ThienNhien.Net – Khu vực miền Trung- Tây Nguyên đang đứng trước thách thức nghiêm trọng về hạn hán, xâm nhập mặn, hàng chục nghìn ha lúa và cây trồng có khả năng mất trắng.
Trước tình hình này, chiều 14/3, tại Đăk Lăk, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải chủ trì cuộc họp khẩn với các địa phương trên địa bàn Tây Nguyên, miền Trung để chỉ đạo một số yêu cầu, nhiệm vụ ứng phó, khắc phục hậu quả với hạn hán, ưu tiên tối đa hỗ trợ nông nghiệp vượt khó khăn.
Từ tháng 8/2012, đới khí hậu Elso hoạt động mạnh tác động tiêu cực đến thời tiết, nguồn nước các tỉnh miền Trung, Tây Nguyên. Nguồn nước phục vụ sản xuất vụ Đông Xuân, đầu vụ Hè Thu và nước sinh hoạt của người dân trong khu vực bị ảnh hưởng nặng nề, diễn ra trên diện rộng.
Tại Bắc Trung Bộ, dung tích các hồ chứa còn ở mức thấp nên thiếu nước, hạn hán và xâm nhập mặn xuất hiện đầu vụ Hè Thu, đến giai đoạn nắng nóng và gió Lào, nguồn nước dự báo sẽ căng thẳng hơn.
Tại Nam Trung bộ, toàn vùng hiện có 17.277 ha cây trồng bị thiếu nước, hạn hán và xâm nhập mặn, trong đó lúa có 15.627 ha, cà phê 300 ha, hạn nặng làm mất trắng 50 ha lúa.
Tại Tây Nguyên hiện có 51.403 ha cây trồng thiếu nước và hạn hán, trong đó lúa gần 15.000 ha, cà phê trên 34.000 ha. Hầu hết các hồ chứa thủy điện, thủy lợi trong vùng đều có dung tích thấp hơn nhiều so với thiết kế, nhiều hồ nhỏ đã cạn, không còn khả năng tưới.
Diễn biến thời tiết được dự báo sẽ tiếp tục bất lợi trong khu vực, mưa ít, nắng nóng kéo dài và lượng bốc hơi lớn. Mực nước hồ, sông suối đều thấp, dòng chảy suy giảm nên nhiều cửa sông đang bị xâm nhập mặn. Theo đánh giá của các cơ quan khoa học, năm nay xâm nhập mặn sẽ đến sớm hơn 1 tháng và vào sâu nội địa hơn bình thường.
Tại cuộc họp, sau khi phân tích, đánh giá kỹ tình hình, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải nêu rõ những thách thức lớn trong diễn biến khí hậu, thời tiết năm nay đối với sản xuất, sinh hoạt , đặc biệt khắc nghiệt là khu vực miền Trung và Tây Nguyên.
“Đang bước vào vụ Hè Thu, tình hình đang rất căng thẳng và khẩn trương. Các địa phương phải hết sức chủ động có các giải pháp phù hợp với điều kiện nguồn nước hiện có, tăng cường nạo vét kênh mương, kêu gọi người dân tiết kiệm, sử dụng nước hợp lý”, Phó Thủ tướng nêu rõ.
Các địa phương cần hết sức kiên quyết trong việc hướng dẫn cơ cấu cây trồng, những khu vực không đủ nước tưới chuyển đổi sang trồng cạn, không để nông dân gieo trồng ngoài kế hoạch gây căng thẳng, tranh chấp nguồn nước và mất mùa.
Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải yêu cầu Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với Bộ Công Thương, Tập đoàn Điện lực Việt Nam xây dựng phương án, kế hoạch đặc biệt điều tiết nước ở các hồ thủy điện, thủy lợi, đủ điều kiện mới xả nước, tận dụng tối đa, tuyệt đối không để nước lãng phí trôi ra biển.
“Nước bây giờ quý như vàng, thủy điện có thể phải hy sinh phát điện để dự trữ nước, đảm bảo ưu tiên cho nước tưới vụ Đông Xuân. Mỗi địa phương phải nắm rõ từng hồ chứa, diễn biến lên xuống từng mức nước để điều hành”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
Về lâu dài, các địa phương tập trung các nguồn vốn cho nâng cấp công trình thủy lợi, các dự án thủy điện phải thực hiện nghiêm túc nghĩa vụ trồng lại rừng, nếu chưa có mặt bằng thì có thể nộp tiền để địa phương thực hiện.
Phó Thủ tướng cũng giao nhiệm vụ cho Bộ chức năng xem xét bổ sung kinh phí đầu tư cho một số dự án hồ, thủy lợi cấp bách, vốn hỗ trợ cho chống hạn hán, xâm nhập mặn cho các địa phương.