ThienNhien.Net – Tổng giám đốc Tập đoàn Công nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam (Vinacomin) Lê Minh Chuẩn đã trao đổi với phóng viên Báo Điện tử Chính phủ về việc dừng đầu tư cảng Kê Gà (dự án do Vinacomin làm chủ đầu tư) và các biện pháp xử lý các vấn đề phát sinh.
-PV: Thưa ông, ngày 21/2, Văn phòng Chính phủ đã có văn bản truyền đạt ý kiến của Thủ tướng đồng ý để Vinacomin tạm dừng đầu tư xây dựng cảng Kê Gà, đồng thời yêu cầu Bộ Công Thương chỉ đạo Vinacomin nghiên cứu lập phương án vận tải đáp ứng yêu cầu cho các dự án bauxit Tân Rai và Nhân Cơ trước mắt và lâu dài, vậy tại sao chúng ta dừng triển khai dự án vào thời điểm này?
Ông Lê Minh Chuẩn: Ban đầu khi triển khai xây dựng cảng Kê Gà, chúng ta đặt kỳ vọng khá lớn, bởi khi đó, theo tính toán có một khối lượng vận chuyển bauxit trên 10 triệu tấn/năm và với cung độ vận tải ngắn nhất thì vận chuyển bằng ô tô về cảng Kê Gà sẽ tiết kiệm hơn.
Nhưng theo quy hoạch thăm dò, khai thác và chế biến quặng bauxit giai đoạn đến năm 2020 có xét đến 2030 và Thông báo Kết luận số 18 ngày 14/1/2013 của Thủ tướng Chính phủ, trước mắt từ nay đến năm 2020, chỉ duy trì 2 dự án thử nghiệm là Tổ hợp bauxit nhôm Lâm Đồng và dự án Alumin Nhân Cơ – Đăk Nông. Như vậy, đến năm 2015, công suất hai nhà máy khoảng 1,3 triệu tấn/năm và trên cơ sở kết quả thí điểm hai dự án này mới nghiên cứu phương án nâng công suất.
Quy hoạch điều chỉnh đương nhiên hạ tầng đi theo cũng phải điều chỉnh bởi như tôi nói, ban đầu chúng ta kỳ vọng lượng hàng thông qua cảng ở mức 15 triệu tấn với công suất sau thử nghiệm tăng gấp đôi. Nhưng thực tế hiện nay, với nhu cầu vận chuyển cả than và bauxit chỉ tầm 2,3 – 2,5 triệu tấn/năm.
Nếu đầu tư gần 5.000 tỷ đồng cho dự án cảng Kê Gà, về mặt kinh tế thì không hiệu quả. Đó là những lý do vì sao Vinacomin đề nghị dừng xây dựng dự án cảng Kê Gà.
Vấn đề xem xét lại đầu từ cảng Kê Gà hoàn toàn không có gì bất ngờ vì trước đây khi đặt ra sản lượng lớn hơn, nay sau khi kiểm tra lại thực tế của dự án và để hiệu quả, tôi cho rằng, việc điều chỉnh là cần thiết.
Tuy nhiên, một vấn đề đặt ra đó là dự án triển khai theo hai giai đoạn và liên quan đến đền bù giải toả mặt bằng, sau khi có ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng, trong tuần tới, chúng tôi sẽ làm việc với lãnh đạo tỉnh Bình Thuận để giải quyết các vấn đề tiếp theo sau khi dự án dừng triển khai.
-PV: Thưa ông, dừng đầu tư Cảng Kê Gà nhưng lại chọn cảng Vĩnh Tân, cở sở nào để Vinacomin chọn lựa cảng này?
Ông Lê Minh Chuẩn: Tập đoàn đã thuê Công ty Tedi chuyên nghiên cứu đánh giá về đầu tư cảng. Tedi đưa ra 3 phương án, nếu lựa chọn cảng Kê Gà thì tổng mức đầu tư 5.095 tỷ đồng, lựa chọn cảng Mũi Gió thì mức đầu tư là 4.528 tỷ đồng và cảng Vĩnh Tân là 2.131 tỷ đồng.
Với công suất như hiện nay cảng Vĩnh Tân là lựa chọn ưu tiên số một, mặc dù dài hơn 60 km nhưng tính hiệu quả kinh tế sẽ tốt hơn bởi do tận dụng mặt bằng Vĩnh Tân đã đầu tư và chỉ cần mở rộng thêm.
Còn trong khi chờ đợi cảng Vĩnh Tân hoàn thành, sản phẩm của hai dự án sẽ được vận chuyển tới cảng Gò Dầu. Phương án này, Tập đoàn đã báo cáo Thủ tướng và xin ý kiến của Bộ Giao thông Vận tải, Bộ Công Thương và đã được các Bộ chấp thuận.
-PV: Thưa ông, liên qua đến việc đền bù các nhà đầu tư liên quan đến dự án Kê Gà sẽ được xử lý ra sao?
Ông Lê Minh Chuẩn: Giai đoạn 1 của dự án có liên quan tới 43 hộ dân và 4 nhà đầu tư du lịch. Giai đoạn 2 liên quan thêm 8 nhà đầu tư.
Hiện nay, dự án mới triển khai giai đoạn 1. Đối với các hộ dân không có vướng mắc gì, tất cả hơn 27 tỷ đồng đền bù người dân, Tập đoàn đã đền bù cơ bản xong. Còn 4 nhà đầu tư du lịch, có 1 công ty chưa thống nhất phương án đền bù. Theo tính toán, tiền đền bù cho 4 nhà đầu tư khoảng hơn 30 tỷ đồng.
Trong số 4 nhà đầu tư, thực tế có 1 nhà đầu tư du lịch đã đầu tư nhà hàng truớc đó nhưng chưa khai thác, ba nhà đầu tư còn lại, dự án vẫn là đất trống.
Với giai đoạn 2 có liên quan 8 nhà đầu tư, mặc dù chưa triển khai nhưng Tập đoàn sẽ làm việc với tỉnh để tìm hướng giải quyết đền bù theo quy định của pháp luật.
Xin cảm ơn ông!