ThienNhien.Net – Người dân tỉnh Kiên Giang, nhất là cư dân xã đảo Hòn Tre, huyện Kiên Hải đặt nhiều nghi vấn, bức xúc về dự án xây dựng nghĩa trang nhân dân và khu xử lý rác thải nơi hòn đảo này bởi sự lập lờ, khuất tất cần được làm rõ.
Năm 2010, UBND tỉnh Kiên Giang đồng ý cho xây dựng nghĩa trang nhân dân và khu xử lý rác thải ở xã đảo Hòn Tre, huyện Kiên Hải trên tổng diện tích hơn 6,3 ha do UBND huyện Kiên Hải làm chủ đầu tư. Lập tức Công ty TNHH Triệu Hưng (trụ sở tại TP. Rạch Giá) được huyện này “giao bằng miệng” cải tạo mặt bằng để thi công dự án. Thế là phương tiện máy móc, xe cơ giới ồ ạt ra đảo Hòn Tre phá đá, san lấp mặt bằng. Công ty TNHH Triệu Hưng “tận thu” khoảng 70 tảng đá (chủ yếu là đá granite) với tổng thể tích hơn 300 m 3 chở đi bán, nhưng mới chuyển bán được 12 tảng đá thì bị Công an huyện Kiên Hải phát hiện, buộc phải ngừng thi công san lấp mặt bằng.
Năm 2011, huyện Kiên Hải đề nghị UBND tỉnh Kiên Giang cho phép giao dự án xây dựng nghĩa trang nhân dân và khu xử lý rác thải Hòn Tre cho nhà thầu mới là Công ty cổ phần Hòn Tre (trụ sở tại đảo Hòn Tre) thi công san lấp mặt bằng.
Đề nghị này được UBND tỉnh Kiên Giang chấp thuận với điều kiện lấy đất, đá khu vực dự án để xây dựng các công trình ở địa phương và dự án của công ty tại Hòn Tre, đồng thời cho phép công ty được bán phần đất, đá dôi dư để bù vào chi phí thi công, đầu tư thiết bị xử lý rác.
UBND tỉnh yêu cầu huyện Kiên Hải phải lập dự án, phương án tài chính, tiến hành khảo sát, thăm dò, báo cáo đánh giá trữ lượng, chất lượng đất, đá tại khu vực dự án. Tuy nhiên, UBND huyện Kiên Hải chưa thực hiện đầy đủ thủ tục theo yêu cầu đã cho phép công ty cổ phần Hòn Tre khởi công san lấp mặt bằng từ cuối tháng 6/2012. Vì vậy, việc làm này đang gây ra sự nghi vấn của dư luận có tiêu cực và khuất tất, lập lờ trong quá trình triển khai thực hiện dự án.
Trước dư luận cho rằng, khi thực hiện dự án, tài nguyên quốc gia đã bị khai tác, đem bán, ngày 3/10/2012, Phòng Công Thương, Tài nguyên và Môi trường huyện Kiên Hải đã được UBND huyện ủy quyền ký hợp đồng san lấp mặt bằng, nhằm hợp thức hóa thủ tục với Công ty cổ phần Hòn Tre để trấn an dư luận xã hội.
Sau khi có “lá bùa hộ mệnh” của huyện Kiên Hải , từ tháng 6 – 9/2012, Công ty cổ phần Hòn Tre đã phá đá và chuyển xuống sà lan đem đi bán nhiều chuyến đá granite, bình quân trên dưới 100 m³/chuyến, trong đó có cả những tảng đá do Công ty TNHH Triệu Hưng khai thác để lại trước đó.
Theo Sở Công Thương Kiên Giang, công trình khai thác tận thu đất đá tại dự án này thuộc loại công trình công nghiệp mỏ khai thác đá cấp IV, với công suất khai thác 42.000 m³/năm, diện tích khai thác khoảng 4,6 ha.
Hợp đồng san lấp mặt bằng giữa chủ đầu tư và Công ty cổ phần Hòn Tre ghi rõ thời gian “san lấp” từ 30/6/2012 đến 30/12/2014 và như vậy có thể “tận thu” đến 100.000 m 3 đá granite. Nếu tính theo giá thị trường hiện nay 3 – 5 triệu đồng/m³ thì số đá “tận thu” này Công ty cổ phần Hòn Tre sẽ bán được 300 – 500 tỷ đồng nếu vụ việc không “lộ” ra, dự án bị tạm ngừng để kiểm tra làm rõ. Trong khi đó, theo quyết định phê duyệt báo cáo kinh tế kỹ thuật của Chủ tịch UBND huyện Kiên Hải Lương Quốc Bình ngày 3/10/2012, dự án xây dựng nghĩa trang nhân dân và khu xử lý rác thải có tổng vốn 14,1 tỷ đồng. Dự án do Công ty cổ phần Hòn Tre đầu tư bằng vốn của doanh nghiệp, thời gian thực hiện 2012 – 2014.
Ông Lâm Hoàng Sa, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang cho biết: Tỉnh đã yêu cầu huyện Kiên Hải và nhà thầu tạm ngưng thi công dự án công trình xây dựng nghĩa trang nhân dân và khu xử lý rác thải trên đảo Hòn Tre, giao Sở Tài nguyên và Môi trường kiểm tra, báo cáo vụ việc.
Cũng theo ông Sa, báo cáo của ngành chức năng cho thấy , UBND huyện Kiên Hải không thực hiện đúng chủ trương của tỉnh và không tuân thủ quy trình triển khai dự án ; cho phép nhà thầu khởi công dự án khi chưa phê duyệ t báo cáo kinh tế kỹ thuật, chưa đánh giá trữ lượng và chất lượng đá, chưa lập báo cáo đánh giá tác động môi trường. Tỉnh cho phép nhà đầu tư được tận thu đá để bù chi phí đầu tư nhưng phải có kiểm kê và khi làm xong dự án, phần đá dôi dư mới được bán. Quá trình triển khai dự án của UBND huyện Kiên Hải có vi phạm dẫn đến dư luận không tốt trong nhân dân.
Ông Sa yêu cầu: Chủ tịch UBND huyện Kiên Hải kiểm điểm trách nhiệm tất cả cán bộ có liên quan, sai đến đâu sẽ xử lý đến đó; tiếp tục tạm ngừng dự án để chờ thuê đơn vị tư vấn thẩm định chất lượng, trữ lượng đá trong phạm vi dự án và khi hoàn tất các thủ tục đầu tư mới được phép thi công.