ThienNhien.Net – Góp phần cùng các tàu cuốc cá nhân khai thác cát sỏi trái phép lấp sông Cầu qua địa phận tỉnh Thái Nguyên, có cả doanh nghiệp (DN) được cấp phép đàng hoàng.
Lấp sông mở đường ô tô
Để quản lý tình trạng khai thác cát sỏi trái phép ở sông Cầu, Sở TNMT Thái Nguyên đã tiến hành quy hoạch các khu vực có thể khai thác, thăm dò và tiến hành cấp phép cho các DN khai thác. Theo đó, đã có 6 giấy phép khai thác được cấp cho 5 DN với tổng chiều dài hơn 11km.
Cùng với đó, Sở TNMT Thái Nguyên cũng cấp giấy phép thăm dò 3 khu vực với chiều dài gần 7km. Đã có nhiều điểm nóng về khai thác cát sỏi trái phép đã dần hạ nhiệt, nhưng giấy phép cũng không giúp cho sông Cầu thoát khỏi tình trạng bị nắn chỉnh thô bạo khi đơn vị được cấp phép không thực hiện đúng quy trình quy phạm khai thác.
Điển hình là đoạn sông thuộc khu vực xã Vô Tranh (huyện Phú Lương) giáp ranh với xã Minh Lập (huyện Đồng Hỷ). Khu vực này đã được cấp phép cho DN tư nhân Nhân Thịnh với thời gian 29 năm trong đó nửa thời gian đầu là thời gian thiết kế khai thác, nửa thời gian cuối dành cho việc hoàn thổ. Tuy nhiên, nếu cứ khai thác như hiện nay đoạn sông sẽ “chết” trước khi được DN hoàn thổ hơn 20 năm nữa.
Từ phía bờ sông thuộc địa phận xã Vô Tranh, DN này đổ một đường đất ăn đến khoảng 1/3 lòng sông chạy song song theo chiều dọc của sông để phục vụ ô tô đi lại. Bãi tập kết cát sỏi cũng nằm ngay dưới lòng sông. Sỏi đá hút lên được đổ đầy lòng sông, có đoạn gần như cả bề ngang sông đều bị chắn như cái đập chỉ còn chừa lại một dòng chảy nhỏ chừng 3 – 4m ở phía bờ thuộc địa phận xã Minh Lập (huyện Đồng Hỷ). Hàng chục tàu cuốc khai thác và đổ sỏi đá ra lòng sông khiến dòng chảy bị thay đổi.
Chưa được cấp phép đã đổi chủ
| “Đối với trường hợp DN tư nhân Nhân Thịnh, nếu đúng như thông tin và hình ảnh như vậy là trái quy trình quy phạm. Chúng tôi sẽ cử đoàn kiểm tra ngay”.Ông Đoàn Văn Tuấn – Giám đốc Sở TNMT Thái Nguyên |
Theo điều tra của phóng viên, có một góc khuất nữa về mặt quản lý khi cấp phép cho DN khai thác cát sỏi trên sông Cầu, đó là: Người trực tiếp khai thác không phải người đứng tên trên giấy phép khai thác. Đó là trường hợp giấy phép khai thác khoáng sản được cấp cho DN tư nhân Tâm Thúy.
Theo giấy phép được cấp ngày 23.8.2013, DN Tâm Thúy sẽ được khai thác cát sỏi tại khu vực xã Cúc Lùng và xã Phú Đô (huyện Phú Lương) với diện tích 10,21ha. Thế nhưng, trước đó một tuần, vào ngày 16.8.2013 ông Đặng Thanh Tâm – Chủ DN tư nhân Tâm Thúy đã bán DN cho ông Vũ Thanh Hà. Hiện chủ DN mới đang tiến hành khai thác cát sỏi tại khu vực được cấp phép.
Ông Đoàn Văn Tuấn – Giám đốc Sở TNMT tỉnh Thái Nguyên không hề hay biết về việc chủ mỏ đã thay đổi. Ông Tuấn cho hay: “Việc mua bán DN các bên có thể thực hiện theo quy định pháp luật, nhưng đối với việc khai thác tài nguyên khoáng sản phải báo cáo với cơ quan quản lý. Việc này nhằm kiểm tra năng lực của chủ mới có đủ điều kiện khai thác khoáng sản theo giấy phép đã cấp trước đây hay không”.
Ông Tuấn cũng cho biết, việc cấp phép cho các DN khai thác nhằm hạn chế tối đa tình trạng tư nhân khai thác trái phép. Thực tế, nhiều địa phương đã giảm hẳn nạn khai thác cát sỏi trái phép khi các tàu của cá nhân trước đây đều được đưa vào các HTX hoặc DN tư nhân được cấp phép khai thác theo quy chuẩn.
