ThienNhien.Net – Từ nhiều năm nay, khi những người dân bản Dịa (còn được bà con quen gọi là Rịa), xã Khuôn Hà (Lâm Bình – Tuyên Quang) rời khỏi vùng đất gắn bó bao đời bởi hồ thủy điện Tuyên Quang tích nước, một góc bản Rịa đã trở thành một bãi khai thác vàng trái phép lớn.
Khu vực khai thác vàng trái phép thuộc địa phận bản Rịa ngày càng mở rộng lấn vào rừng phòng hộ. Tính đến thời điểm này cả chục ha đã bị đào xới.
Bãi thải sau khai thác vàng chất cao như núi ven hồ thủy điện Tuyên Quang.
Những hố sâu dưới lớp bùn đất nhão nhoét sẵn sàng nuốt chừng trâu bò của bà con chăn thả ở các vùng lân cận.
Quanh bãi vàng, những thành ta luy cao cả chục mét có thể sạt lở bất cứ lúc nào.
Nước được bơm từ dưới suối để phục vụ cho việc khai thác.
…với sự hỗ trợ của máy bơm công suất lớn
Cách đó không xa dần xuất hiện những hang hàm ếch. Đất đá trôi ngược dòng nước xối xả cạo vào lòng núi. Không ai có thể đảm bảo những hang đất này sẽ không sập đổ sau mưa lớn.
Dòng nước đỏ ngầu bùn đất từ thung lũng chảy ra đổ thẳng xuống vùng lòng hồ thủy điện Tuyên Quang.
Hầu hết các phu vàng là người dân sở tại hoặc đến từ các xã lân cận thuộc hai huyện Lâm Bình, Na Hang (Tuyên Quang). Khi được hỏi, họ đều có chung một kiểu giãi bày, “tất cả chỉ vì miếng cơm manh áo, việc khai thác vàng cũng chẳng ăn thua gì, thậm chí còn không đủ tiền dầu, chỉ trông chờ vào sự may rủi… Thế nhưng khi cơ quan chức năng đến chúng tôi phải làm luật”.
Hàng chục thuyền bè vẫn qua lại trên sông. Ven sông, những tàu cuốc ngang nhiên neo đậu, máy móc hoạt động ầm ầm nhưng không hề thấy bóng dáng cơ quan chức năng.