ThienNhien.Net – Ðược biết đến là vùng ngập nước đầu tiên của Ðông – Nam Á tham gia Công ước quốc tế Ramsar nhưng hai năm trở lại đây, rừng tại vùng đệm và vùng lõi của Vườn Quốc gia Xuân Thủy (Giao Thủy, Nam Ðịnh) bị người dân tàn phá, xâm phạm làm chết nhiều diện tích cây rừng.
Vườn quốc gia Xuân Thủy là một bãi bồi rộng lớn, có tổng diện tích tự nhiên 7.100 ha. Phù sa màu mỡ của sông và biển đã tạo dựng nên khu đất ngập nước với nhiều loài động, thực vật hoang dã và các loài chim di cư quý hiếm. Xác định tầm quan trọng đặc biệt của nơi này, ngày 2/1/2003, Thủ tướng Chính phủ ký Quyết định thành lập Vườn Quốc gia Xuân Thủy. Tháng 12/2004, UNESCO tiếp tục công nhận Vườn Quốc gia trở thành vùng lõi của Khu dự trữ sinh quyển thế giới khu vực ven biển liên tỉnh đồng bằng châu thổ sông Hồng.
Tuy nhiên, trong hai năm qua, hàng loạt hộ dân nuôi tôm trong vùng rừng đệm và vùng lõi của Vườn tự ý chuyển đổi sang nuôi ngao đã làm thay đổi cảnh quan sinh thái, điều kiện tự nhiên môi trường làm chết cây rừng. Người dân các xã Giao Lạc, Giao An, Giao Xuân và Giao Thiện (huyện Giao Thủy) thường lén lút cải tạo đầm vào ban đêm để tránh sự giám sát, phát hiện của cơ quan chức năng. Trong quá trình làm đã tự ý chặt phá cây rừng, ngoài ra chất thải trong đầm nuôi tôm thoát ra khu vực rừng liền kề phá vỡ môi trường sinh thái bền vững làm cây sú, cây vẹt chết hàng loạt.
Ông Ðoàn Ngọc Toản, Hạt trưởng Hạt kiểm lâm Giao Xuân Hải, thuộc Chi cục Kiểm lâm tỉnh Nam Ðịnh cho biết từ tháng 11/2011 đến tháng 8/2012 đơn vị phát hiện, xử lý 13 vụ phá rừng; khai thác trái phép cảnh quan, môi trường và các dịch vụ lâm nghiệp, phạt tiền 110 triệu đồng.
Tới nay, tổng diện tích rừng phòng hộ và rừng đặc dụng bị xóa sổ đã lên đến gần một ha, trong đó tại vùng lõi của Vườn Quốc gia (nơi được bảo vệ nghiêm ngặt) có sự giám sát của lực lượng bảo vệ Vườn Quốc gia, Hạt Kiểm lâm Vườn Quốc gia Xuân Thủy, lực lượng Biên phòng và chính quyền sở tại nhưng vẫn để “lọt” đối tượng Ðinh Xuân Yên, trú tại khu 4B, thị trấn Ngô Ðồng (Giao Thủy) phá rừng trái pháp luật tại đầm ô 44 làm 156 mét vuông rừng vẹt trên 20 năm tuổi bị “khai tử”.
Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nam Ðịnh, mặc dù UBND huyện Giao Thủy đã có Văn bản số 1271 ngày 29/12/2011 và Văn bản số 286 ngày 22/5/2012 về việc ngăn chặn chuyển đổi mục đích sử dụng đất tại bãi bồi ven biển và ngăn chặn chặt phá rừng ngập mặn tại Vườn Quốc gia Xuân Thủy, tuy nhiên đến nay, tình trạng nêu trên vẫn chưa chấm dứt.
Sở dĩ có tình trạng trên là do các xã cho hộ dân thuê đất làm đầm nuôi tôm diễn ra trước ngày Chính phủ ban hành Nghị định 23/NÐ-CP ngày 3/3/2006 về thi hành Luật Bảo vệ và Phát triển rừng. Có 100% số đầm thuộc xã Giao Thiện, Giao Xuân và 50% số đầm của xã Giao An được giao cho hộ dân theo Quyết định số 301 ngày 1/10/1996 đã hết thời hạn sử dụng, nhưng đến nay, UBND huyện Giao Thủy vẫn chưa làm thủ tục thuê đất theo quy định của pháp luật.
Số đầm còn lại trên địa bàn xã Giao An được giao theo Quyết định 463 ngày 29/9/1988 lại không thể hiện rõ về thời gian sử dụng. Theo Chi cục Kiểm lâm tỉnh Nam Ðịnh, trước đây các xã thuộc huyện Giao Thủy khi ký hợp đồng cho hộ dân thuê đầm sản xuất không ghi rõ trong đầm có bao nhiêu diện tích rừng, cho nên khi cơ quan chức năng kiểm tra rất khó xác định chính xác có bao nhiêu diện tích rừng phòng hộ đã bị mất.
