ThienNhien.Net – Mạng lưới sông ngòi Việt Nam vẫn bảo lưu quan điểm là dừng việc xây dựng thủy điện Đồng Nai 6 và 6A.
Ngày 13/5, một số nhà khoa học thuộc Mạng lưới sông ngòi Việt Nam (VRN) cùng với Diễn đàn Các nhà báo môi trường (VFEJ) đã có cuộc trao đổi xung quanh 2 dự án thủy điện Đồng Nai 6 và 6A.
Trước đó, ngày 12/5, Công ty CP Tập đoàn Đức Long Gia Lai (Công ty Đức Long Gia Lai) đã gửi VFEJ thông tin mới nhất và Báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) thủy điện Đồng Nai 6 và 6A.
Phản khoa học
Trong thông tin gửi VFEJ, Công ty Đức Long Gia Lai đã cung cấp văn bản của doanh nghiệp này gửi Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội về việc “báo cáo các dự án đầu tư và đánh giá tác động môi trường thủy điện Đồng Nai 6 và Đồng Nai 6A”.
Tại văn bản này, Công ty Đức Long Gia Lai tiếp tục cho rằng kết quả khảo sát của đơn vị lập ĐTM cho thấy hệ động, thực vật khu vực dự án là các loài phổ biến, có vùng phân bố rộng, dễ thấy ở nhiều nơi như rừng thường xanh, rừng lồ ồ, trảng cây bụi ven sông và trên các nương rẫy. Tác động của dự án là chỉ làm giảm số lượng cá thể động, thực vật nhưng không làm mất đi hoàn toàn gien, loài cũng như không làm giảm sự phong phú của các hệ sinh thái tự nhiên quan trọng của Vườn Quốc gia Cát Tiên…
Trước đánh giá này, TS Đào Trọng Hưng, Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam), cho biết nhiều bộ, ngành và ĐTM thủy điện Đồng Nai 6 và 6A cũng như chính Công ty Đức Long Gia Lai nhìn nhận 2 thủy điện này ăn vào đất rừng nghèo, không có trữ lượng gỗ lớn, thú lớn mà chỉ có lồ ô, tre nứa, loài thú nhỏ… nên không cần phải bảo tồn.
“Nhận định như vậy là không chính xác và phản khoa học” – ông Hưng nói. Theo ông Hưng, nguyên tắc bảo tồn không chỉ thuần túy cho những loài cụ thể mà bản thân các loài còn là chuỗi thức ăn của các loài khác. Các tập thể sinh học và quần xã sinh vật này có mối liên quan mắt xích, tự điều hòa lẫn nhau… Đây chính là yếu tố để UNESCO công nhận Cát Tiên là “Khu dự trữ sinh quyển thế giới” và tỉnh Đồng Nai đang làm hồ sơ trình tổ chức này công nhận Vườn Quốc gia Cát Tiên là di sản thiên nhiên thế giới.
Né tránh nhiều vấn đề
Nhìn nhận về bản ĐTM mới nhất về thủy điện Đồng Nai 6 và 6A, bà Đào Thị Việt Nga, Giám đốc Trung tâm Bảo tồn và phát triển tài nguyên nước thuộc VRN, cho rằng nó không khác là mấy so với ĐTM đưa ra vào tháng 4-2013. Theo bà Nga, ĐTM mới nhất né tránh, không làm rõ tác động từ hàng ngàn công nhân vào thi công thủy điện, làm đường trong 4 năm; việc hồ chứa dao động mức nước vài mét/ngày tạo ra sóng bào mòn 2 bên bờ hồ… “Tất cả những góp ý của VRN vẫn chưa được ĐTM làm rõ” – bà Nga nhận định.
TS Đào Trọng Tứ, thành viên Hội đồng Thẩm định ĐTM thủy điện Đồng Nai 6 và 6A, cho biết cho đến nay, VRN vẫn bảo lưu quan điểm là dừng việc xây dựng thủy điện Đồng Nai 6 và 6A. “Tôi không đồng ý với ý kiến rừng mà Đồng Nai 6 và 6A “ăn” vào còn gì đâu mà phải giữ. Đó là nhận xét phiến diện!”- ông Tứ quả quyết.
Không có lãi nhưng vẫn cố làm TS Đào Trọng Tứ cho rằng biến đổi khí hậu có thể gây chuyện 100 năm sau nhưng thủy điện có thể tác hại đến môi trường, thiên nhiên và đời sống người dân ngay từ khi xây dựng. Do vậy, về hiệu quả kinh tế từ thủy điện, nhất là thủy điện vừa và nhỏ, các địa phương rất “sợ” vì điện bán không ai mua, giá trị đóng góp không lớn, còn môi trường thì lãnh đủ.Theo bà Đào Thị Việt Nga, với khả năng hoạt động không thường xuyên của thủy điện thì rõ ràng dự án không có hiệu quả kinh tế. Vậy mà Đức Long Gia Lai vẫn cố làm bằng được thì rất khó hiểu. “Đã đến lúc cần có đánh giá tổng thể, cặn kẽ về được và mất của thủy điện một cách nghiêm túc” – bà Nga kiến nghị. |