ThienNhien.Net – Có lẽ chẳng ai không biết Việt Nam là một quốc gia có những bước tiến không nhỏ trong phát minh liên quan tới bảo vệ môi trường. Ô nhiễm môi trường ngày càng trở nên nghiêm trọng khiến việc tìm kiếm, phát minh các phương pháp giảm thiểu sự ô nhiễm vẫn là mục tiêu của các nhà khoa học.
Ở nước ta, không kể việc thu thuế môi trường đối với túi ni lông hay thu phí trồng rừng thay thế là những quyết sách hay, thì có thể dễ dàng kể ra vô số những ý tưởng, công trình đặc sắc bảo vệ môi trường. Như loại vải lọc dầu mang tên SQS-1 của Công ty SQS trực thuộc Hội bảo vệ thiên nhiên và môi trường Việt Nam (VACNE) có thể khắc phục các sự cố tràn dầu tại VN. Hay công ty Tiến Thành ở TP HCM mấy năm trước cho ra đời loại bao bì tự phân hủy, có 80% nguyên liệu chính là bột bắp, không gây ô nhiễm môi trường.
Loại bếp mới do nhà sáng chế không chuyên Bùi Trọng Tuấn ở Phú Thọ chế tạo là một giải pháp mới vừa tiết kiệm vừa làm sạch môi trường, khi dùng nguyên liệu đốt là rơm rạ, thân cây, mùn cưa, bã thải mía, ngô…., nhưng khi cháy không có khói muội và ngọn lửa mạnh như bếp ga, góp phần giảm thiểu ô nhiễm do việc đốt rơm rạ, đổ phế thải nông nghiệp tràn lan hiện nay.
Vẫn biết đến nay chưa có bộ ngành hay tổ chức nào hàng năm thống kê số tác giả cùng những sáng kiến, ý tưởng góp phần bảo vệ môi trường sống, nhất là khi các nhà sáng chế không chuyên và đội ngũ HS, SV cũng rất say mê lĩnh vực này. Nhưng với trăm hoa sáng kiến bảo vệ môi trường mỗi năm, thật ra chỉ công bố những công trình đã được ứng dụng vào thực tiễn đem lại lợi ích cụ thể, cũng đã đủ khuyến khích người sáng tạo, bởi phát minh nào cũng tuyệt vời quý. Chí ít cổ vũ được mối liên kết bốn nhà – nhà nước, nhà khoa học, doanh nghiệp và nhà nông.
Chỉ có điều, từ những phát minh môi trường ở ta rơi cảnh sớm nở chóng tàn, không ít người ái ngại cho thị trường KH&CN ở ta quá nhiều tiềm năng bỏ ngỏ, cho lý thuyết xám cây đời xanh tươi, nhất là khi liên tưởng đến hai phát minh thân thiện với môi trường của Italy vừa được quốc gia này công bố.
Một là, robot vận hành trên mặt nước có tên “Galileo” sử dụng để theo dõi, quản lý để có biện pháp cải thiện môi trường các hồ nước tự nhiên. Cơ quan Bảo vệ môi trường Vùng Umbria (ARPA) mới ra mắt robot tự hành này tại hồ Castiglione del Lago. “Galileo” trang bị một camera dưới nước và một bộ quét hồng ngoại có thể lập tức phát hiện việc xả thải trái phép và sự phát tán của nó. Hai, thủ đô Rome của Italy đã thí điểm chương trình taxi chạy điện hoàn toàn, bảo vệ môi trường và giảm chi phí cho các lái xe taxi. Chương trình sẽ sớm được triển khai tại TP Milan và Florence.
Trông người lại ngẫm đến ta. Phát minh tuyệt vời là phát minh đem lại hiệu quả lâu dài bền vững cho cộng đồng. Quá nhiều phát minh sáng chế mà áp dụng vào thực tế không bao nhiêu, ý tưởng sáng tạo phỏng còn ý nghĩa gì? Đã lãng phí nhân lực còn lãng phí chất xám và ý tưởng, trong khi các cuộc thi tìm tòi phát minh sáng chế vẫn tiếp tục nở bung.
