ThienNhien.Net – Theo kết luận Thanh tra số 367/KL-BTN&MT ngày 30/1/2013 về việc chấp hành pháp luật về đất đai, môi trường, tài nguyên nước và khí tượng thuỷ văn đối với các Dự án xây dựng thuỷ điện tại tỉnh Bình Định, Thanh tra Bộ Tài nguyên và môi trường (TN&MT) kiến nghị với UBND tỉnh Bình Định và các chủ dự án cần khẩn trương chỉ đạo các cơ quan chuyên môn đôn đốc các chủ đầu tư thực hiện đầy đủ các qui định của pháp luật về đất đai, môi trường, tài nguyên nước và khí tượng thuỷ văn trong quá trình thực hiện dự án.
Chỉ đạo các chủ dự án thuỷ điện, thuỷ lợi có hồ chứa dung tích lớn thường xuyên thực hiện việc quan trắc, đo đạc các yếu tố khí tượng thuỷ văn, dự báo lưu lượng nước về hồ chứa phục vụ công tác phòng chống bão lụt, an toàn hồ đập, qui trình vận hành và công tác điều hành nhà máy thủy điện theo Điều 12, Nghị định 72/2007, ngày 7/5/2007 của Chính phủ.
Các sở, ngành và chính quyền địa phương tỉnh tiến hành kiểm tra, rà soát toàn bộ diện tích đất đã giao cho các chủ dự án thuỷ điện để xử lý theo các qui định của pháp luật đất đai, đôn đốc các chủ dự án trồng lại rừng mới bù lại diện tích rừng đã chuyển mục đích xây dựng các dự án thuỷ điện và hoàn chỉnh hồ sơ thuê đất và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Xem xét thu hồi diện tích đất do UBND huyện Vĩnh Thạnh quyết định giao đất trái thẩm quyền cho Công ty CP thủy điện Vĩnh Sơn để thực hiện dự án thuỷ điện Vĩnh Sơn 5.
Các chủ đầu tư phải tuân thủ qui trình vận hành các hồ chứa, đảm bảo duy tu dòng chảy tối thiểu phía hạ du hồ chứa và đoạn sông, suối sau đập dâng, lắp đặt hệ thống cảnh báo nguy hiểm tại những nơi có nguồn nước thuỷ điện đảm bảo an toàn.
Việc khắc phục những tồn tại trên phải hoàn thành và báo cáo kết quả lên Bộ TN&MT trước ngày 30/4.
Trước đó, từ ngày 6-21/12/2012 Đoàn Thanh tra Bộ TN&MT đã làm việc với UBND tỉnh, các sở ngành chức năng tỉnh Bình Định và chủ đầu tư xây dựng 3 Dự án thuỷ điện: Trà Xom, Tiên Thuận và Vĩnh Sơn 5.
Qua kết quả thanh tra cho thấy: tất cả 3 dự án đầu tư xây dựng thuỷ điện trên địa bàn tỉnh Bình Định đều phù hợp với quy hoạch phát triển kinh tế – xã hội và qui hoạch, kế hoạch sử dụng đất, qui hoạch thuỷ điện đã được phê duyệt; thực hiện việc giao đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường theo qui định của pháp luật.
Tuy nhiên vẫn còn những tồn tại trong công tác quản lý là chưa xây dựng quy hoạch, kế hoạch, chiến lược khai thác sử dụng tài nguyên mặt nước phục vụ sản xuất, đời sống của nhân dân trong tỉnh theo quy định của pháp luật.
UBND tỉnh Bình Định cũng chưa có qui hoạch để trồng mới diện tích đất rừng bù lại diện tích đất rừng đã chuyển mục đích sử dụng để thực hiện các dự án thuỷ điện theo qui định tại khoản 5 Điều 29 Nghị định số 23/2006 ngày 3/3/2006 của Chính phủ và UBND huyện Vĩnh Thạnh thu hồi và giao 213.595,9 m2 đất cho Công ty CP đầu tư Vĩnh Sơn xây dựng dự án là trái thẩm quyền.
Đối với các chủ dự án đầu tư đã thực hiện nhưng vẫn còn một số tồn tại như: Chưa hoàn thành việc giải phóng mặt bằng (thuỷ điện Trà Xom), chưa lập thủ tục thuê đất (thuỷ điện Vĩnh Sơn 5 và Trà Xom) và chưa trồng bù đủ diện tích đất rừng đã mất theo phê duyệt và tỷ lệ trồng bù rừng đạt kết quả thấp; chưa phối hợp với các cấp có thẩm quyền cắm mốc an toàn hành lang hồ chứa.
Các chủ đầu tư cũng chưa có báo cáo về chất thải nguy hại phát sinh trong quá trình xây dựng dự án, chưa có giấy phép khai thác sử dụng mặt nước theo qui định pháp luật và chưa thực hiện việc đăng ký hoạt động công trình; khí tượng thuỷ văn chuyên dùng theo qui định Pháp lệnh khai thác và bảo vệ công trình khí tượng thuỷ văn.
Ngoài ra, các dự án thuỷ điện Tiên Thuận và Trà Xom trong quá trình xây dựng cũng chưa đăng ký việc khai thác tận thu khoáng sản làm vật liệu xây dựng với cơ quan có thẩm quyền theo qui định của Luật Khoáng sản 2010.