Trong khi đó, theo Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nam Ðịnh Nguyễn Phùng Hoan: Căn cứ điều 5 Nghị định 23/NÐ-CP của Chính phủ và điều 4 về Quy chế phối hợp quản lý, bảo vệ và phát triển Vườn Quốc gia Xuân Thủy được UBND tỉnh Nam Ðịnh ban hành ngày 11/8/2006 thì việc giải quyết, xử lý các vụ việc liên quan đến rừng ở Vườn Quốc gia Xuân Thủy thuộc thẩm quyền, trách nhiệm của UBND huyện Giao Thủy.
Do đó, địa phương phải khẩn trương lập lại các hồ sơ quản lý đầm theo chủ sử dụng mới gắn với các quy định về bảo vệ rừng trong đầm. Tăng cường tuyên truyền Luật Bảo vệ và phát triển rừng cùng các quy định của Chính phủ, quy chế của UBND tỉnh về quản lý, bảo vệ, phát triển rừng để các chủ đầm hiểu và nghiêm túc thực hiện. Kiên quyết xử lý các trường hợp vi phạm, lợi dụng cải tạo đầm để phá rừng, phải chấm dứt ngay việc khai thác, sản xuất của bốn chủ đầm trong vùng lõi và chuyển giao toàn bộ diện tích đang sử dụng cho Vườn Quốc gia quản lý theo quy định hiện hành. Chủ tịch UBND huyện Giao Thủy phải chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND tỉnh về việc để xảy ra phá rừng trái phép, cháy rừng, mất rừng, sử dụng đất lâm nghiệp sai mục đích ở địa phương.
| Vùng đệm Vườn Quốc gia Xuân Thủy bị tàn phá
Sáng 4/3, phóng viên Thanh Niên đã có cuộc làm việc với Chi cục kiểm lâm Nam Định về vấn đề tàn phá rừng tại vùng đệm Vườn quốc gia Xuân Thủy. Ông Đoàn Ngọc Toản, Hạt trưởng Hạt kiểm lâm Giao-Xuân-Hải, đơn vị trực tiếp bảo vệ rừng vùng đệm của Vườn quốc gia Xuân Thủy thừa nhận có tình trạng phá rừng tại khu vực này. Năm 2012, kiểm lâm Nam Định đã phát hiện, xử lý tổng số 13 vụ thì có tới 12 vụ là phá rừng tại vùng đệm, diện tích rừng vùng đệm bị phá đã phát hiện là 6.800 m2 . Ông Toản giải thích nguyên nhân việc phá rừng xuất phát từ việc các chủ ao, đầm trong vùng đệm cải tạo lại ao đầm từ nuôi tôm quảng canh sang nuôi ngao, vạng. Quá trình hút bùn, bơm cát và đưa máy móc vào làm chết cây sú, vẹt, bần… mọc cạnh ao, đầm. “Nhưng nguyên nhân sâu xa dẫn đến việc tàn phá rừng là do chính quyền địa phương không quản lý chặt việc chuyển đổi diện tích nuôi trồng và việc tự do mua bán, sang nhượng lại ao, đầm dẫn tới kiểm lâm không biết đâu là ao, đầm của ai để quản lý”, ông Toản nói. Trước đó, ngày 1/3, ông Nguyễn Phùng Hoan, Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Nam Định cũng khẳng định việc phá rừng vùng đệm Vườn quốc gia Xuân Thủy là có thật. Ông Hoan nhấn mạnh thêm về thái độ thờ ơ, tắc trách của chính quyền ở đây khi hàng loạt ao, đầm đã hết hạn thuê từ lâu nhưng UBND 5 xã vùng đệm không ký lại hợp đồng. Rà soát mới nhất cho thấy trong 2.500 ha ao, đầm vùng đệm hiện đang nuôi thủy sản, có rất nhiều diện tích được ký hợp đồng cho thuê từ năm 1991 với thời hạn từ 5, 10, đến 20 năm. Trong đó 100% ao, đầm của xã Giao Xuân, Giao Thiện và 50% của xã Giao An, huyện Giao Thủy đều đã hết hạn thuê từ hàng chục năm nhưng chính quyền xã không ký lại. “Ngoài ra, tại đây còn có vài trăm ha ao, đầm đã ký hợp đồng từ năm 1988, trong hợp đồng còn không ghi thời hạn cho thuê cũng chưa được chỉnh sửa. Tôi đã báo cáo với UBND tỉnh là Chủ tịch UBND huyện Giao Thủy phải chịu trách nhiệm về việc để xảy ra phá rừng và phải sớm có những hành động để ngăn chặn việc này”, ông Hoan cho biết. Hoàng Long/Thanh Niên, 05/03/2013 |
