ThienNhien.Net – Sau khi huyện Tương Dương (Nghệ An) được Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Huống bàn giao thêm hơn 5.000 ha rừng và nhất là khi tuyến đường vành đai biên giới được thi công qua địa bàn huyện, công tác bảo vệ rừng ở đây càng khó khăn thêm.
Tương Dương có gần 170 nghìn ha đất có rừng. Thế nhưng trữ lượng gỗ tự nhiên còn lại hiện chỉ còn tập trung chủ yếu tại các khu vực giáp ranh với Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Huống, Vườn quốc gia Pù Mát và vùng biên giới Việt – Lào; những vùng sâu, vùng xa, đi lại khó khăn.
Đầu tháng 4/2013, theo chân đoàn công tác truy quét vàng tặc của UBND tỉnh, chúng tôi có dịp đi xuyên rừng từ bản Chà Lúm, xã Yên Tĩnh, huyện Tương Dương sang xã Cắm Muộn, huyện Quế Phong. Men theo lối mòn đường rừng, chúng tôi tận mắt nhìn thấy một lượng gỗ tròn, gỗ xẻ lớn không có dấu búa kiểm lâm đã được các đối tượng lâm tặc chặt phá và tập kết ngay bên cạnh lối mòn trong rừng, một số gỗ thành khí đang được cất giấu dưới tán rừng nứa.
Khu vực bìa rừng thuộc địa bàn xã Yên Tĩnh, cứ khoảng 100-200 m lại có một điểm tập kết gỗ đủ các loại. Gỗ được tập kết, cưa thành khí để khắp nơi ngay trong rừng có nơi trên dưới 20 chục phiến dài, ngắn, to nhỏ khác nhau chứng tỏ công tác quản lý BVR ở đây đang có vấn đề, các đối tượng khai thác gỗ rừng dường như đã không gặp phải sự cản trở nào của chính quyền địa phương.
Chúng tôi chứng kiến nhiều phiến gỗ cưa để làm phản nằm rộng gần 2 m, dày 25 cm, dài trên 3 m, vuông thành, sắc cạnh được dựng cùng với gỗ tròn, gỗ phiến để ngay bên lối mòn chưa kịp chuyển về. Thi thoảng lại “mục sở thị” một số cây gỗ bị các đối tượng dùng cưa xăng cưa dở đứng chênh vênh giữa rừng sâu. Lối mòn ở khu vực bìa rừng đã in dấu hằn sâu thành rãnh lớn chứng tỏ số gỗ đã kéo từ trong rừng qua đây không phải là ít.
Thâm nhập sâu vào phía trong khu rừng, chúng tôi bắt gặp cả những cây gỗ lớn có đường kính 1-2 m mới bị “xẻ thịt”, nhựa trên gốc chưa kịp khô, cạnh đó là bìa gỗ, mùn cưa mới còn chất đống bên cạnh, cành cây đổ ngã trông tan hoang một khoảng không gian lớn, một lượng lớn cây rừng bị ngã rạp sau khi cây lớn bị đốn hạ.
Tại một số điểm, lâm tặc còn bỏ lại những dụng cụ dùng để tời gỗ được làm đơn sơ bằng cây gỗ bên các lối mòn. Một “lâm tặc” hùng hồn nói với chúng tôi: “Từ đây ra đến trung tâm huyện phải trên 100 km, đường giao thông có nhiều đoạn đã bị sạt lở. Nếu có tin báo cũng phải mất hàng giờ kiểm lâm huyện mới vào tới nơi nên còn lâu mới bắt được “bọn này”. Nói thật là mỗi khi lực lượng kiểm lâm, công an huyện vào được tận nơi chúng tôi cao chạy xa bay lâu rồi”.
Trong khi đó, theo Hạt Kiểm lâm Tương Dương, trên địa bàn huyện, tình trạng lén lút khai thác, chặt phá rừng trái phép đã diễn ra ở nhiều nơi nhưng chỉ mang tính chất “nhỏ lẻ” tại một số địa bàn trọng điểm như Thạch Giám, Yên Tĩnh, Xiêng My, Nga My…
Vào thời điểm chúng tôi có mặt tại địa bàn xã Yên Tĩnh, tình cờ bắt gặp một đoàn công tác liên ngành gồm lực lượng kiểm lâm, công an huyện, lực lượng quản lý rừng phòng hộ và UBND xã này đang vào lưu vực khe Chà Lúm để tiến hành truy quét lâm tặc và lâm sản. Được biết, đợt truy quét này, các lực lượng liên ngành đã tiến hành thu gom, kiểm đếm số lượng gỗ trôi nổi trên khe suối, đánh dấu sơn để quản lý số gỗ trên.
Theo ông Võ Sỹ Lâm, Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm Tương Dương thì trước đó các đối tượng lâm tặc tại địa bàn xã đã “đánh hơi” được thông tin nên đã kịp giấu gỗ vào rừng. Số gỗ không kịp chuyển đi đang nằm lại ở các khe suối chủ yếu là do lâm tặc “bỏ của chạy lấy người”.
| Theo báo cáo của Hạt Kiểm lâm Tương Dương, năm 2012 trên địa bàn huyện Tương Dương đã phát hiện và xử lý 115 vụ vi phạm lâm luật. Tổng số lâm sản bị tịch thu gần 260 m3 gỗ tròn và xẻ các loại, thu 2 cưa xăng, xử phạt vi phạm hành chính và bán lâm sản gần 2 tỉ đồng. |
Đợt truy quét này các cơ quan chức năng thu được 12,6m3 gỗ tròn và gỗ xẻ các loại. Tính từ đầu năm 2013 đến nay, Hạt Kiểm lâm Tương Dương đã xử lý 23 vụ vi phạm về khai thác lâm sản trái phép (trong đó có 14 vụ vô chủ); tịch thu gần 60 m3 gỗ các loại, xử lý vi phạm hành chính 88 triệu đồng.
Hạt trưởng Võ Sỹ Lâm cho biết: “Việc mở các tuyến đường tuần tra biên giới, các tuyến đường quốc phòng để đảm bảo an ninh Tổ quốc là yêu cầu cấp thiết và chủ trương đúng đắn trong tình hình hiện nay. Tuy nhiên, một nghiệm thức đang làm lực lượng kiểm lâm khó xử là “đường làm đến đâu, mất rừng đến đó”.
Bởi tình trạng chặt phá rừng theo các con đường mới mở cũng gia tăng, tại một số địa phương các đối tượng thường lợi dụng việc “tận thu” gỗ trên tuyến đường đi qua “tấn công” rộng ra xung quanh hàng chục km để khai thác gỗ trái phép. Lâm tặc còn từ đó tiến vào rừng sâu chặt phá bừa bãi khiến việc bảo vệ rừng vô cùng khó khăn”.
Nói như ông Hạt trưởng Kiểm lâm thì rừng Tương Dương vẫn không một ngày yên tĩnh.
