ThienNhien.Net – Trước thực trạng dòng Sông Hiến, nơi cung cấp nước sinh hoạt cho 70% dân số thị xã Cao Bằng đang bị ô nhiễm và cạn kiệt nguồn nước nghiêm trọng, ngày 21/12, Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật tỉnh Cao Bằng phối hợp với Hội bảo vệ thiên nhiên và môi trường cùng Công ty TNHH một thành viên cấp nước tỉnh Cao Bằng tổ chức Hội thảo: “Thực trạng và giải pháp bảo vệ nguồn nước sông Hiến”.
Tại Hội thảo, nhiều ý kiến tham luận đã đưa ra những số liệu hết sức xác thực để chứng minh rằng dòng sông Hiến đang bị “đầu độc” nghiêm trọng, nguồn nước ở đây không chỉ bị ô nhiễm nặng mà còn đang có dấu hiệu suy giảm cả về lưu lượng nước. Vào mùa khô có những đoạn không còn nhận ra hình hài một dòng sông, sông Hiến thu nhỏ như một con lạch chứa đầy bùn đất.
Đại biểu Đặng Nhật Quân, Giám đốc Công ty TNHH một thành viên cấp nước Cao Bằng cho rằng: Hiện nay độ đục bình quân của nguồn nước sông Hiến tăng gấp 5 lần so với 10 năm về trước, nhất là vào mùa khô, độ đục tăng đến 15 lần. Việc này gây khó khăn rất lớn cho Nhà máy sản xuất nước, nhất là việc tăng chi phí đầu tư cho việc xử lý để khử độc tố và độ đục. Nếu như trước đây, độ đục nước máy sau xử lý của nhà máy luôn đạt 0 NTU, thì nay thường ở mức 1-1,5 NTU, mức này đã rất gần ở mức giới hạn không đạt tiêu chuẩn (2 NTU).
Các ý kiến tại Hội thảo đều cho rằng thủ phạm chính khiến nguồn nước sông Hiến bị ô nhiễm nghiêm trọng và ngày càng suy kiệt là do nạn đào đãi vàng trái phép tại đầu nguồn con sông này. Điều mà các đại biểu lo ngại và băn khoăn nhất là nạn đào đãi vàng trái phép diễn ra từ nhiều năm nay nhưng các cơ quan chức năng của tỉnh Cao Bằng chưa có giải pháp giải quyết một cách triệt để. Nạn khai thác vàng trái phép không chỉ gây thất thoát tài nguyên của quốc gia mà quan trọng hơn là đang huỷ hoại môi trường một cách thảm khốc, nông dân thì mất ruộng nương, thậm chí vườn tược, nhà cửa…; sông ngòi thì bị biến dạng và ô nhiễm…
Nhiều ý kiến tại Hội thảo còn thẳng thắn cho rằng, việc đào đãi vàng cả trái phép và có phép chỉ làm lợi cho một nhóm người, còn toàn bộ cư dân sống ở ven sông Hiến và cả thị xã Cao Bằng đang phải gánh chịu một hậu quả nghiêm trọng do các chất độc hại từ hoá chất phục vụ việc đãi vàng thải xuống dòng sông.
Các đại biểu cũng đã thống nhất một số giải pháp cấp bách nhằm đưa dòng sông Hiến trở về thực trạng của nó. Trong đó giải pháp quan trọng nhất là lãnh đạo tỉnh Cao Bằng cần sớm có chế tài đủ mạnh để xử lý triệt để nạn đào đãi vàng trái phép, không chỉ ở thượng nguồn sông Hiến mà ở tất cả các dòng sông trên địa bàn của tỉnh. Đối với các doanh nghiệp được cấp phép khai thác cần có sự kiểm tra, giám sát thường xuyên để thực hiện đúng theo cam kết về bảo vệ môi trường, kiên quyết tịch thu giấy phép đối với các doanh nghiệp cố tình vi phạm trong lĩnh vực này. Nhiều đại biểu còn mạnh dạn đưa ra giải pháp là nên dùng lực lượng quân đội để thực hiện nhiệm vụ đặc biệt ở những vùng nóng về khai thác khoáng sản trái phép, kiên quyết xử lý những cán bộ, đảng viên tham gia và bao che cho hoạt động này.
