ThienNhien.Net – Rạng sáng 24/11, Iran và 6 nước (gồm Mỹ, Anh, Pháp, Nga, Trung Quốc và Đức) đã đạt được thỏa thuận đột phá về vấn đề hạt nhân gây tranh cãi của Iran.
Theo các hãng tin nước ngoài, Iran và nhóm P5+1 đã được thỏa thuận lịch sử sau hơn 4 ngày đàm phán tại Geneva (Thụy Sỹ).
Ngày 24/11, đại diện cấp cao phụ trách chính sách an ninh và đối ngoại của EU và là Trưởng phái đoàn 6 nước tham gia đối thoại với Iran, bà Catherine Ashton, cho biết các bên đã đạt được một thỏa thuận về chương trình hạt nhân của Iran.
Mặc dù chi tiết thỏa thuận chưa được công bố nhưng Bộ trưởng Ngoại giao Iran Mohammad Javad Zarif và Người phát ngôn Liên minh châu Âu Michael Mann đều nói thỏa thuận đã đạt được ở những bước sơ bộ để ngừng chương trình hạt nhân của Iran và nới lỏng những biện pháp trừng phạt kinh tế với nước này.
Trong khi đó, tại Geneva, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry nói mục tiêu cuối cùng là đạt được một thỏa thuận toàn diện với Iran.
Iran cũng cam kết tăng cường tính minh bạch và cho phép thanh sát sâu chương trình hạt nhân của nước này vốn có thể dẫn tới việc phát triển vũ khí hạt nhân.
Đổi lại Mỹ, Trung Quốc, Nga, Anh, Pháp, và Đức sẽ giảm bớt trừng phạt Iran một cách có hạn chế, mang tính tạm thời, nhắm mục tiêu cụ thể. Các biện pháp trừng phạt chính bao gồm trừng phạt về dầu mỏ, ngân hàng và tài chính sẽ vẫn được giữ nguyên.
Dư luận thế giới đánh giá đây là bước đi đầu tiên nhằm giải quyết tình trạng đối đầu đầy nguy hiểm kéo dài 10 năm qua giữa các bên liên quan.
Ngày 24/11, VOA đưa tin Tổng thống Mỹ Barack Obama đã ca ngợi những nỗ lực ngoại giao hòa bình đưa tới một thỏa thuận hạt nhân với Iran sau gần một thập kỷ căng thẳng.
Liên quan đến chương trình hạt nhân của Iran, vào năm 2003, cuộc khủng hoảng hạt nhân Iran thực sự bắt đầu khi Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) phát hiện dấu vết uranium được làm giàu tại Natanz của Iran.
Sau đó, Mỹ kêu gọi Liên Hợp Quốc áp đặt lệnh trừng phạt Iran khi nước này tiếp tục nối lại hoạt động làm giàu vào năm 2005.
Kể từ khi Tổng thống Hasan Rouhani lên nắm quyền ở Iran sau cuộc bầu cử tháng 6/2013 với cam kết muốn đạt được một thỏa thuận về vấn đề hạt nhân với phương Tây, Iran và Nhóm P5+1 đã tiến hành 2 vòng đàm phán chỉ trong vòng chưa đầy 1 tháng.
Tuy nhiên ngày 9/11/2013, sau 3 ngày thương lượng căng thẳng, cuộc đàm phán giữa Iran và Nhóm P5 +1 về vấn đề hạn nhân của Tehran đã kết thúc mà không đạt được kết quả như mong đợi.
Cuộc đàm phán giữa Iran và nhóm P5+1 sau đó đã được nối lại tại Geneva (Thụy Sỹ) vào ngày 20/11 vừa qua và các bên đã đạt được thỏa thuận vào sáng nay, 24/11.
