ThienNhien.Net – Theo phản ánh của người dân Dự án Khu tái định cư Nhà máy Thủy điện Ðắk R’tíh (Đắk Nông), không chỉ cơ sở hạ tầng trong dự án TÐC còn nhiều bất cập, mà việc phân lô, quy định giá đất, chính sách hỗ trợ TÐC… chưa hợp lý và công bằng nên họ không chịu nhận đất.
Dự án Khu tái định cư (TÐC) Nhà máy Thủy điện Ðắk R’tíh được khởi công vào năm 2007 nằm trên địa bàn thôn Tân Hòa, xã Ðắk R’Moan (thị xã Gia Nghĩa, tỉnh Đắk Nông) với diện tích gần 17ha.
Theo kế hoạch đến cuối năm 2011, dự án hoàn thành sẽ bố trí đất TÐC cho hơn 200 hộ dân trong vùng bị giải tỏa, thu hồi làm dự án.
Tuy nhiên, đến nay, khu vực triển khai dự án TÐC này vẫn bị bỏ hoang, trong khi các hộ dân bị thu hồi đất vẫn không có đất làm nhà ở, phải thuê nhà sống vất vưởng nay đây mai đó…
Chúng tôi trở lại dự án Khu TÐC Nhà máy Thủy điện Ðắk Rtíh trong một ngày đầu năm 2013. Chỉ cách trung tâm thị xã Gia Nghĩa chưa đầy 10km và trụ sở của UBND xã Ðắk RMoan gần 1km, giao thông đi lại tương đối thuận lợi nhưng trước mắt khu TĐC là một vùng đất hoang hóa, cây cỏ mọc um tùm, vắng lặng.
Theo quan sát, một số tuyến đường giao thông, rãnh thoát nước trong khu TÐC đang bị xuống cấp, hệ thống điện đã kéo dây nhưng chưa đóng điện, cả khu đất rộng mênh mông nhưng chỉ có một bồn chứa nước với dung tích khoảng 5m3 nằm lọt thỏm. Một số khu vực đã được đóng cọc phân lô nhưng tất cả đều đang… bỏ trống.
Trao đổi vấn đề trên, ông Nguyễn Văn Soái, Bí thư Ðảng ủy xã Ðắk RMoan cho biết: “Dự án TÐC Nhà máy Thủy điện Ðắk Rtíh được khởi công xây dựng vào đầu năm 2007. Ðến nay đã sáu năm trôi qua nhưng cơ sở hạ tầng trong khu TÐC vẫn chưa hoàn thiện, còn nhiều bất cập.
Bên cạnh đó, xung quanh dự án TÐC bao bọc bởi hồ nước thủy điện, nhưng không được đầu tư xây dựng hệ thống xử lý nước thải sinh hoạt…
Mặt khác, thời gian qua do những vướng mắc trong công tác đền bù, giải phóng mặt bằng nên một số người dân bức xúc có hành động ngăn cản đơn vị thi công xây dựng cơ sở hạ tầng trong dự án. Thêm vào đó là tỉnh chậm ban hành giá đất trong dự án TÐC…”.
“Trong khi dự án TÐC vẫn bị bỏ hoang thì hơn 200 hộ dân bị thu hồi đất đủ điều kiện bố trí TÐC đến nay vẫn phải thuê nhà ở hoặc làm nhà tạm bợ sống vất vưởng ngoài nương rẫy. Nhiều hộ dân bức xúc kéo đến trụ sở UBND xã khiếu nại, gây mất an ninh trật tự, nhưng xã cũng chỉ biết vận động bà con trở về” – ông Soái nói.
Theo phản ánh của người dân, không chỉ cơ sở hạ tầng trong dự án TÐC còn nhiều bất cập, mà việc phân lô, quy định giá đất, chính sách hỗ trợ TÐC… chưa hợp lý và công bằng nên họ không chịu nhận đất.
Ðiều dễ nhận thấy là hầu hết những hộ được bố trí TÐC đều là nông dân, khi làm nhà ở ít nhất phải có sân phơi nông sản, chuồng trại chăn nuôi…
Trong khi đó, việc phân đất trong dự án TÐC theo kiểu nhà ở thành phố, mỗi lô chỉ có diện tích từ 150 đến 200m2, không phù hợp người nông dân. Vì vậy, sau khi UBND tỉnh Ðắk Nông chính thức phê duyệt giá đất trong dự án TÐC Nhà máy Thủy điện Ðắk Rtíh vào ngày 9/3/2012 để thu tiền sử dụng đất, ngày 5/7/2012, Công ty cổ phần Thủy điện Ðắk Rtíh phối hợp chính quyền địa phương và các đơn vị liên quan tổ chức cho các hộ dân bốc thăm nhận đất đợt 1 và ngày 23/5/2012, tiếp tục tổ chức bốc thăm đợt 2 nhưng cả hai đợt không có hộ dân nào đến bốc thăm nhận đất.
Ðầu tháng 11/2012, Công ty cổ phần Thủy điện Ðắk Rtíh phối hợp chính quyền địa phương và các đơn vị liên quan tổ chức cho các hộ dân bốc thăm nhận đất đợt 3, nhưng kết quả cũng chỉ có 21 hộ đến bốc thăm, số hộ còn lại đều không chịu vào dự án TÐC, mặc dù cuộc sống gặp rất nhiều khó khăn.
Nhiều năm nay do những bất cập trong việc thực hiện dự án TÐC Nhà máy Thủy điện Ðắk Rtíh cũng như chính sách hỗ trợ TÐC nên cuộc sống của hàng trăm hộ dân bị thu hồi đất cực khổ trăm bề.
Một điều khiến người dân bức xúc nữa là trong khi việc cấp đất TÐC chưa giải quyết ổn thỏa thì kể từ tháng 12/2012 trở đi, Công ty cổ phần Thủy điện Ðắk Rtíh đã cắt tiền hỗ trợ thuê nhà ở của người dân, khiến người dân càng khó khăn hơn.
Không chỉ riêng dự án TÐC mà cả công tác đền bù, giải tỏa, thu hồi đất thực hiện dự án xây dựng Nhà máy Thủy điện Ðắk Rtíh cũng xảy ra nhiều bất cập, kéo dài trong nhiều năm nhưng chậm được giải quyết, gây bức xúc trong dư luận và nhân dân. Hiện nay, Công ty cổ phần Thủy điện Ðắk Rtíh đã nhận được khoảng 800 đơn kiến nghị của người dân liên quan hai vấn đề này.
Thiết nghĩ, UBND tỉnh Ðắk Nông cần chỉ đạo các ngành chức năng và chính quyền địa phương phối hợp Công ty cổ phần Thủy điện Ðắk Rtíh giải quyết dứt điểm những tồn tại, bất cập nêu trên, nhất là việc hoàn thiện dự án TÐC để bố trí đất cho người dân ổn định cuộc sống về lâu dài.
