bảo vệ động vật hoang dã. Các chương trình truyền thông khác còn được thực hiện rộng rãi ở các tụ điểm du lịch như khách sạn, nhà hàng, cà-phê của TP Đà Nẵng bằng các thông điệp kêu gọi du khách nói không với thực phẩm từ động vật hoang dã, bảo vệ hệ sinh thái bằng những hành động thiết thực nhất.
Thời gian cuối tuần của nhà bảo tồn trẻ dường như cũng trở nên khá bận bịu với những chuyến đi rừng. Chương trình “Tôi yêu Sơn Trà” được Trang và nhóm GreenViet tổ chức vào mỗi chủ nhật hằng tuần với các hoạt động như lên Sơn Trà ngắm Voọc, dọn rác thải… đã thu hút sự tham gia đông đảo của các bạn trẻ Đà thành trong suốt gần 2 năm qua. Trang nói, qua những chuyến đi dã ngoại này, thông điệp mà nhóm muốn truyền đến các bạn trẻ không chỉ dừng lại ở chuyện vui chơi mà giúp các bạn nhận ra Bán đảo Sơn Trà có giá trị như thế nào về đa dạng sinh học, Sơn Trà chỉ đẹp khi những giống loài động vật hoang dã được bảo vệ, hệ sinh thái được giữ gìn.
Một ngày cuối tuần dạo chơi Sơn Trà, có thể tình cờ bạn sẽ bắt gặp những nhóm sinh viên phượt bằng xe máy nhưng chẳng bao giờ gây ra những tiếng động ồn ào như bóp còi, rồ máy. Đó chính là nhóm phượt “Tôi yêu Sơn Trà” với sự tuân thủ nghiêm ngặt các nguyên tắc về bảo vệ môi trường sống của động vật hoang dã. Người đi cuối cùng của con đường ấy để đảm bảo rằng các sinh viên tham gia nhóm được an toàn sẽ là Trang.
Và ở nơi cuối con đường ấy, tôi đã nhận ra nhà bảo tồn trẻ – Lê Thị Trang – đầy tình yêu, trách nhiệm dành cho Sơn Trà xinh đẹp, ấp ủ ước mơ về một tương lai không xa loài Voọc chà vá chân nâu sẽ trở thành biểu tượng của Đà Nẵng.
