ThienNhien.Net – Hội đồng quản trị EITI quốc tế đã đạt được những tiến triển nhất định khi thảo luận về giải pháp tăng cường vai trò của EITI tại cuộc họp ở Lusaka, Zambia hồi cuối tháng 10 vừa qua.
Tại cuộc họp này, Hội đồng quản trị (bao gồm đại diện các công ty, chính phủ và tổ chức xã hội dân sự) thảo luận về việc cải thiện tiêu chuẩn báo cáo EITI áp dụng đối với 37 quốc gia thành viên. Bởi lẽ, theo một đánh giá năm 2011, tác động của EITI tới việc quản trị tài nguyên thiên nhiên bị hạn chế một phần bởi yêu cầu đưa ra đối với báo cáo còn hạn hẹp trong khi tính minh bạch đã tiến triển đáng kể từ khi EITI ra đời.
Tại cuộc họp, Hội đồng quản trị đã thông qua một số yêu cầu để báo cáo EITI bao hàm được các thông tin quan trọng, bao gồm: doanh thu do các công ty báo cáo, dòng doanh thu; việc phân bổ nguồn thu dầu mỏ, khí đốt và khai thác khoáng sản từ trung ương đến địa phương, giao dịch giữa các công ty nhà nước và chính phủ; giấy phép đăng ký hoạt động và chủ sở hữu giấy phép; các khoản chi cho an sinh xã hội thể hiện trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp được nêu cụ thể trong hợp đồng.
“Những yêu cầu mới này sẽ giúp giải quyết một số khoảng trống trong báo cáo EITI hiện tại”, Ủy viên Hội đồng quản trị EITI quốc tế Anthony Richter, khẳng định.
Tuy nhiên, trong khi đại diện các chính phủ và các tổ chức xã hội dân sự ủng hộ việc khuyến khích hoặc yêu cầu công bố các hợp đồng thì đại diện các công ty khai thác mỏ và dầu khí lại phản đối kịch liệt đề xuất công bố hợp đồng, một số thì từ chối thẳng thừng đề xuất mà những quy tắc mới EITI khuyến khích (chứ không phải yêu cầu) tiết lộ.
Ngoài những vấn đề trên, các công ty cũng phản đối đề xuất chia nhỏ thông tin báo cáo về nguồn thu theo dự án do những khó khăn trong việc định nghĩa một dự án.
Do chưa đạt được sự đồng thuận, Hội đồng quản trị cho biết sẽ xem xét lại vấn đề trên tại cuộc họp tiếp theo sau khi đã tham khảo ý kiến các nước tham gia EITI. Dự kiến cuộc họp thảo luận về vấn đề này sẽ diễn ra vào tháng 2/2013 trước khi đi tới quyết định ban hành vào tháng 5/2013 và có hiệu lực sau một giai đoạn chuyển tiếp.
Tính đến thời điểm hiện tại, 37 quốc gia tham gia EITI đã công bố 100 báo cáo về nguồn thu từ khai thác dầu mỏ, khí đốt và khoáng sản với tổng doanh thu hơn 700 tỷ USD.
