ThienNhien.Net – Bản đánh giá 10 năm (2002 – 2012) do Viện Môi trường và Phát triển Quốc tế (IIED) công bố ngày 07/6/2012 cho biết, mặc dù ngành công nghiệp khai khoáng của thế giới trong những năm qua có những bước tiến trên lộ trình hướng tới bền vững nhưng ở khu vực bán cầu Nam, mục tiêu bền vững đang bị đe dọa khi chính phủ các quốc gia khu vực này đang muốn khẳng định lại quyền kiểm soát các nguồn tài nguyên thiên nhiên trong khi chưa đáp ứng được về năng lực.
Bản nghiên cứu trên cũng cho biết, trong vòng 10 năm qua, kể từ khi xuất hiện Sáng kiến Khai thác mỏ, Khoáng sản và Phát triển Bền vững (MMSD), ngành công nghiệp khai khoáng đã đưa ra nhiều cam kết sẽ nỗ lực đóng góp vào phát triển bền vững (PTBV), tuân thủ chương trình nghị sự MMSD và bước đầu có được những thành công đáng ghi nhận.
Điển hình, các công ty khai thác mỏ hàng đầu thế giới như Rio Tinto hay Anglo American… đã trải qua những thay đổi lớn về chính sách môi trường, nâng các chính sách lên tầm chiến lược và áp dụng chúng một cách tương đối hiệu quả.
Thế nhưng, đó mới chỉ là thành công từ một phía. Thách thức trên thực tế vẫn không ngừng đeo bám các doanh nghiệp khai mỏ vừa và nhỏ, đặt gánh nặng lên chính phủ và cộng đồng địa phương. Ngay cả khi đã ra đời bộ quy chuẩn toàn cầu thúc đẩy ngành khai mỏ hoạt động theo hướng bền vững, thì đến lúc đi vào thực tiễn vẫn xuất hiện đầy những lỗ hổng như thiếu tính thực thi, kiểm tra độc lập, báo cáo công khai hoặc vướng vào những hậu quả do các vi phạm gây ra.
Thêm nữa, thách thức đối với ngành công nghiệp khai khoáng còn nằm ở năng lực của các nhà lãnh đạo, các nhà quản lý, sao cho đảm bảo ngành thực sự đóng góp vào sự PTBV của quốc gia. Mặc dù nhiều nước có xu hướng muốn xác nhận quyền kiểm soát các nguồn tài nguyên khoáng sản, song năng lực quản lý của họ chưa thể đáp ứng.
Trong khi vai trò chính phủ còn mờ nhạt, đánh giá của IIED nhận định rằng các công ty, tập đoàn khai thác mỏ sẽ có cơ hội từng bước khẳng định vai trò, trách nhiệm và thỏa thuận xã hội của mình nhằm đạt được những bước đi bền vững hơn trong tương lai.
Bên cạnh đó, báo cáo còn thúc đẩy ngành công nghiệp khai khoáng cần nhanh chóng thực thi những cam kết về PTBV; đồng thời nhấn mạnh mức độ cần thiết của việc tăng cường mối quan hệ hợp tác giữa chính phủ, các doanh nghiệp khai mỏ với cộng đồng và các bên liên quan để giải quyết triệt để những khó khăn, thách thức, cùng hướng đến một tương lai tốt đẹp hơn cho toàn ngành cũng như toàn xã hội.